مایکل مک‌کال، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان، استیو اسکالیز، رهبر اکثریت مجلس نمایندگان و الیز استفانیک، رئیس کنفرانس جمهوری خواهان مجلس نمایندگان آمریکا در نامه خود خطاب به دولت بایدن نسبت به توافق اخیر تهران و واشنگتن که موجب آزادسازی شش میلیارد دلار از وجوه مسدود شده ایران در کره جنوبی شده است، به شدت ابراز نگرانی کردند.
این نمایندگان با استناد به خبر ادعایی روزنامه وال استریت ژورنال در تاریخ ۱۱ اوت (۲۰ مردادماه) مبنی بر اینکه سرعت غنی‌سازی اورانیوم خود را کاهش داده است، دولت جو بایدن (رئیس جمهور آمریکا) را به دستیابی به یک توافق محرمانه با ایران ذیل توافق تبادل زندانیان متهم کردند.
آنها در ادامه با ادعای اینکه «این توافقات با یکدیگر مرتبط هستند» تاکید کردند: هر گونه توافق یا قراردادی با ایران که برنامه غنی‌سازی این کشور را به‌طور کامل و دائمی متوقف نکند این نگرانی را ایجاد می‌کند که دولت شما در حال حمایت از برنامه هسته‌ای ایران است، درحالی‌که که فعالیت‌های هسته‌ای این کشور امنیت ملی ایالات متحده را تهدید می‌کند.
رهبران جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان آمریکا همچنین گفتند که اگر این توافق درست باشد، مفاد قانون بازنگری توافق هسته‌ای 2015 را نقض می‌کند که دولت را ملزم کرده است که هر گونه تصمیم در مورد برنامه هسته‌ای ایران را به اطلاع کنگره برساند.
این ادعاها در حالی مطرح می‌شود که دولت بایدن و مقامات جمهوری اسلامی ایران هرگونه ارتباط میان مذاکره با ایران در مورد تبادل زندانیان و آزادی وجوه مسدود شده‌اش را با سایر مسائل، از جمله با گفت‌وگوهای هسته‌ای رد کرده‌اند.
این توافق که در اوایل ماه جاری (میلادی) به‌طور علنی توسط دولت آمریکا تأیید شد، شش میلیارد دلار از دارایی‌های حاصل از فروش نفت ایران را در کره جنوبی در ازای آزادی پنج آمریکایی که اخیراً به حبس خانگی در تهران منتقل شده‌اند، آزاد کرده است. ایالات متحده طبق این توافق همچنین در نظر دارد برخی از زندانیان ایرانی را در آمریکا آزاد کند.
دولت آمریکا گفته است که این وجوه در بانکی در قطر نگهداری و تنها برای مصارف بشردوستانه آزاد می‌شود.
رهبران جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان آمریکا در نامه خود که روز دوشنبه امضا شده است، ادعا کردند که این توافق همچنین ایران را به گروگان‌گیری بیشتر در آینده تشویق خواهد کرد و ممکن است ایران در آینده پول بیشتری مطالبه کند.
روزنامه نیویورک‌تایمز در اواسط ماه جاری اولین بار گزارش داد که تهران و واشنگتن به توافقی دست یافته‌اند که بر اساس آن، پنج آمریکایی بازداشت شده در ایران در ازای آزادی چند زندانی ایرانی و دسترسی تهران به شش میلیارد دلار از دارایی‌های مسدود شده‌اش در کره جنوبی برای مصارف بشردوستانه، اجازه ترک ایران را پیدا خواهند کرد.
سپس نمایندگی ایران در سازمان ملل در رابطه با این اخبار اعلام کرد: به عنوان بخشی از توافق همکاری بشردوستانه که با میانجی‌گری یک دولت ثالث حاصل شده است، ایران و آمریکا پذیرفته‌اند که متقابلا پنج زندانی را آزاد و آنها را عفو کنند. جابه‌جایی آنها گام ابتدایی حائز اهمیتی در جهت اجرای توافق است.
وزارت امور خارجه ایران نیز در مورد آزادسازی منابع توقیف‌شده ایرانی و آزادی تعدادی از زندانیانی که به طور غیرقانونی از سوی آمریکا بازداشت شده‌اند، بیانیه‌ای را صادر و در آن تصریح کرد: فرآیند آزادسازی چند میلیارد دلار از دارایی‌های جمهوری اسلامی ایران که برای چند سال به طور غیر قانونی در کره جنوبی توسط آمریکا توقیف شده بود، آغاز شد. ایران تضمین لازم برای پایبندی آمریکا به تعهدات خود در این خصوص را دریافت کرده است اما جاسوسان مد نظر آمریکا کماکان در ایران حضور دارند.
سیامک نمازی در سال ۱۳۹۵ به جرم جاسوسی و همکاری با دولت آمریکا، عماد شرقی در سال ۱۳۹۹ به جرم جاسوسی و جمع‌آوری اطلاعات نظامی و مراد طاهباز در سال ۱۳۹۶ به جرم جاسوسی از مراکز حساس نظامی در پوشش محیط زیستی، هر کدام به ۱۰ سال حبس محکوم شده بودند. از دو زندانی دیگر که گفته می‌شود یک نفر از آنها زن بوده، نامی آورده نشده است.
جیک سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید شامگاه سه‌شنبه در یک کنفرانس خبری خاطر نشان کرد: همه‌چیز مطابق با تفاهمی که با ایران حاصل شده، پیش می‌رود. من چارچوب زمانی دقیقی درخصوص آزادی این پنج آمریکایی ندارم چراکه هنوز گام‌هایی باید برداشته شوند، با این حال همچنان باور داریم که توافق در مسیر خود پیش می‌رود.
وی در ادامه تاکید کرد که آمریکا در توافق تبادل زندانیان با ایران، شش میلیارد دلار به تهران نمی‌دهد بلکه پول‌های این کشور در یک حساب مسدود شده را به حساب دیگری منتقل می‌کند.
