دیمیتری پسکوف سهشنبه در نشستی خبری در پاسخ به پرسشی درباره روند ادامه کار بر روی قرارداد جامع همکاری های ایران و روسیه گفت: «در مجموع کار در جریان است. اما طبیعتا با توجه به وضعیت موجود در تهران و آماده سازی انتخابات ریاست جمهوری، بدیهی است که زمان بندی این کار اندکی به تاخیر خواهد افتاد.»
سخنگوی کرملین خاطر نشان کرد: ممکن است روند کار به دلیل آماده سازی انتخابات ریاست جمهوری و تغییر مقامات در دولت ایران - در صورتی که چنین تغییراتی وجود داشته باشد – دچار تاخیر شود اما در مجموع این موضوع تغییری در اصل داستان ایجاد نمیکند.
پسکوف تاکید کرد قصد داریم روابط خود را با ایران بیشتر توسعه بخشیده و بر همین اساس چارچوب حقوقی بین دو کشور را ارتقا دهیم.
پیش از این، مدیر اداره دوم آسیایی وزارت امور خارجه روسیه روز سهشنبه به ریانووستی گفت: انعقاد توافقنامه همکاری همه جانبه بین مسکو و تهران، تصمیم راهبردی رهبران دو کشور است که هرگز موضوعیت خود را از دست نداده است.
ضمیر کابلوف با اشاره تلویحی به شهادت رئیسجمهور ایران در سانحه هوایی گفت: توافقنامه راهبردی ایران و روسیه با رویدادهای اخیر مرتبط نیست، چرا که تصمیم راهبردی رهبران دو کشور است.
این دیپلمات روس افزود روند کار بر روی توافق به دلیل مشکلات شرکای ایرانی به حالت تعلیق درآمده است اما تردید ندارم که این کار نهایی خواهد شد.
کابلوف اضافه کرد که پس از نهایی شدن متن، رهبران دو کشور در خصوص زمان و مکان امضای توافق نامه تصمیم خواهند گرفت.
به نوشته ریانووستی، کار بر روی یک توافق بزرگ جدید بین روسیه و ایران سپتامبر ۲۰۲۲ زمانی که ولادیمیر پوتین رئیسجمهوری روسیه و سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری اسلامی ایران در حاشیه اجلاس سازمان همکاری شانگهای در سمرقند گفتگو کردند، مشخص شد.
ضمیر کابلوف، مدیر اداره دوم آسیایی وزارت امور خارجه روسیه در ماه مه سال ۲۰۲۴ نیز گفته بود که توافقنامه به روز شده در مورد مشارکت راهبردی جامع بین روسیه و ایران به دلیل اصلاحات طرف ایرانی در حال طی مراحل تصویب جدید است، هنوز تاریخی برای امضای آن تعیین نشده است.
سفیر ایران در روسیه نیز سهشنبه در این باره گفت: روز دوشنبه ۲۱ خردادماه ۱۴۰۳ آقایان لاوروف و باقری در ملاقات خود در نیژنی نووگورود، پیگیر امضای هرچه سریعتر توافقنامه جامع راهبردی ایران و روسیه بودند.
کاظم جلالی پیشتر در مصاحبه با خبرگزاری ودوموستی با تأکید بر اراده کشورمان بر توسعه مناسبات با روسیه گفت: مقدمات امضای توافقنامه جامع و بلندمدت همکاریهای راهبردی دو کشور، پس از انتخابات ریاستجمهوری در ایران فراهم خواهد شد.
در حاشیه بیستوهفتمین مجمع بینالمللی اقتصادی سنپترزبورگ، سردبیر این رسانه روس از جلالی پرسید: از سال ۲۰۲۲ بر روی توافقنامه جامع همکاری های راهبردی که توسعه آن مورد توافق ولادیمیر پوتین و سید ابراهیم رئیسی قرار گرفت، کار انجام شده است. آیا میتوانیم تا قبل از پایان سال ۲۰۲۴ میلادی، امضای این سند را شاهد باشیم.
سفیر ایران در مسکو در پاسخ گفت: این توافق در مرحله نهایی است و اگر سانحه هوایی بالگرد حامل رئیسجمهوری شهید ایران نبود، می توانست این توافق، امضا شده باشد.
جلالی خاطرنشان کرد: من معتقدم که پس از انتخابات ریاستجمهوری در ایران می توانیم مقدمات امضای این توافق را آغاز کنیم.
سخنگوی دفتر ریاست جمهوری روسیه در پاسخ به پرسش دیگری در این نشست خبری نیز گفت: کرملین نسبت به تصمیم ایالات متحده آمریکا برای لغو ممنوعیت ارسال تسلیحات به گردان آزوف با نگاه منفی مینگرد.
وی افزود: چنین تغییر ناگهانی در موضع واشنگتن در قبال "واحد مسلح افراطی ملی گرا" نشان می دهد که آنها در تلاش برای دشمنی با روسیه از هیچ تلاشی فروگذار نمیکنند و طبیعتا از اوکراین و مردم این کشور نیز به عنوان ابزاری در دست خود استفاده می کنند.
پیش از این، روزنامه واشنگتن پست به نقل از وزارت امور خارجه آمریکا گزارش داد که واشنگتن ممنوعیت ارسال تسلیحات به آزوف را لغو کرده است.
این روزنامه نوشت: وزارت امور خارجه آمریکا هیچ مدرکی درباره نقض جدی حقوق بشر توسط گروه آزوف نیافته است. با این حال، سخنگوی این وزارتخانه از اعلام زمان برداشته شدن این ممنوعیت و یا زمان ارائه تسلیحات آمریکایی به گروه آزوف، خودداری کرد.
به نوشته خبرگزاری روسی ریانووستی، در ایالات متحده آمریکا، کمک به گردان آزوف پیش از این به دلیل ایدئولوژی نازیگری آن ممنوع بود. پارسال، واشنگتن پست به نقل از یک منبع وزارت امور خارجه آمریکا نوشت که این قانون، هیچ اثر عملی ندارد.
یک نماینده کنگره آمریکا در آن زمان گفت که این ممنوعیت پس از ورود شبه نظامیان آزوف به نیروهای مسلح و گارد ملی اوکراین و تشکیل تشکیلات مسلح جداگانه با مشارکت آنها برداشته شد.
دادگاه عالی روسیه، گردان آزوف را به عنوان یک سازمان تروریستی به رسمیت شناخته و فعالیت آن را در این کشور ممنوع کرده است.
از نگاه کارشناسان روسیه، ایدئولوژی گردان آزوف دربرگیرنده نژاد پرستی شدید، طرحهایی برای جداسازی قانونی نژادهای دیگر، انکار دموکراسی، اخلاق و قوانین بین المللی است.
به اعتقاد این کارشناسان روس، گردان آزوف حمله به نمایندگان اقلیت های ملی و مخالفان سیاسی، ترساندن ساکنان روسی زبان اوکراین، ربودن ساکنان دونباس و شکنجه آنها و همچنین مشارکت در جنایات جنگی متعددی را در کارنامه دارد.