رهبرانقلاب‌اسلامی سال۱۴۰۰ در دیدار با نمایندگان تشکل‌های‌دانشجویی، تلاش دانشجویان برای مشارکت بالا در انتخابات ریاست‌جمهوری را در درجه اول اهمیت بیان کردند و در مرتبه بعدی انتخاب خوب را مهم دانستند و سپس درباره خصوصیات رئیس‌جمهور مطلوب فرمودند.
ایشان در سال ۱۴۰۳ نیز در دیدار با جمعی از نخبگان بر موضوع مشارکت بالا و سپس انتخاب خوب مجددا تاکید کردند: «دارای کفایت باشد، مدیریت لازم را داشته باشد، باایمان باشد، مردمی باشد، لبریز از امید باشد. مسئولان دولتی باید خودشان ناامید نباشند. اگر یک آدم ناامید و افسرده‌ای را ما در رأس یک کاری گذاشتیم، خب پیداست که این کار پیش نخواهد رفت؛ باید لبریز از امید باشند. معتقد به توانمندی‌های داخلی باشند.
آن‌که معتقد است چه از لحاظ دفاعی، چه از لحاظ سیاسی، چه از لحاظ اقتصادی، چه از لحاظ تولید و امثال اینها کاری در کشور نمی‌شود انجام داد، واقعا لایق فرمانروایی و حکمرانی بر این مردم نیست؛ بایستی کسانی بر سر کار بیایند که معتقد به مردم باشند، معتقد به جوان‌ها باشند، به جوان‌ها عقیده داشته باشند، واقعا عنصر جوان را قدر بدانند، [دارای]عملکرد انقلابی باشند وحقیقتا عدالتخواه باشند؛ نه این‌که به لقلقه زبان اسم عدالت آورده بشود؛ به معنای واقعی کلمه عدالتخواه باشند و ضدفساد باشند. «عدالت» هم البته فقط عدالت اقتصادی نیست؛ اگرچه رقم مهمش عدالت اقتصادی است، اما در بخش‌های گوناگون، عدالت، ساری وجاری است. ویک چنین دولتی انشاءا... اگر به وجود بیاید، آن وقت می‌تواند صد‌ها مدیر جوان و مؤمن را در بخش‌های گوناگون از صدر تا ذیل بگمارد و انشاءا... کار کشور سامان خوبی پیدا کند؛ دنبال این باید باشید.» برای تبیین شاخص‌های فوق، از خود بیانات و نگاه رهبر انقلاب اسلامی که همان سازنده گفتمان اصیل انقلاب است بهره خواهیم برد.
نگاه شایسته‌سالارانه
تصمیمات و انتصابات رهبرحکیم انقلاب هیچ‌گاه تحت تاثیر تعصبات حزبی و قومی نبوده و معیار‌های ایشان همواره در جهت بهبود اوضاع کشور است؛ معیار‌هایی که برآمده از مشکلات موجود هستند و اگر به‌طور میانگین در شخصی با نسبتی بالا بروز و ظهور یابد و آن شخص منتخب مردم شود، قطعا تغییرات اساسی در اوضاع مدیریتی کشور رخ خواهد داد. این همان شایسته‌سالاری است که با انتخاب درست می‌تواند کشور را نجات دهد.
مدیر به معنای واقعی
درسال۱۴۰۰، رهبر انقلاب اولین شاخصی که برای رئیس‌جمهور مطلوب بیان فرمودند، کفایت مدیریت به معنای داشتن کارآمدی لازم و مدیر و مدبر بودن است. ایشان با یک نگاه جامعه‌شناختی ومردم‌شناختی نسبت به وضع کنونی مردم، نیاز امروز مردم را این‌گونه تبیین می‌کنند: «عامه مردم دنبال این هستندکه ببینند چه کسی دارای یک مدیریتی است، [دارای]یک قوت عمل یا قوت اراده‌ای است، [دارای]یک کارآمدی‌ای است که می‌تواند مشکلات کشور را از میان بردارد؛ دنبال این هستند. این‌که حالا چه کسی با چه نامی، با چه عنوانی و از چه جناحی وارد میدان شود، برای عموم مردم مطرح نیست؛ برای گروه‌های خاص چرا، اما برای عموم مردم نخیر.»
