نشست سالانه وزرای خارجه پنج کشور ساحلی دریای خزر به ریاست وزیر خارجه فدراسیون روسیه و با حضور وزرای خارجه جمهوری اسلامی ایران، روسیه، جمهوری آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان ظهر امروز (سه‌شنبه) ۱۴ آذر ماه در شهر مسکو آغاز به کار کرد.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران حسین امیرعبداللهیان امروز در این نشست طی سخنانی گفت: دریای خزر میراث مشترک و کانون دوستی بین ما و منشأ خیر و برکت برای بیش از ۲۷۰ میلیون جمعیت کشورهای حاشیه این دریاست.
وی افزود: همانطور که گذشتگان این گوهر با ارزش الهی را برای ما به ارث گذاشته‌اند، باید تلاش کنیم این موهبت ارزشمند را برای نسل‌های آینده حفاظت کنیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: منطقه دریای خزر یک منطقه استراتژیک و حلقه وصل کریدورهای شمال - جنوب و شرق به غرب است.
وی با بیان اینکه امنیت در منطقه دریای خزر تفکیک ناپذیر است، افزود: همه ما نسبت به حفظ ثبات، امنیت و توسعه پایدار در پهنه آبی دریای خزر مسؤولیت داریم.
* همه تصمیمات درباره مسائل این دریا باید با اجماع و توافق پنج کشور ساحلی باشد
این دیپلمات عالیرتبه ایرانی گفت: همچنان معتقدیم همه تصمیمات درباره مسائل این دریا باید با اجماع و توافق پنج کشور ساحلی باشد. تلاش کنیم تحرک بیشتری در همکاری‌ها در دریای خزر ایجاد شود.
وی خطاب به وزرای حاضر در این نشست بیان کرد: به منظور تبدیل دریای خزر به نماد واقعی دوستی، پیشرفت و توسعه، نیازمند تقویت هر چه بیشتر تعامل و همکاری‌های جمعی هستیم. ما چاره‌ای نداریم که به سمت ساختارمند کردن همکاری‌ها در دریای خزر به پیش برویم. در این راستا، ایجاد یک دبیرخانه و یا سازمانی که بتواند همه حوزه‌های همکاری در دریای خزر را مدیریت و نظارت کند، امری ضروری است.
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: جمهوری اسلامی ایران از توسعه اقتصاد دریا محور و سرمایه‌گذاری‌های مشترک در حوزه‌های حمل و نقل دریایی، بنادر و دریانوردی، شیلات، گردشگری دریایی، ایجاد مناطق آزاد تجاری و بهره‌برداری معقول و پایدار از منابع زنده دریای خزر استقبال می‌کند.
وی با بیان اینکه در حال حاضر تهدیدات و چالش‌های فراوان زیست محیطی پیش روی ما قرار دارد، بیان کرد: حل آنها نیازمند همکاری جمعی پنج کشور ساحلی است. یکی از مهمترین چالش‌ها، تهدید پایین آمدن سطح تراز آب خزر ناشی از عوامل انسانی و غیرانسانی، از جمله کاهش آب رودخانه‌های ورودی به دریای خزر، تغییرات اقلیمی، احداث سدها و مخازن و تاسیسات صنعتی و کشاورزی در مسیر رودخانه‌های ورودی به دریای خزر است.
وزیر خارجه گفت: متاسفانه تداوم پس‌روی آب دریای خزر طی سال‌های اخیر تاثیرات منفی بر تأسیسات بندری و کشتیرانی اکوسیستم، زندگی آبزیان و تالاب‌های منحصر به فرد دریای خزر گذاشته و باعث افزایش آلاینده‌ها در استان‌های ساحلی دریای خزر شده است.
به باور امیرعبداللهیان، حل این معضل قطعا نیازمند عزم جمعی پنج کشور ساحلی است.
