موشک هایپرسونیک چیست؟

همین دو روز پیش ‌سردار ‌حاجی‌زاده فرمانده نیروی هوا فضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از دستیابی ایران به تکنولوژی سلاح هایپرسونیک خبر داد.

او با اشاره به آزمایش موفق این موشک گفت: «در آینده و در یک فرصت مناسب این موشک هایپرسونیک رونمایی خواهد شد.»

سردار حاجی‌زاده درباره مشخصات این سلاح گفته بود: «این موشک جدید از همه سامانه های سپر موشکی عبور می‌کند و فکر نمی‌کنم تا دهها سال بعد هم فناوری پیدا شود که بتوان با آن مقابله کند.»

هایپرسونیک چیست؟

موج صوتی با سرعتی برابر با ۱۲۳۵ کیلومتر بر ساعت در ماده سیال حرکت می‌کند. واحد سنجش سرعت صوت ماخ است و به سرعت‌های بالاتر از یک ماخ مافوق صوت می‌گویند.

در آیرودینامیک سرعت‌های بالاتر از ۵ ماخ را سرعت هایپرسونیک می‌نامند. بنا بر این تعریف یک موشک برای هایپرسونیک بودن حداقل باید به سرعتی فراتر از ۵ برابر سرعت صوت دست پیدا کند.

سلاح هایپرسونیک چیست؟

سلاح‌های اصلی در این دسته‌بندی، موشک‌های کروز هایپرسونیک، بالستیک‌های هواپرتاب و گلایدرهای هایپرسونیک هستند. همانطور که پیش از این اشاره شد، این موشک‌ها با سرعتی فراتر از ۵ ماخ حرکت می‌کنند با این تفاوت که موشک‌های کروز هایپرسونیک با موتور اسکرم‌جت ارتفاع پروازی کمتری نسبت به گلایدرهای بالستیک هایپرسونیک دارند.

موشک هایپرسونیک چیست؟1

گلایدرهای هایپرسونیک با استفاده از موشک‌های بالستیک پرتاب می‌شوند و پس از جدا شدن بوستر و وارد شدن به جو با سرعت هاپیرسونیک با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، داخل اتمسفر به سمت هدف مانور می‌دهند. همین موضوع سبب می‌شود که رهگیری‌شان نسبت به پرتابه‌های بالستیک معمولی کار دشوارتری باشد.

گلایدرهای هایپرسونیک خطری بزرگ برای سیستم‌های پیشرفته دفاع موشکی هستند. آن‌ها بر خلاف موشک‌های بالستیک مسیر حرکتی قابل پیش‌بینی ندارند. از پیچیدگی‌های فنی ساخت سلاح هایپرسونیک، فراهم کردن قابلیت مانور در چنان سرعت‌های سرسام‌آور است.

در سرعت هایپرسونیک مولکول‌های اتمسفر به حالتی از ماده به نام پلاسما تبدیل می‌شوند.

کدام‌ کشورها فناوری ساخت سلاح هایپرسونیک دارند؟

در حالی که می‌توان روسیه و چین را پیشتاز تولید سلاح‌های هایپرسونیک نامید، آمریکا نیز برنامه گسترده‌ای برای تولید این دست سلاح‌ها دارد.

روسیه در جنگ اوکراین از سلاح هایپرسونیک برای هدف قرار دادن یک انبار مهمات استفاده کرد و عملا عملیاتی بودن آن را نشان داد.

چین هم چندی است که از سلاح عملیاتی هایپرسونیک خود با کد DF-DZ v رونمایی کرده است.

آمریکا نیز از آزمایش موفق سلاح‌های هایپرسونیک هواپرتاب خود خبر داده و پروژه‌هایی چون X51 بویینگ را در دست توسعه دارد.

در این میان کشورهای دیگری چون هند، کره شمالی و ژاپن نیز برنامه‌هایی برای ساخت سلاح هایپرسونیک دارند.

همانطور که مشخص است تعداد کشورهای دارای این تکنولوژی کمتر از انگشت‌های دو دست است و حالا با صحبت‌های سردار حاجی‌زاده باید ایران را یکی از معدود کشورهای دارای این تکنولوژی دانست.