کاظم جلالی ، سفیر جمهوری اسلامی ایران در فدراسیون روسیه در مصاحبه با برنامه بدون خط‌خوردگی رادیو گفت‌وگو ضمن مهم برشمردن سفر رئیس‌جمهور در سال اول ریاست‌جمهوری برای شرکت در صحن سازمان ملل متحد درباره اهمیت حضور رئیس‌جمهور گفت: آقای پزشکیان چهره‌ای جدید است و دنیا و خاصه روسیه علاقه‌مند به شنیدنِ نظرات اوست تا آشنایی بیشتری پیدا شود.
وی افزود: سخنرانی رئیس‌جمهور در سازمان ملل در تبیین دیدگاه‌های شخصی و رویکردهای جمهوری اسلامی ایران در حوزه مختلف حائز اهمیت است. بخشی از این مسائل به سیاست خارجی و ارتباط جمهوری اسلامی با همسایگان، کشورهای غربی و شرقی باز می‌گردد و باید مشخص شود نسبت به جغرافیای مختلف در جهان چه مواضعی داریم. مثلاً از منظر ما آفریقا دارای چه منزلتی است؛ همین‌طور درباره چین، روسیه و اروپا و کشورهای آمریکای لاتین.
بهره‌گیری از سیاست خارجی فعال و عمل‌گرا
جلالی مواضع جمهوری اسلامی در حوزه هسته‌ای، غزه، نگرانی‌های جامعه جهانی و ساختار قدرت جهانی را نیز یادآور شد و افزود: پزشکیان فرصت خوبی برای ملاقات با سران دیگر کشورها خواهد داشت؛ چون برای دیدارهای چندجانبه باید سفرهای مختلفی صورت گیرد و لذا سازمان ملل فرصت مناسبی برای این دیدارهاست.
سفیر ایران در فدراسیون روسیه در پاسخ به سؤالی درباره سیاست خارجی فعال و عمل‌گرا در نظام جهانی به‌منظور اطمینان‌بخشی برای روابطی بلندمدت گفت: انقلاب اسلامی ایران دارای دو وجهه بود؛ یکی داخلی و مبارزه با استبداد داخلی و دیگری وجهه خارجی است. ما حتی استبداد داخلی را به‌عنوان یک بعد از ابعاد استعمار خارجی دانستیم و این وجه ممیزه انقلاب ماست.
ما برای استقلال هزینه‌ها دادیم
وی در ادامه این مصاحبه تصریح کرد: انقلاب اسلامی بر اساس نقد رویکرد بین‌المللی شکل گرفت؛ چون شرق و غرب عالم را در نوع بدبختی‌های خود در آن روزها تأثیرگذار می‌دانستیم. امام (ره) پیش‌بینی کردند شرق فرو می‌پاشد و در نامه خود به گورباچوف متذکر شدند نباید از یک شیطان کوچک به شیطان بزرگ‌تر منتقل شوید. از طرفی وقتی دنیا به سمت تک قطبی شدن پیش رفت، باز هم انقلاب اسلامی در برابر آن ایستاد؛ چون نظم تحمیلی را نپذیرفتیم و برای استقلال خود هزینه بسیاری پرداخت کردیم و امروز همین گفتمان طرف‌داران بسیاری پیدا کرد که صرفاً در حوزه مقاومت فعال نیستند.
سخن 40 سال قبل ایران؛ امروز در دهان پوتین
جلالی با بیان این که امروز در فدراسیون روسیه نقد قدرت بین‌الملل رواج یافته و از این‌رو پوتین تاکید دارد اگر نوکر آمریکا نباشید، در لیست دشمنان او هستید، افزود: این سخنی است که چند دهه از سوی جمهوری اسلامی مطرح می‌شود. چینی‌ها نیز به همین جمع‌بندی رسیدند و این دایره گسترش پیدا کرده است.
سفیر جمهوری اسلامی ایران در فدراسیون روسیه افزود: کشورهای بسیاری درخواست عضویت در بریکس دارند که حتی اثرات اقتصادی برای کشورها در پی نداشته؛ ولی همگان سعی دارند جبهه خود را تعیین و جدا کنند و ایران به‌عنوان کشوری پیشتاز در شکست ساختار قدرت بین‌الملل نقش ایفا کرد، و سهم مناسبی در دنیای جدید به دست آوردیم. از این‌رو باید سیاست خارجی مدون و دقیق برای حوزه‌های مختلف جغرافیایی داشته باشیم.
ادعای روس‌ها درباره عبارت کریدور
وی در بخشی دیگر پاسخگوی سؤالی در رابطه با دالان زنگزور بود و تأکید کرد: تغییرات ژئوپلیتیک از منظر جمهوری اسلامی محکوم و این حرف واحد تمام ملت ایران است. رهبری نیز بارها در دیدار با پوتین و اردوغان و پاشینیان این مسئله را مورد تأکید قرار دادند.
