امشب «مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم» به دیدار یادگار گرامی امام حضرت آیت‌الله حاج سیدحسن خمینی آمده‌بودند، ایشان که در سال‌های اخیر در ضمن مباحث استدلالی درس خارج خود یکی از بهترین و کارآمدترین تفاسیر از «نظریه‌ی نقش زمان و مکان در اجتهاد» را تبیین کرده‌اند، در این دیدار نیز نکاتی برآمده از این نظریه‌ی مترقی امام راحل، که از قضا متناسب با شرایط امروز جامعه است، بیان کردند که ماحصل آن چنین است:
یک: تعزیر، مجازاتی است که توسط حاکم شرع، و به جهت «تادیب» و به غرض «بازدارنگی از یک عمل» جعل می‌شود؛ اما اگر به هر دلیل، جنبه‌ی بازدارنگی خود را از دست بدهد یا حتی نتیجه‌ی عکس داد و موجب تجرّی بر آن عمل شود، بی‌تردید جعل و اجرای آن موجب «نقض غرض» خواهد شد. حال باید پرسید که آن‌چه در روز‌های اخیر در مورد اجرای تعزیر‌های بدنی (شلاق) بر روی برخی بانوان منتشر شده، واقعاً «بازدارندگی» به همراه داشته است؟
دو: حال آن‌که امروزه تقریباً به اذعان همه‌ی کارشناسان خِبره و دلسوز، اجرای این قبیل تعزیرات و پیامد‌های آن نه تنها بازدارنگی ندارد که «موجبات وهن دین» را نیز به همراه داشته است! و تردیدی نیست که در این قبیل امور، نظر کارشناسان قطعاً حجت است و باید مبنای عمل قرار گیرد.
سه: پر واضح است که در این قبیل امور، نظر مسئولان عالی و قضات و کارشناسان برجسته‌ی قضایی بسیار تعیین کننده‌است لذا باید از ایشان مطالبه‌ی جدّی کرد که:
اولاً، در مورد تعیین مجازات در برابر جرم‌های مختلف، به مسئله‌ی «بازدارندگی مجازات» توجه جدّی داشته‌باشند.
ثانیاً، با لحاظ جمیع جهات و شرایط، ببینند که آیا مجازاتی که در نظر می‌گیرند «موجب وهن دین و شریعت» یا حتی «دین‌گریزی» نمی‌شود؟!
چهار: حضرت امام، ـ مطابق نقل مسئولان وقت قضایی، ـ به لحاظ همین نکته و توجه به همین جهت یاد شده، وقتی دید که کارشناسان، «رجم» را «موجب وهن دین» تشخیص داده بودند از اجرای آن منع می‌کردند.