* وضعیت در غزه از یک بحران به یک فاجعه و تراژدی بزرگ و غم انگیز انسانی تبدیل شده
وی همچنین گفت: در عصر ما امنیت یک مقوله به هم پیوسته است و ناامنی در هر بخش از منطقه و جهان بر امنیت سایر مناطق تاثیر منفی می‌گذارد. لذا می‌خواهیم تحولات غزه را از این نظر مورد توجه قرار دهیم. هم اکنون که اینجا نشسته‌ایم، دور جدید رژیم اشغالگر اسرائیل علیه مردم بی دفاع غزه بی محابا و وحشیانه ادامه دارد. وضعیت در غزه از یک بحران به یک فاجعه و تراژدی بزرگ و غم انگیز انسانی تبدیل شده است. در شرایطی که بسیاری امیدوار بودند آتش‌بس موقت به آتش‌بسی پایدار و دائمی تبدیل شود، رژیم اسرائیل حتی با وجود فشار افکار عمومی داخلی و بین‌المللی، همچنان جنایات و نسل کشی در غزه و کرانه باختری فلسطین را در دستورکار خود قرار داده است.
امیرعبداللهیان بیان کرد: تاکنون بیش از ۱۶ هزار فلسطینی شهید شده‌اند که بیش از ده هزار نفر از آنها را کودکان و زنان تشکیل می‌دهند. هزاران واحد مسکونی و صدها بیمارستان، مرکز درمانی، مدرسه، مسجد و کلیسا تخریب شده است و بخش قابل توجهی از ساکنان فلسطینی نوار غزه و حتی کرانه بی خانمان و آواره شده‌اند. این اقدامات هولناک بیانگر جنایات جنگی و مجازات دسته جمعی است که مغایر با اصول و قواعد حقوق بین‌الملل بوده و نیازمند پیگرد و مجازات است.
* تحریم کالاهای ساخت اسرائیل
وزیر خارجه افزود: جمهوری اسلامی ایران در چارچوب حقوق بین‌الملل ضمن به رسمیت شناخته حق مقاومت مردم فلسطین در برابر اشغالگر و ضمن اینکه حماس را یک سازمان فلسطینی آزادیبخش در مقابل اشغال می‌داند، بر ضرورت اعمال تعیین حق سرنوشت و تشکیل دولت فلسطینی به پایتختی قدس شریف و بازگشت آوارگان تأکید داشته و از تمامی کشورها می‌خواهیم که رسیدگی به این موضوع را در دستورکار فوری و جدی خود به ویژه در سازمان ملل قرار دهند.
وی ادامه داد: باید جنایتکاران جنگی رژیم اسرائیل در محکمه‌ای بین‌المللی محاکمه و مجازات شوند. صادرات کالا و انرژی به سرزمین‌های اشغال شده فلسطین متوقف شود و تحریم کالاهای ساخت اسرائیل، حداقل کاری است که برای همبستگی با مردم غزه و کرانه باختری باید انجام دهیم.
* آمادگی برگزاری سومین همایش اقتصادی نخست‌وزیران خزر در تهران
وزیر خارجه همچنین در این نشست گفت: متاسفانه برگزاری سومین همایش اقتصادی نخست‌وزیران خزر در تهران با وجود موافقت و هماهنگی قبلی همه کشورها و برنامه ریزی انجام شده به تعویق افتاد. درصدد هستیم بار دیگر تاریخ جدیدی را برای برگزاری این همایش در سطح نخست‌وزیران کشورهای ساحلی دریای خزر به میزبانی معاون اول رئیس جمهور ایران پیشنهاد کنیم. تردیدی وجود ندارد که برگزاری منظم این همایش و اجرای تصمیمات آن تامین کننده منافع اقتصادی همه کشورهای ساحلی خواهد بود.
وزیر خارجه فدراسیون روسیه سرگئی لاوروف نیز طی سخنانی در این نشست تصریح کرد: کشورهای ساحلی صلاحیت انحصاری برای حل مسائل مربوط به دریای خزر را دارند.
