حسن هانی‌زاده با اشاره به سفر آیت الله سیدابراهیم رئیسی رئیس جمهور به سه کشور آفریقایی کنیا، اوگاندا و زیمبابوه گفت: آفریقا که همواره زخم استعمار اروپایی را بر پیکر خود احساس می‌کند، یک قاره بکر، غنی و رو به توسعه به شمار می رود که فاقد مکانیسم لازم برای رشد و توسعه شتابناک است.
وی افزود: به دلیل شرایط اجتماعی حاکم بر این قاره و با توجه به اینکه جمهوری اسلامی ایران نگاه کاملا انسانی و عدالت مندانه به کشورهای آفریقایی دارد و این کشورها نیز رویکرد مثبت و عاطفی به کشورمان دارند، کشورهای آفریقایی آماده پذیرش ایران به عنوان یک کشور دارای فناوری‌های روز هستند.
این کارشناس مسایل بین الملل بیان کرد: متاسفانه در طول چهار دهه گذشته به دلیل بحران‌های غرب آسیا و آشفتگی شرایط سیاسی این منطقه، جمهوری اسلامی نتوانست حضوری فعال در کشورهای آفریقایی داشته باشد که باید در سال‌های پیش رو این عقب ماندگی را جبران کرد.
روابط پایدار با آفریقا فرصت مناسبی برای ایجاد بازار کالاهای ایرانی است
هانی‌زاده عنوان کرد: روابط پایدار ایران با برخی کشورهای آفریقایی مانند زیمبابوه، کنیا، تانزانیا، سودان و الجزایر فرصت مناسبی است تا ایران بتواند بازار مناسبی برای کالاهای خود ایجاد کند.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل خاطرنشان کرد: سفر آیت‌الله رئیسی به سه کشور آفریقایی کنیا، اوگاندا و زیمبابوه این امکان را ایجاد می کند تا ایران در آینده بتواند در قاره آفریقا حضور پایدار اقتصادی داشته باشد و به سرمایه‌گذاری مستقیم و یا جذب سرمایه از این کشورها توجه کند.
هانی‌زاده درباره سیاست و مشوق‌های دولت برای سرمایه‌گذاری در قاره آفریقا اظهار کرد: نخستین گام برای معرفی کالاهای ایرانی برقراری خط مستقیم پروازی میان ایران و کشورهای قاره آفریقا، لغو روادید و تاسیس دفاتر اقتصادی و فرهنگی برای معرفی کالاهای ایرانی و سنت‌های فرهنگی ایران است.
شناخت اندک تجار ایرانی از خصوصیات کشورهای آفریقایی
وی یادآور شد: به دلیل شناخت اندکی که تجار ایرانی از خصوصیات کشورهای قاره آفریقا دارند، ریسک سرمایه‌گذاری در چنین کشورهایی برای تجار ایرانی بالا بوده و نیاز است دولت از فعالان تجاری برای حضور در بازار آفریقا حمایت کند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل افزود: اگر تعریف دقیقی از شرایط اجتماعی و اقتصادی کشورهای آفریقایی صورت گیرد تجار ایرانی رغبت بیشتری برای برقراری مناسبات تجاری و سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مختلف پیدا خواهند کرد.
هانی‌زاده عنوان کرد: فعال‌سازی سفارتخانه‌های ایران در کشورهای آفریقایی و تشکیل کمیته‌های مشترک اقتصادی میان ایران و این کشورها و دادن ضمانت‌های بیمه‌ای به کالاهای صادراتی تجار ایرانی به کشورهای آفریقایی می‌تواند به ارتقای سطح مبادلات تجاری میان ایران و کشورهای این قاره کمک کند.
وی درباره کم‌توجهی به ظرفیت بازارهای آفریقا در شرایط کنونی گفت: قاره آفریقا یک قاره بکر و نسبتاً جوان در معادلات بین‌المللی است که منابع موجود در این قاره باید کشف و شناسایی شوند.
کارشناس مسائل غرب آسیا ادامه داد: در دولت‌های گذشته متاسفانه نگاه واقع‌بینانه‌ای نسبت به کشورهای آفریقایی وجود نداشت و لذا این کشورها در نقشه جغرافیایی دستگاه دیپلماسی ایران به اصطلاح نقطه کور و غیرشفاف تلقی می‌شدند.
