از طلاییه تا عمق اقیانوس‌ها

در آغازین روزهای زمستان در سواحل زیبای مکران و بندر کنارک، دستاوردهای جدید نیروی دریایی ارتش با حضور امیر سرلشکر سیدعبدالرحیم موسوی، فرمانده کل ارتش و امیر دریادار شهرام ایرانی، فرمانده نیروی دریایی ارتش رونمایی و برخی محصولات دفاعی نیز به منطقه سوم نبوت نداجا ملحق شد. در همین راستا سامانه موشکی کروز راهبردی طلاییه ، سامانه موشک کروز نصیر، نخستین بالگرد جنگ الکترونیک (جنگال)، نخستین بالگرد اطلاعاتی، سامانه‌های موشکی سطح به سطح ۸ فروندی ناوشکن جماران، پهپاد هوشمند پرسه‌زن و انتحاری سنجر ناوشکن جماران، سامانه چندمنظوره پهپادی جنگالی و اطلاعاتی نیما، سامانه غواص‌یاب و یدک‌کش بندرگاهی و لنگرگاهی سیروان از جمله تجهیزات و دستاوردهایی بود که برخی رونمایی و برخی به ناوگان جنوب نیروی دریایی ارتش ملحق شد. برای مرور این دستاوردها از موشک کروز طلاییه با برد 1000 کیلومتر شروع می‌کنیم. نخستین بار خردادماه سال ۹۹ بود که امیر خانزادی فرمانده وقت نیروی دریایی ارتش از تجهیز این نیرو به موشک‌ کروز برد بلند به نام «طلاییه» خبر داد.

این موشک‌ به نام یکی از مناطق عملیاتی ۸ سال دفاع ‌مقدس نام‌گذاری شد که با شهادت ابومهدی المهندس فرمانده نامدار عراقی در کنار شهید حاج‌قاسم سلیمانی، نام موشک طلاییه به نام این فرمانده شهید تغییر کرد و مرداد ۹۹ این موشک با نام شهید «ابومهدی» رونمایی شد.

در آن زمان همچنین تصاویری از تست این موشک منتشر شد و نام «طلاییه» روی آن نوشته شده بود که نشان می‌داد موشک ابومهدی همان موشک طلاییه است و تغییر نام داده است.

موشک ابومهدی ضمن بهره‌مندی از فناوری هوش مصنوعی و تغییر جهت حمله به هدف، دست فرمانده را برای انتخاب هدف جدید در مسیر حرکت موشک و قابلیت حمله به یک هدف با چند موشک از جهات مختلف باز گذاشته است.

درباره ویژگی‌های سامانه موشکی طلاییه نیز گفته شده به عنوان یک موشک کاملا هوشمند در طول عملیات پروازی خود امکان این را دارد که به صورت هوشمند و از طریق سامانه مادر، اهداف جدیدی برای آن تعریف شود، یعنی امکان تغییر هدف اولیه پیش‌بینی‌شده برای موشک هنگام عملیات پروازی وجود دارد و طلاییه در طول مسیر می‌تواند برنامه پرواز پیچیده‌ای را انتخاب و به سمت هدف حرکت کند، به نحوی که غافلگیری را در بالاترین سطح ممکن انجام دهد و با دشمن درگیر شود.

اما مهم‌ترین ویژگی‌ این موشک، قابلیت شلیک آن از عمق کشور به سمت اهداف دریایی به دلیل برد 1000 کیلومتری آن است و آسیب‌پذیری آن را در مقابل دشمن تا حد زیادی کاهش می‌دهد.

در گذشته موشک‌های کروز دریایی نیروهای مسلح کشورمان تنها قادر به پرواز در سطح دریا بودند و باید از نزدیک‌ترین نقطه به ساحل شلیک می‌شدند اما حالا نیروهای دریایی ارتش و سپاه با موشک‌های ابومهدی و طلاییه قادر خواهند بود اهداف خود را از عمق خاک کشور و از جهات مختلف هدف قرار دهند.

اوایل مرداد وزارت دفاع سامانه سلاح راهبردی برد بلند کروز دریایی «ابومهدی» را به نیروهای دریایی ارتش و سپاه تحویل داد و به نظر می‌رسد الحاق اخیر موشک کروز طلاییه نیز در همین راستا باشد. سامانه موشکی دیگری که در این مراسم ملحق شد، موشک کروز دریایی «نصیر» بود. این موشک نیز با برد بیش از ۱۰۰ کیلومتر یک موشک کاملا هوشمند به حساب می‌آید و قدرت بالایی در تخریب و توانمندی بسیار خوبی در عملیات‌های انهدامی دارد و می‌تواند علیه شناورهای 1500 تنی به‌کارگیری شود. 

