ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز دوشنبه به وقت محلی در نشستی با خبرنگاران در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره نظر وزارت خارجه آمریکا درباره انتخابات ریاست جمهوری ایران و میزان مشارکت مردم در این انتخابات گفت: ما در موقعیتی نیستیم که هرگونه سطح مشارکت در انتخابات ایران را تخمین بزنیم.
معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در عین حال مدعی شد:، اما باید بگوییم که آمار اعلام شده از سوی حکومت ایران مانند تمام اعداد و ارقام اعلام شده از سوی آنها قابل اعتماد نیست.
این مقام وزارت خارجه آمریکا در ادامه ادعا کرد: «نظر ما این است که انتخابات در ایران آزاد و عادلانه نیست و ما هیچ انتظاری نداریم هرگونه نتیجه این انتخابات منجر به تغییر اساسی در مسیر ایران یا احترام حکومت ایران به حقوق بشر و حقوق مردم خود نخواهد شد.»
پاتل در پاسخ به سوال دیگر همین خبرنگار درباره علت اجازه دولت بایدن به ایران برای برگزاری انتخابات در خاک آمریکا با توجه به مخالفت کانادا گفت: کشورهای خارجی که میخواهند در خاک آمریکا انتخابات برگزار کنند، باید این کار را بر اساس قوانین آمریکا انجام دهند.
معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا افزود: ما به حقوق مردم ایران و آنها که میخواهند در انتخابات شرکت کنند و هم آنها که با این انتخابات مخالف هستند، احترام میگذاریم.
این مقام وزارت خارجه آمریکا در عین حال تصریح کرد: باید تاکید کنم که ایرانیها این اقدام را پیش از این نیز در آمریکا انجام دادهاند و برگزاری انتخابات در خاک آمریکا، امر جدیدی نیست.
چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ساعت ۸ صبح روز جمعه هشتم تیرماه ۱۴۰۳ در ۵۸ هزار و ۶۴۰ شعبه اخذ رای در سراسر ایران برگزار شد که از این تعداد ۳۴ هزار و ۵۲۲ شعبه شهری، ۲۴ هزار و ۱۱۸ شعبه روستایی، ۴۳ هزار و ۴۲۵ شعبه ثابت و ۱۵ هزار و ۲۱۵ شعبه سیار بود. همچنین ۳۴۴ شعبه اخذ رای در نقاط مختلف جهان برای انتخاب نهمین رئیسجمهور در سفارتخانهها و نمایندگیهای جمهوری اسلامی ایران در سایر کشورها در نظر گرفته شده بود.
فرآیند برگزاری چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران به دلیل شهادت آیت الله رییسی، هشتمین رئیس جمهور اسلامی ایران و همراهانش در سانحه سقوط بالگرد، پیش از اتمام دوره چهارساله، زودهنگام برگزار شد.
پس از تأیید صلاحیت ۶ تن از داوطلبان انتخابات ریاستجمهوری از سوی شورای نگهبان، در ۲۰ خردادماه، رقابت بین مسعود پزشکیان، مصطفی پورمحمدی، سعید جلیلی، علیرضا زاکانی، امیرحسین قاضیزاده هاشمی و محمدباقر قالیباف به عنوان نامزدهای واجد شرایط چهاردهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری، آغاز شد و پس از انصراف قاضی زاده هاشمی و زاکانی از صحنه رقابت، انتخابات میان چهار نامزد باقی مانده در هشتم تیر ماه برگزار شد.
با اعلام نتایج رسمی انتخابات در روز شنبه ۹ تیرماه، انتخابات به دور دوم کشیده شد که این مساله در قانون اساسی هم دیده شده و در اصل ۱۱۷ قانون اساسی آمده است که: «رئیس جمهور با اکثریت مطلق آرای شرکتکنندگان انتخاب میشود، ولی هر گاه در دور نخست هیچیک از نامزدها چنین اکثریتی به دست نیاورد، روز جمعه هفته بعد برای بار دوم رای گرفته میشود. در دور دوم، تنها دو نفر از نامزدها که در دور نخست آرای بیشتری داشتهاند شرکت میکنند، ولی اگر بعضی از نامزدهای دارنده آرای بیشتر، از شرکت در انتخابات منصرف شوند، از میان بقیه، دو نفر که در دور نخست بیش از دیگران رای داشتهاند برای انتخاب مجدد معرفی میشوند.» طبق این اصل رئیس جمهور با اکثریت مطلق آرای شرکتکنندگان انتخاب میشود.
با اعلام نتایج نهایی انتخابات ریاست جمهوری در مرحله اول، سعید جلیلی و مسعود پزشکیان برای رقابتهای انتخاباتی به مرحله دوم راه یافتند و مرحله دوم انتخابات نیز روز جمعه ۱۵ تیر برگزار میشود.