مومن و معتقد
ایمان یعنی اعتقاد به وعده‌الهی و به غیب و آنچه خداوند در مسیر حرکت مومنان در قرآن کریم تاکید فرموده است. این‌که به حرف خداوند متعال اعتقاد قلبی داشته باشیم و هیچ ترس و حزنی از وقایع عالم مادی نداشته باشیم، همان ایمان به خداست. ایمان به خداوند در اندیشه رهبر انقلاب یعنی باور به آنچه خداوند می‌فرماید اگر انجام دهید، نتیجه‌اش این می‌شود، یعنی اگر به استقامت و نصرت الهی اعتقاد قلبی باشد، خدا نیز کمک خواهد کرد. آن کس که باایمان بود، عزت مسلمین را نیز حفظ خواهد کرد، به خودش اجازه نمی‌دهد که در برخورد با مسائل، راه طی‌شده انقلاب، حضور مردم و خون شهدا را نادیده بگیرد. نگاهش قطعا به دستان خود است و نه کمک‌های بیگانگان و همواره استقلال کشور را حفظ خواهد کرد. ایمان یعنی از جمع باطل دشمنان نباید ترسید، همان‌طور که رسول خدا در جنگ احزاب مقابل تمام کفار ایستادند، باید برای حفظ آرمان‌های انقلاب و تحقق اسلام ناب همواره تلاش کرد.
به‌دنبال تحقق آرمان عدالت
عدالت‌خواهی و تحقق عدالت که در کنار مبارزه با فساد معنا پیدا می‌کند، یعنی باید امر ایجابی و سلبی را توأمان تامین کرد تا این امر محقق شود؛ این یک شاخص مهم ازنظررهبر انقلاب است که تحقق آن از جمله آرمان‌های انقلاب است که به تعبیر رهبر انقلاب کهنه نمی‌شود و امروز نیز مابه‌عنوان جمهوری اسلامی بسیار ازآن عقبیم وباید برای آن تلاش کرد؛ بنابراین رئیس‌جمهور عدالتخواه که به دور از اشرافی‌گری و تجمل‌گرایی به‌دنبال رساندن همه مردم به سطح مطلوبی از رفاه عمومی است، یک گزینه مطلوب همه مردم خواهد بود. برای رسیدن به عدالت، شخصی که رئیس‌جمهور می‌شود، باید دارای اراده قوی و روحیه قوی همراه با ایمان باشد. رهبر انقلاب در توصیف شخصی که پیگیر مسأله عدالت است، می‌فرمایند: «اجراى عدالت یک روح غنى، یک اراده قوى و یک قدم ثابت لازم دارد.» (۱۳۸۷.۰۴.۲۶)
توجه به عدالت با دو مفهوم معنویت و عقلانیت در هم تنیده است، یعنی نمی‌تواند بدون این امور محقق شود. توجه ویژه رهبر انقلاب به درهم‌تنیدگی عدالت با معنویت برای جلوگیری از به انحراف رفتن عدالت است، امروزه در جامعه با گروه‌ها و افرادی مواجهیم که بعضا حتی با نیت‌های خوب به‌دنبال تحقق عدالت بودند، ولی فاصله‌گرفتن از معنویت، سبب شد که منحرف شوند. اینجا مشخص می‌شود که چرا رهبر انقلاب بر داشتن ایمان تاکید می‌ورزند، رئیس‌جمهور مطلوب با ایمان همراه با معنویت می‌تواند عدالت را محقق کند، والا بیراهه‌های زیادی برای عدالت‌خواهی به دور از معنویت و عقلانیت وجود دارد.
کارنامه انقلابی و جهادی
عملکرد انقلابی، از یک شخصیت انقلابی برمیآید که در کارنامه خود، عمل انقلابی دارد، والا چگونه عنوان انقلابی را به دوش باید بکشد؟ یک شخصیت انقلابی دارای ویژگی مهمی است: «ملاک انقلابی‌بودن، تقواست، شجاعت است، بصیرت است، صراحت است، نترسیدن از «لَومَةَ لآئِم» است؛ اینها ملاک انقلابی‌بودن است.» (۱۳۹۵.۰۳.۰۶)
انقلابی‌بودن و داشتن روحیه جهادی و انجام کار جهادی ملازم یکدیگر است، یعنی کسی که انقلابی است، همواره کار کشور را نیز به‌صورت جهادی دنبال خواهد کرد، عملکرد جهادی، از یک مدیر جهادی برمیآید.
اعتقاد راسخ به «ما می‌توانیم»
تجربه سال‌های اخیر در پیگیری امور مردم و رسیدگی به مسائل و مشکلات مردم و توجه ویژه رهبر انقلاب نشان می‌دهد که امروز دیگر فرصت نگاه به بیرون برای حل مشکلات وجود ندارد، باید ظرفیت‌های داخلی را شناخت و از آنها استفاده کرد تا اولا اقتصاد و در مراحل بعد، امور دیگر مملکت سروسامان یابد. این امر به‌صورت ویژه در سال‌های اخیر مورد تاکید رهبر انقلاب بوده است، مسئول دولت باید به شعار «ما می‌توانیم» و تحقق امور و اهداف کلان با اعتقاد به داخل کشور کاملا معتقد باشد. اینجا دیگر آزموده را آزمودن، قطعا خطاست. (۱۳۹۶.۰۷.۲۶)
چرخش به سمت جوانان
اعتقاد و اعتماد لازم به جوانان و هدایت آنها و ارائه مشاوره صحیح به آنها، قطعا یکی از مسائل مهم و شاخص‌های جدی برای رئیس‌جمهور است. استفاده از ظرفیت نخبگان جوان کشور ومدیریت و هدایت درست آنها باعث شکوفایی کشور خواهد بود و این امر چیزی است که ما دربزرگ‌ترین کار‌های این انقلاب هماره تجربه کرده‌ایم؛ در پیروزی انقلاب، جنگ تحمیلی، جهاد و سازندگی، نهضت علمی و نظایر آن که جوان‌ها آمدند و میدان‌ها را فتح کردند.
