ترامپ با ایلان ماسک در شبکه ایکس به صورت زنده مصاحبه کرده و مدعی شد که ایران در دوره ریاست جمهوری او، ورشکسته بوده است. ترامپ در بخشی از سخنان خود نیز تاکید کرد: «نمیخواهم اقدام بدی علیه ایران انجام بدهم.» ترامپ، پیش از این نیز بارها درباره جنگ غزه و اوکراین گفته بود که اگر خود، رئیس جمهور ایالات متحده بود نمیگذاشت این درگیریها شکل گرفته یا تا این حد طولانی شود.
با توجه به این ادعاهای دونالد ترامپ پرسشهایی مطرح است از جمله این که این سخنان دونالد ترامپ چه مفهومی دارد و با توجه به تشکیل دولت چهاردهم، رویکرد سیاسی ایران و ایالات متحده در خصوص مسائل منطقهای به چه سمتی خواهد رفت؟ فرارو در راستای پاسخ دهی به این پرسشها با علی بیگدلی، کارشناس ارشد سیاست خارجی و تحلیلگر روابط بین الملل گفتگو کرده است:
سخنان ترامپ درباره ایران جنبه تبلیغاتی دارد
علی بیگدلی گفت: «ترامپ یک بار در دوران ریاست جمهوری خود، امتحانش را پس داده و درباره ایران نیز دیدیم که چگونه از برجام خارج شد و فشارهای بسیار شدید تحریمی را به ایران وارد کرد. این ترامپی که این روزها و در مبارزات انتخاباتی میبینیم، که سعی دارد وجهه خود را متفاوت نشان دهد همان ترامپ است، با همان افکار و عقاید که سعی دارد از جنبه تبلیغاتی و با توجه به نزدیک بودن به ایام انتخابات خود را چهرهای موجهتر نشان دهد. این که میبینیم دونالد ترامپ در گفتگو با ایلان ماسک اینطور موضع میگیرد را باید در سایه شرایطی که در آن قرار دارد نگاه کنیم. درواقع او مشغول اجرای شوی تبلیغات انتخاباتی است. اتفاقا مواضع او درباره جنگ غزه و این که مدام میگوید اگر من بودم جنگ غزه و اوکراین شکل نمیگرفت، دقیقا در همین راستاست.»
وی افزود: «اتفاقا بایدن و کامالا هریس هم مواضعی مشابه گرفته اند و آنان هم سعی دارند در حوزه سیاست داخلی و خارجی بی حاشیه جلوه کنند. در میشیگان، کامالا هریس در پاسخ به دانشجویانی که از او پرسیدند چرا نتانیاهو را محکوم نمیکنید که در غزه دست به نسل کشی زده است، سکوت کرد و از زیر پاسخ به این سوال فرار کرد، چرا که نمیتوانست علیه اسرائیل صحبت کند و همزمان هم نمیخواست افکار عمومی جوانان را با پاسخ تدافعی، علیه خود کند. او سعی کرد با پاسخ دادن به این شکل که ما کاری به مسائل خاورمیانه نداریم، از فشار دانشجویان خارج شود. توجه داشته باشیم که دموکراتها بخش زیادی از آراء خود را از اقلیتها، زنان و افرادی که ملیتهای گوناگون دارند میگیرند؛ بنابراین اغلب سخنان کاندیداها و نمایندگان احزاب آمریکا را باید به عنوان بخشی از تبلیغات انتخاباتی تحلیل کنیم و گاهی هم چندان جدی نگیریم.»
آمریکا در منطقه به دنبال اجرای نمایش قدرت است
این تحلیلگر سیاسی در ادامه گفت: «حضور ناوهای آمریکایی در منطقه و شکل گیری چیزی که از آن به عنوان آرایش دفاعی یاد میشود را نیز میتوانیم به عنوان «نمایش قدرت آمریکا و دموکرات ها» در منطقه در نظر بگیریم که باز هم این حرکت در آستانه انتخابات و بر اساس سیاستهای کلی ایالات متحده، جای تعجب ندارد. دموکراتها مجبورند در کنار همه مواردی که گفتم به آراء یهودیان نیز توجه داشته باشند و با این حضور منطقهای، از آراء احتمالی یهودیان به کامالا هریس، حفاظت کنند. با همه این ها، هم اکنون بین ایران، اتحادیه اروپا و ایالات متحده و با حضور برخی شیخ نشینهای خلیج فارس، یک دیپلماسی پنهانی برقرار است.»
وی افزود: «حتی اگر قرار باشد حملهای علیه اسرائیل از سوی ایران به شکل نظامی انجام شود، قطعا یک حمله کنترل شده خواهد بود. این حمله به شکلی خواهد بود که جنگ به مرحلهای نرسد که تنشهای منطقه به شکل جنگ جهانی برسد. غربیها نیز در تلاشند از طریق واسطهها و به شکل عیان و پنهان، ایران را قانع کنند که به سمت یک انتقام کنترل شده برود. همزمان با این تحولات، در ایران هم ما یک دولت نوپا داریم که اخیرا وزرای آن توسط آقای پزشکیان به مجلس معرفی شده اند. بنابراین، ما دیگر تحمل بار سنگین یک جنگ بزرگ را نداریم. مجموع اینها را اگر باز هم به حرفهای این ترامپ برگردانیم میبینیم که او نیز با توجه به همه این موارد این سخنان را مطرح کرده است.»
این کارشناس امور منطقه گفت: «تقریبا مطمئنم که آقای عراقچی از مجلس شورای اسلامی رای اعتماد خواهد گرفت. او پیشینه حضور در مذاکرات را دارد و به خوبی میداند که شرایط مذاکره استاندارد چگونه است. اما این که تیم سیاست خارجی آقای پزشکیان قرار است چه نوع دیپلماسی را در پیش بگیرد مشخص نیست. آن چه روشن است، این است که ادامه این وضعیت در سیاست خارجی کشور به هیچ وجه به نفع مردم نیست. مردم تحت فشار شدیدترین مشکلات معیشتی قرار دارند و با توجه به این که اقتصاد تابعی از سیاست خارجی است، بدون حل مشکلات سیاست خارجی امیدی برای بهبود شرایط معیشت مردم وجود ندارد. تا سیاست خارجی ما بهبود پیدا نکند و نوع نگاهمان به کشورهای منطقه تغییر نکند، نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که وضعیت کشور پیشرفت کند. این را هم در نظر داشته باشیم که با حضور آقای یحیی سنوار، شرایط حماس نیز تغییر خواهد کرد، چرا که رویکرد ایشان با آقای هنیه بسیار متفاوت است. اسماعیل هنیه با ایران روابط بسیار صمیمانهای داشت، آقای سنوار بیشتر رویکرد عربی دارد و روی این موضوع تاکید زیادی دارد.»