« هنری کیسینجر » وزیر خارجه اسبق آمریکا و استراتژیست معروف و کهنهکار حوزه سیاست خارجی این کشور اخیرا در سفری غیرمنتظره به چین، با مقامات این کشور دیدار کرده است.
این دیدار در حالی انجام شد که کیسینجر بارها نگرانی خود را از وقوع جنگ جهانی سوم ـ به واسطه تنشهای مزمنی که میان واشینگتن و پکن رخ داده ـ اعلام کرده است.
علاوه بر او، «فرانسیس فوکویاما» و بسیاری از نظریهپردازان مشهور حوزه سیاست خارجی آمریکا نیز معتقدند که واشینگتن قدرت هدایت و مدیریت بحرانهای خودساخته در آن سوی مرزها را از دست داده است.
«لی شانگفو» وزیر دفاع چین در دیدار با هنری کیسینجر تاکید کرده است که ارتباطات بین چین و ایالات متحده از بین رفته است زیرا برخی از مردم آمریکا به چین به عنوان یک شریک برابر نگاه نکردند.
همزمان با سفر غیرمنتظره کیسینجرِ ۱۰۰ ساله به چین، «جان کری» نیز به عنوان نماینده آب و هوایی ایالات متحده برای دیدار با مقامات چینی و گفتگو درباره چگونگی همکاری دو کشور برای مقابله با بحران آب و هوا به پکن رفته است.
پس از سفر ماه ژوئن «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه ایالات متحده به چین، کری آخرین نفر از مقامات ارشد آمریکایی است که تابستان امسال به چین سفر کردهاند.
گرچه دیدار کیسینجر با مقامات چینی، خارج از سفرهای رسمی اعضای دولت بایدن به پکن محسوب میشود، اما قطعا در شکلگیری نوع خاصی از الگوهای بازدارندگی میان طرفین تاثیرگذار خواهد بود.
فراتر از آن؛ چینیها در جریان سفر قبلی بلینکن به پکن، گفتوگوهای صریحی را با او در خصوص توسعهطلبی خطرناک واشینگتن در شرق آسیا صورت دادند. این هشدار مقامات چینی نشان داد که پکن قصد ندارد به واشینگتن در فضای تنشآلود کنونی امتیازی بدهد.
تمرکز آمریکا بر حیاط خلوت چین، مخصوصا مناطقی مانند تایوان، هنگکنگ، تبت، دریای چین جنوبی و تنشآفرینیهایی که کاخ سفید در شبهجزیره کره و حتی اخیرا مناطقی مانند استرالیا و فیلیپین صورت میدهد، جملگی در راستای محاصره راهبردی چین قابل تفسیر است.
قطعا پکن نیز با این موضوع سادهانگارانه برخورد نخواهد کرد و این همان صحنه تقابلی است که کیسینجر به عنوان یک استراتژیست کارکشته با توجه به اشراف کاملی که بر نقاط قوت و ضعف ساختار آمریکا در نظام بینالملل دارد، نمیتواند نگرانی خود را از آن کتمان سازد.
به عبارت دقیقتر؛ باقیماندههای دوران ابرقدرتی آمریکا، امروز پیش و بیش از دیگران به این برآورد رسیدهاند که دموکراتها و جمهوریخواهان آمریکا در حال هدایت بازی خطرناکی در شرق آسیا هستند که قطعا عواقب و تبعات سختی برای ایالات متحده خواهد داشت.
چینیها نه در دوران ترامپ و نه در دوران بایدن، حاضر نشدهاند در مواجهه با راهبردهای توسعهطلبانه و تهدیدآمیز آمریکا علیه خود امتیازی به واشینگتن بدهند، اما در عین حال این احتمال وجود دارد که صبر راهبردی چینیها در نهایت لبریز شده و جنگ ترکیبی واشینگتن و پکن ابعاد پیچیدهتری به خود بگیرد.
از این رو؛ سفر اخیر کیسینجر به پکن را باید بازتابی از نگرانی شدید صاحبان فن در حوزه سیاست خارجی آمریکا نسبت به بازی نامتوازن، پرهزینه و خطرناک کاخ سفید در شرق آسیا قلمداد کرد.