عباس عراقچی وزیر امور خارجه دولت چهاردهم در فشردهترین دیپلماسی نخستین ماههای آغاز به کار خود به ۹ کشور خاورمیانه سفر کرد.
مهمترین علت این سفرها که بهصورت دوجانبه و چندجانبه برگزار شد، گستردهتر شدن شعلههای آتش جنگ از سمت اسرائیل به خارج از مرزهای سرزمینهای اشغالی است. رژیم اسرائیل پس از حمله موشکی ۱۰مهرماه ایران، بیسابقهترین تهدیدات نظامی علیه جمهوری اسلامی ایران را به نمایش گذاشته است و پاسخ به حمله موشکی ایران را قطعی میداند.
تهدیدات اسرائیل علیه ایران بدون شک مهمترین ماموریت کاری او از ابتدای شروع به کارش در وزارت امور خارجه محسوب میشود و بعید نیست سختترین هفتهها و ماههای کاری او در کل دوره مسئولیت وزارتش نیز شود.
او در فاصله زمانی بسیار کوتاهی به لبنان، سوریه، عربستان، قطر، عراق و عمان، اردن، مصر و ترکیه سفر کرد.
سفر منطقهای عراقچی یک هفته پس از شهادت سیدحسن نصرالله دبیرکل سابق حزبالله لبنان شروع شد. او ۱۳مهرماه۱۰۴۳ در ابتدای سفر منطقهای به لبنان رفت و با مقامات این کشور دیدار و گفتوگو کرد.
عراقچی در بحبوحه تبادل آتش اسرائیل و حزبالله لبنان، دیپلماسی با سایر کشورهای غرب آسیا و حاشیه جنوبی خلیج فارس را هم در دستور کار قرار داد.
اما مهمترین علت این سفرها در قالب توضیحات وزیر امور خارجه و تحلیلهای غالب رسانهای چیست؟
یکی از مهمترین دلایل این سفرها، واکنش به تهدیدات اسرائیل است. ایران بهعنوان یک قدرت منطقهای، تلاش میکند تا با تقویت روابط با همپیمانان خود، به ویژه حزبالله، موضع خود را در برابر اسرائیل تقویت کند.
سفر عراقچی به کشورهای عربی و ترکیه میتواند به تقویت روابط اقتصادی و سیاسی با این کشورها کمک کند. ایران به دنبال ایجاد یک شبکه همکاری منطقهای است که بتواند به ثبات منطقه کمک کند. با توجه به تحریمهای شدید اقتصادی علیه ایران، تقویت روابط تجاری و اقتصادی با کشورهای همسایه میتواند به بهبود وضعیت اقتصادی ایران کمک کند.
توییتهای عباس عراقچی در هنگامه این سفرها گمانه هشدار ایران به کشورهای منطقهای درخصوص ممانعت از در اختیار گذاشتن آسمان این کشورها برای پرواز جنگندههای اسرائیلی به سمت ایران را هم تقویت کرد.
سفرهای وزیر امور خارجه آمیختگی درهمپیچیدهای از برنامه دولت برای گسترش روابط با همسایگان و پرهیز از مداخلات جنگافروزانه احتمالی دارد. جمهوری اسلامی ایران طی سالهای اخیر همواره بر ضرورت امنیت درونزا در منطقه خاورمیانه تاکید کرده است.
با این حال، ارزیابی موفقیت این سفرها نیازمند بررسی توافقات و رایزنیهای غیررسمی و تحولات پس از آن خواهد بود. تاثیرات این سفرها بر ثبات منطقه و روابط ایران با دیگر کشورها به شدت وابسته به واکنشهای طرفها و تحولات آینده خواهد بود.