کاملا مردمی؛ به دور از اشرافیت
اعتقاد به مردم و مانند آنها رفتار کردن به دور از شعار و نمایش، برای مردم ایران حائز اهمیت است، لکن این نباید جنبه ریاکارانه یا نمایشی داشته باشد، رئیس‌جمهور مردمی، قطعا محبوب مردم ایران، به‌خصوص طبقه ضعیف و مستضعفان این انقلاب خواهد بود. رئیس‌جمهور نباید سراغ اشرافیت یا نگاه‌های از بالا به پایین برود که قطعا خودش شکست و انحطاط است. توصیه مهم رهبر انقلاب به روسای جمهور این است: «روحیه مردمی‌بودن و انس با مردم، تماس با مردم، از نزدیک پای صحبت مردم نشستن؛ راه‌هایی باز کردن که گذرگاهی باشد برای تماس با متن زندگی مردم. من به آقای رئیس‌جمهور هم چند بار تا حالا گفته‌ام که این سفر‌های استانی خیلی چیز خوبی است، این یکی از آن کار‌های بسیار مثبت است، به دولت‌های قبل هم همین سفارش را من همیشه می‌کردم...؛ این کار‌ها روحیه مردمی‌بودن و شناخت مردم را در انسان حفظ می‌کند و نگه می‌دارد.» (۱۳۹۴.۰۶.۰۴)
امیدوار به آینده
اهمیت امیدواری و ایجاد امید در اندیشه رهبر انقلاب را می‌توان این‌گونه فهمید که ایشان این مورد را به‌صورت خاص در بیانیه گام دوم اشاره می‌فرمایند: «توصیه من امید ونگاه خوش‌بینانه به آینده است. بدون این کلید اساسی همه قفل‌ها، هیچ گامی نمی‌توان برداشت. آنچه می‌گویم یک امید صادق و متکی به واقعیت‌های عینی است. اینجانب همواره از امید کاذب و فریبنده دوری جسته‌ام، اما خود و همه را از نومیدی بیجا و ترس کاذب نیز برحذر داشته ام و برحذر می‌دارم.» (۱۳۹۷.۱۱.۲۲)
سخن آخر
برای رسیدن به ایرانی پیشرفته، باید دولت اسلامی تشکیل شود و در یک نگاه تمدنی، ما در مسیر ساخت دولتی اسلامی هستیم تا انشاءا... شاهد تحقق تمدن نوین اسلامی باشیم. برای داشتن دولتی اسلامی ابتدا باید انتخابی درست صورت بگیرد تا رئیس‌جمهوری مطلوب و کارآمد و باتقوا انتخاب شود و دولتی جوان و مومن و انقلابی ایجاد کند؛ این مطالبه رهبر انقلاب است و انشاءا... آحاد مردم نیز در این مسیر گام‌های موثر و درستی بردارند تا شاهد شکوفایی ایران عزیز باشیم.
جایگاه رئیس جمهور از نگاه مقام معظم رهبری
ایمان
عدالتخواه و ضد فساد
عملکرد انقلابی و جهادی
معتقد به توانمندی‌های داخلی
کفایت مدیریت
اعتقاد و اعتماد به جوانان
مردمی بودن
امیدوار به آینده
رهبر انقلاب، جایگاه ریاست‌جمهوری را مهم‌ترین و پرمشغله‌ترین مدیریت کشور می‌دانند
سه ویژگی رئیس جمهور از نگاه مقام معظم رهبری
درسال ۱۴۰۳ نیز رهبر انقلاب در مراسم سالگرد ارتحال امام خمینی (ره) سه ویژگی برای رئیس‌جمهور برشمردند؛ پرکار و فعال، آگاه و معتقد به مبانی انقلاب اسلامی. اما این کفایت در مدیریت خود دارای عناصر مهمی است که رهبر انقلاب به‌صورت دقیق در سال‌های متمادی بر این نگاه تاکید داشته‌اند.
۱- داشتن پیگیری لازم (۱۳۹۳.۱۲.۱۷)
۲- صداقت و مسئولیت‌پذیری (۱۳۸۸.۰۶.۰۴)
۳- عدم تنبلی و بی‌حالی و سهل‌انگاری (۱۳۷۲.۰۵.۱۲)
