دیپلماتهای غربی گفتهاند ایالات متحده مخالف تلاشهای بریتانیا و فرانسه برای محکوم کردن ایران در نشست حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در اوایل ژوئن است.
والاستریتژرونال نوشت دیپلماتها میگویند ایالات متحده تعدادی دیگر از کشورها را تحت فشار قرار داده تا در این نشست رای ممتنع بدهند و گفته است که این کاری است که واشنگتن انجام خواهد داد.
مقامات آمریکایی لابی علیه قطعنامه را نیز رد کردهاند.
اختلاف میان مقامهای غربی درباره فعالیتهای هستهای ایران به شدت آشکار شده است. دیپلماتهای اروپایی با این ادعا که اقدام نکردن، اقتدار آژانس بینالمللی انرژی اتمی را که نظارت بر عدم اشاعه سلاحهای هستهای است، تضعیف میکند، میگویند این همچنین اعتبار فشار غرب بر ایران را تضعیف می کند و آنها از آنچه به عنوان تلاشهای واشنگتن برای تضعیف رویکرد آنها میدانند، ناامید هستند.
یک مقام آمریکایی گفت واشنگتن با شرکای اروپایی خود پیش از نشست ماه آینده آژانس بینالمللی انرژی اتمی «به شدت هماهنگ» است اما «هر گونه گمانهزنی درباره تصمیمگیری زودهنگام است».
بیمیلی دولت بایدن به اقدام علیه ایران
این مقام مسئول با اشاره به اقدامات گروه هفت پس از حمله تلافیجویانه موشکی و پهپادی ایران به سرزمینهای اشغالی در ماه گذشته، مدعی شد: «ما از طریق تحریمها و انزوای بینالمللی در حال افزایش فشار بر ایران هستیم. یک مقام دیگر آمریکایی هم گفت اینکه واشنگتن قصد دارد از ایجاد اختلال در روابط با ایران قبل از انتخابات ایالات متحده جلوگیری کند، درست نیست».
آخرین بار شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی قطعنامهای در مورد توبیخ ایران در نوامبر ۲۰۲۲ تصویب کرد. مقامات آمریکایی و اروپایی در وین از آن زمان تاکنون بارها هشدار دادهاند که اگر تهران پیشرفتهای هستهای خود را مهار نکند و همکاری با آژانس را افزایش ندهد، اقدام خواهند کرد. در مرکز این مناقشه، نگرانیهای مداوم در برخی از کشورهای اروپایی، بهویژه فرانسه و بریتانیا، وجود دارد که واشنگتن راهبردی برای مقابله با پیشرفتهای هستهای ایران ندارد.
دیپلماتهای اروپایی گفتهاند که به نظر میرسد دولت بایدن تمایلی برای پیگیری یک تلاش دیپلماتیک جدی با ایران یا انجام اقدامات تنبیهی علیه برنامه هستهای تهران ندارد.
وال استریتژرونال نوشت واشنگتن راهبرد خاص خود را برای افزایش فشار بر ایران بر سر فعالیتهای هستهایاش دارد که شامل درخواست از آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای تهیه گزارش جامعی است که همه چیزهایی را که درباره شکست ایران در همکاری میداند، ارائه کند اما یک گزارش، هیچ پیامد کارآمدی نخواهد داشت.
بیم آمریکا از اقدام متقابل ایران
رسانه آمریکایی نوشت تهران زمانی که تحت فشار غرب بر سر برنامه هستهای خود در نشستهای آژانس قرار گرفت، برنامه هستهای خود را تشدید کرده یا اقدامات جدیدی برای محدود کردن دسترسی بازرسان در سالهای اخیر انجام داده است. ایران سال گذشته پس از انتقادات شفاهی در شورای حکام، تعدادی از بازرسان با تجربه اروپایی را از ورود به کشور محروم کرد.
والاستریتژرونال نوشت ایالات متحده از تکرار این نوع گامها در صورت انجام یک طرح محکومیت بیم دارد. واشنگتن همچنین شک دارد که یک توبیخ رسمی به نتیجهای برسد. حتی اگر کار برنامه هستهای ایران در نهایت به شورای امنیت سازمان ملل متحد کشیده شود، احتمالاً در آنجا محکوم به فنا خواهد بود. روسیه و چین که دارای حق وتو در سازمان ملل هستند، تقریباً به طور قطع هرگونه تلاشی برای تحریم تهران به دلیل فعالیتهایش را وتو خواهند کرد.
ایران نیز بارها اعلام کرده اهداف غنیسازی این کشور کاملا صلحآمیز است و در صورت پایان بدعهدی کشورهای غربی و بازگشت به تعهدات خود ذیل برجام، اقدامات تهران برگشتپذیر است.
شکاف در غرب، پیروزی بزرگ ایران
ایالات متحده پیش از سایر نشستهای اخیر شورای حکام، علیه قطعنامه تند آژانس بینالمللی انرژی اتمی فشار آورده است، اما اختلافنظرهای گذشته بر سر نحوه رسیدگی به کار هستهای ایران عمدتاً بین واشنگتن و اروپاییها باقی مانده است. با این حال، در آخرین نشست در ماه مارس، «لورا هولگیت» سفیر آمریکا در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، هشدار داد که عدم همکاری ایران با آژانس نمیتواند ادامه یابد.
طبق این گزارش، این بار، مقامهای انگلیسی و فرانسوی به واشنگتن گفتهاند که می خواهند با قطعنامه تند ادامه دهند و به گفته افراد درگیر در بحث، زمان تعیین حدود و خط کشی فرا رسیده است. مشخص نیست که آیا اروپاییها واقعاً این کار را انجام خواهند داد.
رسانه آمریکایی نوشت: «اگر آنها قطعنامهای را پیشنهاد کنند که شکست بخورد، این یک دستاورد دیپلماتیک بزرگ برای تهران خواهد بود که نشان میدهد فشار غرب بر ایران در حال فروپاشی است».