وی همچنین گفت: دبیر شورای‌عالی امنیت ملی با مقامات روسیه صحبت کرده است و شخصاً در بیست و ششم شهریور با نماینده روسیه در قفقاز جنوبی ملاقاتی دوساعته داشتم. مقامات روس می‌گویند در هیچ کجا اصطلاح کریدور زنگزور را به رسمیت نشناخته و به کار نبرده‌ایم. پوتین و لاوروف هم چنین اصطلاحی به کار نبردند و اسناد و مدارکی در اختیار ما گذاشتند که در خصوص موافقت‌نامه‌های روسیه، چین و ارمنستان می‌باشد و در آن جا نیز تأکید شده چیزی به نام کریدور وجود ندارد.
توافق درباره خطوط ریلی
جلالی گفت: آذربایجان و ارمنستان هنوز به متن نهایی توافق نرسیده‌اند؛ ضمن این که روس‌ها از نوامبر 2020 قرار داشتند انسداد را بردارند و بحث بر سر خط راه‌آهنی یک طرفه بود که از گذشته وجود داشته و قرار است به طول 40 کیلومتر دوباره احیا شود. ارمنستان خواستار اتصال به روسیه است و آذربایجان نیز می‌خواهد به نخجوان وصل شود.
سفیر ایران در روسیه در ادامه افزود: این خط تحت مالکیت و سیطره ارمنستان است؛ ولی آذری‌ها می‌گویند حاضر به نظارت ارمنی‌ها نیستند و روس‌ها پیشنهاد واسط را داده‌اند. البته برخی ممکن است رویکرد ما را ساده‌انگار قلمداد کنند و باید گفت نسبت به تعریض این خط‌آهن در آینده با روس‌ها صحبت کردیم.
مسیری برای ناتو؟!
وی در ادامه این مصاحبه رادیویی اضافه کرد: آن‌ها در شمال غربی با ناتو می‌جنگند و [این سؤال مطرح بود که] آیا تصور نمی‌کنند این گذرگاه برای ناتو [راهی تسهیل‌کننده باشد] و اهدافی دیگر برای برخی کشورها شکل دهد؟! قرار است این مباحث ادامه یابد و روس‌ها نیز تأکید کردند تا این میزان ساده‌انگار نیستند.
سفیر ایران تصریح کرد: روس‌ها اصطلاح کریدور زنگزور را قبول ندارند. بلکه این، خط آهنی برای اتصال ارمنستان به روسیه و آذربایجان به نخجوان است و در بیان روس‌ها هیچ کجا بحث کریدور زنگزور مطرح نشده است.
مواصلات از مسیر ایران
جلالی ادامه داد: به آقای احمدیان دبیر شورای‌عالی امنیت ملی هم گفته شد چنین بحثی با این وسعت مطرح نیست و ما در چارچوب تفاهم ارمنستان این مسئله را قبول داریم و تغییر مرز را قبول نداریم. از طرفی روس‌ها حضور نیروهای خارجی و ارمنی‌ها را قبول ندارند و جمهوری اسلامی هم به این مهم قائل است که این خط باید تحت سیطره ارمنستان اداره شود. روس‌ها نیز اعلام کردند و الهام علی‌اف رئیس‌جمهوری آذربایجان در گفتگو با پوتین اعلام کرد بنا داریم از مسیر ایران راه خود را در اختیار داشته باشیم. آن‌ها مسیر کامیون رو ندارند و چنین راهی صرفاً مسیری خواهد بود که ما در ایران تدارک می‌بینیم.
ماجرای موشک و تخریب پزشکیان
سفیر ایران در فدراسیون روسیه همچنین در خصوص فضاسازی‌ها درباره ارسال موشک‌های ایرانی به روسیه گفت: در آغاز دولت چهاردهم برخی غربی‌ها و صهیونیست‌ها اتفاقاتی را به منظور تخریب رقم زدند. ما از گذشته با فدراسیون روسیه همکاری دفاعی داشتیم و در مورد اوکراین مواضع خود را توسط رهبری، رئیس‌جمهور و وزیر خارجه تبیین کردیم. رسانه‌های غربی درباره موشک بالستیک ابتدا خبر را برجسته کردند و سپس رئیس سیا اعلام کرد مدرکی در اختیار نداریم که چنین موشکی ایرانی‌ها را داده باشند؛ لذا این اخبار پروپاگاندایی است که در دنیا عَلَم می‌کنند؛ چون اهدافی در پشت آن وجود دارد تا جمهوری اسلامی ایران را به‌نوعی تضعیف کنند؛ ولی اصول سیاست خارجی ما مشخص است و بر همین اساس پیش می‌رویم.