هانی‌زاده اظهار کرد: اکنون دولت سیزدهم افق نگاه خود را از قاره آسیا به سمت کشورهای آمریکای لاتین و قاره آفریقا گسترش داده است؛ این یک نگاه کاملا راهبردی است که می‌تواند نفوذ ایران را در چهار گوشه جهان افزایش دهد.
وی بیان کرد: اگرچه کشورهای اروپایی به دلیل نگاه منفعت‌جویانه همچنان کشورهای آفریقایی را حیاط خلوت خود می‌دانند و مانع نفوذ سایر کشورها در این قاره می‌شوند اما پذیرش مردم آفریقا از کشورهایی مانند جمهوری اسلامی ایران بسیار بالاست.
کارشناس مسائل منطقه و بین الملل ادامه داد: این پذیرش و نگاه عاطفی مردم آفریقا به ملت ایران محمل مناسبی برای حضور فعالانه ایران در عرصه‌های سیاسی و اقتصادی و فرهنگی در میان کشورهای آفریقایی تلقی می‌شود.
لزوم ایجاد گفتمان ایرانی - آفریقایی
هانی‌زاده اضافه کرد: ایجاد گفتمان ایرانی - آفریقایی در سطح مقامات بالای اقتصادی می‌تواند زمینه تبادل اقتصادی میان ایران و کشورهای این قاره را فراهم سازد.
وی خاطرنشان کرد: بهره‌برداری مشترک از معادن بکر کشورهای آفریقایی، سدسازی، احداث نیروگاه‌های تولید برق، حفاری در حوزه نفت و گاز زمینه کاملا مناسبی برای حضور ایران در قاره آفریقا به شمار می‌رود.
کارشناس مسائل منطقه درباره حضور فعالانه ایران در قاره آفریقا گفت: به دلیل نقشی که کشورهای اروپایی در ساختار قدرت و پیکره سیاسی کشورهای آفریقایی دارند، متاسفانه کشورهای غربی قاره آفریقا را همچنان به عنوان بخشی از حاکمیت سیاسی خود می‌دانند.
هانی‌زاده عنوان کرد: اما ملت‌های آفریقایی بویژه نسل جدید آماده پذیرش و قبول حضور مجدد کشورهای اروپایی در کشورهای خود نیستند و لذا نگاهی کاملا انعطاف‌پذیر و توام با احترام به ایران دارند و این نگاه زمینه روانی را برای حضور ایران در این قاره فراهم می‌کند.
وی افزود: چین یکی از کشورهایی است که تلاش دارد حضور فعال در قاره آفریقا داشته باشد اما جمهوری اسلامی می‌تواند الگوی مناسبی برای عرضه کالاهای خود در قاره پهناور آفریقا تعریف کند.
آیت الله رئیسی رئیس جمهور به منظور تقویت روابط با کشورهای دوست و همسو و در راستای تنوع‌بخشی به مقاصد صادراتی و ایجاد زمینه‌های همکاری سیاسی و تجاری، به دعوت رسمی روسای جمهور کنیا، اوگاندا و زیمبابوه، بامداد سه‌شنبه (۲۰ تیر) عازم قاره آفریقا می‌شود.
استقبال رسمی از رئیس جمهور، دیدار دوجانبه روسای جمهور، برگزاری نشست‌های مشترک هیات‌های عالی رتبه دو کشور، امضای اسناد همکاری و تشریح نتایج رایزنی‌های رسمی در نشست مطبوعاتی مشترک بخش از برنامه‌های آیت‌الله رئیسی در سفر به کشورهای کنیا، اوگاندا و زیمبابوه است.
رئیس جمهور در این سفرها همچنین در راستای معرفی متقابل ظرفیت‌های اقتصادی و تجاری ایران و این کشورها، نشست‌هایی را با حضور تجار، فعالان بازرگانی و مقامات اقتصادی ایران و کشورهای میزبان برگزار خواهد کرد.
این نخستین سفر یک رئیس جمهور ایران به قاره آفریقا پس از ۱۱ سال است که در راستای سیاست خارجی جامع، متوازن و مبتنی بر همگرایی در عین چندجانبه‌گرایی اقتصادی دولت سیزدهم، با هدف افزایش حضور ایران در اقتصاد حدود ۶۰۰ میلیارد دلاری قاره آفریقا صورت می‌گیرد.
