علاءالدین بروجردی در تحلیل خود از ارسال لایحه «ارجاع اختلاف بین بانک مرکزی ایران و دولت جمهوری کره به داوری» از سوی رئیسجمهور به مجلس در ارتباط با پولهای بلوکه شده ایران گفت: تا جایی که مطلع هستم ظرف یکی دو سال اخیر تلاشهای سیاسی و دو جانبه صورت گرفت برای اینکه این ثروت ملی به ایران منتقل شود، اما کرهایها کشوری غیر مستقل به لحاظ سیاسی هستند و به شدت از آمریکا تاثیر پذیری داشته و تحت نظر ایالات متحده عمل میکنند.
بروجردی همچنین خاطرنشان کرد: در واقع کرهای ها از روشهای دو جانبه و سیاسی استفاده نکردند، تا اینکه جمهوری اسلامی ایران ناگزیر شد کار را از طریق بینالمللی و شکایت از کره بهعنوان کشور متخلف پیگیری کرده و اقدام کند.
اختلافات میان تهران و سئول بر سر موضوع داراییهای بلوکه شده ایران در کره جنوبی در سال ۲۰۱۸، پس از خروج یک جانبه آمریکا از توافق هستهای ۲۰۱۵ و بازگرداندن تحریمهای واشنگتن علیه تهران آغاز شد.
طی چند سال اخیر کره جنوبی همواره مدعی شده که تحریمهای آمریکا مانع بازگرداندن این پول شده و علیرغم درخواست ایران برای آزادسازی داراییها هر بار مقامات سئول به بهانهای از این موضوع سر باز زده و امتناع کردهاند.
کره جنوبی سیاست خود برای آزاد سازی پولهای بلوکه شده ایران را تغییر نداد تا ایران مجبور شد اقدام و عزم جدی کرده و موضوع را با شکایت رسمی پیگیری کند. بنابراین طی مدتی که دولت جدید آمریکا روی کار آمده نه تنها تغییری در سیاستهای کره دیده نشده بلکه برخی اقدامات آن ها به نوعی توهین و گستاخی به مردم ایران تلقی میشود، این ضرورت احساس میشد تا جمهوری اسلامی ایران اقدام جدیتری را در این زمینه در دستور کار قرار دهد.
این عضو سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس همچنین بیان کرد: این اولین بار نیست که ما با استفاده از ظرفیت نظام حقوق بینالملل موفق شدیم ثروت خود را برگردانیم. امیدوارم کرهایها که با زبان خوش اقدامی انجامی ندادند با این روش ناگزیر شوند نسبت به بازپرداخت پولهای بلوکه شده ایران اقدام کنند.
در واقع کره جنوبی یکی از کشورهایی بود که با خروج آمریکا از برجام، با سیاست موسوم به «فشار حداکثری» دولت دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین آمریکا علیه ایران همراهی کرد.
بر اساس گزارشهای موجود، بدهی کره جنوبی به ایران در ازای خرید میعانات گازی در دو بانک این کشور، مجموعاً به ارزش هفت میلیارد دلار است. البته پیشتر خبرهایی منتشر شد مبنی بر این که کرهایها میخواهند حدود یک میلیارد دلار از پولهای بلوکه شده ایران را در قالب خرید کالاهای اساسی به ایران منتقل کنند.
کره یکی از مشتریان نفت ایران بود که طبق درخواست آمریکاییها خرید نفت خود را کاهش داده و حتی به صفر رسانده و از طرفی مانع دستیابی ایران به داراییهای خود در بانکهای این کشور شده است.
بروجردی یادآور شد: ما با این روش از انگلیس شکایت کردیم و در دادگاهها انگلیس را محکوم کردیم و ناگزیر شدند تا پولهای بلوکه شده ایران را پرداخت کنند، همچنین با آمریکا در چند دهه گذشته چنین موارد مشابهی داشتیم که آمریکاییها محکوم شدند به این که ثروت ملی ما را برگردانند. بنابراین استفاده از ظرفیت حقوق بینالملل روش متداولی است و میتواند تضمین کننده باشد.
وی اظهار داشت: با توجه به اینکه ایران و تعدادی دیگر از کشورها غیر قانونی تحت تحریم آمریکا و هم پیمانان آنان هستند، استفاده از روشهای قانونی و حقوقی بینالمللی علیرغم همه مواضع منفیشان میتواند آنها را وادار کند تا ثروت ملی را برگردانند و عملا خاصیت دیگر چنین اقداماتی این است که بخشی از تحریمهای تحمیلی، ظالمانه و غیر قانونی را خنثی میکند.
به موجب تحریمهای آمریکا، پولهای ایران در دو بانک تجاری کره به نامهای "بانک ووری" و "بانک صنعتی کره" بلوکه شده است و در این مدت نیز روابط دو جانبه تهران-سئول خدشهدار و تحت تاثیر این اتفاق قرار گرفت. ظاهرا مقامات کرهای قصد ندارند تا تلاشی برای بهبود روابط دو کشور انجام دهند.
در پی طرح موضوع لایحه شکایت ایران از کره ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در نشست خبری روز دوشنبه در پاسخ به سوالی در ارتباط با آغاز روند شکایت حقوقی ایران از کره جنوبی تصریح کرد: دولت و دستگاه دیپلماسی در استیفای حقوق ملت ایران مصمم و جدی است و از راهکارهای سیاسی، دیپلماتیک و حقوقی در کنار هم به این منظور استفاده میکند.
این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: به رغم قولهای مقامات کره جنوبی مذاکرات در این زمینه پیشرفتهای مورد نظر ایران را نداشته و در راستای گامهایی که ایران برای استیفای حقوق خود برداشته است این اقدام حقوقی نیز انجام میشود و یک اقدام تکمیلی برای استیفای حقوق ملت ایران است. ما در واقع از مسیر حقوقی در کنار روند مذاکراتی برای پیشبرد این موضوع استفاده میکنیم.
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: این اقدام دولت ایران یک پیام روشن به طرف کرهای است که دولت ایران در احقاق حقوق ملت خود بسیار جدی است و ایران به اقدامات خود در سطوح مختلف برای استیفای حقوق ملت ایران ادامه میدهد و اجازه تضییع حقوق ملت ایران را نمیدهد.
وی افزود: طرف ایرانی در حال رایزنی مستمر با طرف کرهای است و ما انتظار داریم که طرف کرهای با اقدام مدبرانه و عاقلانه هر چه زودتر اقدام به آزادسازی مطالبات ایران کند و سهم خود را در بازگشت روابط دو کشور به روابط طبیعی و عادی انجام دهد.