این موشک قابلیت شلیک از روی شناورهای سبک، هواناو و سکوهای ساحلی علیه اهداف با سطح مقطع راداری پایین را دارد و در این مراسم یک فروند از آن روی ناو موشک‌انداز نیروی دریایی در بندر کنارک نصب شده بود.

یکی دیگر از موضوعاتی که در این مراسم جلب توجه می‌کرد، ارتقای توان موشکی ناوشکن جماران بود و تصاویری که منتشر شد نشان می‌داد این ناوشکن که در گذشته مجهز به 4 فروند موشک کروز ضدکشتی بود اکنون توان حمل و شلیک 8 فروند موشک کروز دریایی را دارد و توان موشکی آن ۲ برابر شده است.

پیش از این نیز فرماندهان نیروی دریایی ارتش از بالا بردن توان موشکی شناورهای این نیرو خبر داده بودند و در همین راستا ناوشکن سبلان نیز به 12 موشک کروز مجهز شده است. نکته دیگر مراسم رونمایی و الحاق دستاوردهای نداجا، ۲ فروند بالگرد با ویژگی‌های جنگ الکترونیک و فناوری‌های اطلاعاتی بود که طبق مشاهدات ۲ فروند بالگرد SH-3 سی‌کینگ در مراسم شرکت داشتند و به تجهیزات نوین مجهز شده بودند.

با توجه به اینکه در بخش خودحفاظتی هر دستگاهی قطعا سامانه‌های جنگ الکترونیک بیشترین نقش و تاثیر را دارند تاکنون بالگردهای نیروی دریایی ارتش چنین چیزی در اختیار نداشتند که صنایع دفاعی کشورمان برای نخستین بار موفق شدند تجهیزات مناسب و به‌روز را در ابعاد مختلف برای این کار آماده و روی بالگرد نصب کنند که به گفته فرمانده نیروی دریایی ارتش بزودی این سامانه‌ها روی همه بالگردها نصب خواهد شد، بنابراین بر روی بالگرد مذکور در حوزه فریب و مقابله با انواع موشک‌ها، حساسه‌های مختلف نصب شده است.

از طلاییه تا عمق اقیانوس‌ها

بالگرد اطلاعاتی ملحق‌شده نیز نقش بسزایی در حوزه تامین امنیت و ایمنی دریانوردان در عمق اقیانوس‌ها دارد.

فرمانده نیروی دریایی ارتش هم با توجه به ویژگی‌های این بالگردها گفت: به وسیله آنها ما از فواصل دورتر امکان شناسایی و رهگیری را در اختیار خواهیم داشت و در عملیات‌های مختلف و به طور تخصصی در حوزه رزم دریایی در عمق دریا می‌تواند بیشترین کمک را به ما کند و اطلاعات را در ۳ حوزه چشمی، سامانه‌ای و تشخیص دوست از دشمن دریافت کند.

دستاورد دیگری که به نمایش درآمد پهپادهای کابلی نیما در مدل‌های 102 و 305 بود که می‌توانند با ارتفاع پروازی 100 و 200 متر به پایش محیطی و جنگالی و شناسایی انواع شناورهای سطحی و زیرسطحی بپردازند.

پهپاد هوشمند، پرسه‌زن و انتحاری سنجر نیز از دیگر دستاوردهای ارتش بود که در قالب پرتابگر ۶ فروندی روی ناوشکن جماران قرار گرفت.

این پهپاد با شمایل مدرن و ویژه خود نخستین بار در مراسم الحاق ناوشکن دیلمان در آب‌های شمال کشور به نمایش درآمده بود.

یدک‌کش پشتیبانی سیروان که توسط ارتش تولید شده نیز به سازمان رزم منطقه سوم نبوت ملحق شد.

اینها مواردی بود که در مراسم الحاق دستاوردهای جدید نیروی دریایی ارتش اعلام شد تا بتواند توان این نیرو را در بعد تهاجمی، دفاعی، اطلاعاتی و پشتیبانی ارتقا دهد.

قطعا این گوشه‌ای از توانمندی نیروهای مسلح و بویژه دریایی کشورمان است که در حفاظت و حراست از آب‌های ایران به خدمت مشغول است؛ نیرویی که دیگر محدوده عملیاتی برایش معنا ندارد و با توجه به گردش ناوگروه ۸۶ به دور زمین و تشکیل چندین فرماندهی اقیانوسی در این نیرو باید منتظر حضور فراگیر و گسترده شناورهای دریایی کشورمان در آب‌های دوردست باشیم.

محمدمهدی یزدی