گزارش رسانه‌های غربی از انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم در ۱۵ تیرماه ۱۴۰۳ متفاوت از پیش‌بینی‌های قبل انتخاباتی آنان است. در زمان ثبت‌نام‌ها از محمدباقر قالیباف به‌عنوان گزینه اصلی ساختار حاکمیتی برای ریاست‌جمهوری یاد می‌شد و پس از اعلام تایید صلاحیت‌ها نیز همچنان نام محمدباقر قالیباف در صدر گزارش‌های تصویری و خبری خارجی خودنمایی می‌کرد. با این حال نتیجه صندوق‌ها طور دیگری رقم خورد و مسعود پزشکیان نهمین رئیس‌جمهور ایران شد. رسانه‌های خارجی غافلگیر شدند و این شگفت‌زدگی انتخاباتی در گزارش‌های آنان قابل توجه است.
از جمله پایگاه شبه تلویزیونی سی ان بی سی آمریکا نوشت: ایران در روز جمعه نخستین رئیس‌جمهور اصلاح‌طلب خود را در ۲۰ سال گذشته انتخاب کرد و رای دهندگان پیام «بازگشت از سیاست‌های محافظه‌کاران تندرو در میان مشارکت پایین ۴۹درصدی» را دادند.
در بخش قابل تامل این گزارش آمده است: پیروزی پزشکیان در انتخابات با توجه به این واقعیت که شورای فوق‌العاده محافظه‌کار نگهبان در ایران تصمیم می‌گیرد چه کسی اجازه رقابت در انتخابات ریاست‌جمهوری دارد و از نامزدهای محافظه‌کار حمایت می‌کند، غافلگیرکننده‌تر بود.
بخش‌های دیگری از این گزارش را می‌خوانید:
- پزشکیان، جراح قلب سابق که در دوره ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۵ وزیر بهداشت دولت اصلاح‌طلب محمد خاتمی بود گفت که می خواهد محدودیت های اجتماعی مانند قانون سخت‌گیرانه حجاب را در ایران کاهش دهد و روابط با غرب از جمله از سرگیری مذاکرات هسته‌ای با قدرت‌های جهانی را بهبود دهد.
- «اصلاح‌طلب» در ایران یک اصطلاح نسبی است، چرا که پزشکیان همچنان حمایت خود را از آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم ابراز می‌کند و هیچ قصدی برای به چالش کشیدن نظام دینی جمهوری اسلامی ابراز نکرده است.
- تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که هیچ تغییری در حمایت و بودجه برای گروه‌های نیابتی منطقه‌ای مانند حزب‌الله در لبنان، حماس در نوار غزه و شورشیان حوثی در یمن وجود نخواهد داشت - چیزی که به هر حال خود رئیس‌جمهور ایران قدرت کمی بر آن دارد.
- پزشکیان می‌خواهد بر رفع تحریم‌ها برای ایران و اقتصاد آسیب‌دیده آن تمرکز کند و درباره ترمیم برخی روابط با غرب، به‌ویژه در مورد موضوع توافق هسته‌ای ایران، که تحریم‌های اقتصادی سخت‌گیرانه را در ازای محدود کردن برنامه هسته‌ای این کشور لغو کرد، صحبت کرده است.
- به گفته آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ایران اکنون بیش از هر زمان دیگری به توانایی ساخت بمب نزدیک شده است - و همزمان، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق، که در دوره قبلی خود مجموعه‌ای از تحریم‌های سخت‌گیرانه را علیه تهران وضع کرد، ممکن است در نوامبر به کاخ سفید بازگردد.
- اگر ترامپ روی کار بیاید و موضع ثابت قبلی خود مبنی بر انباشته کردن تحریم ها علیه ایران و کنار گذاشتن توافق هسته‌ای را حفظ کند، در این صورت اهداف پزشکیان اساساً بیهوده است.
