ودانت پاتل معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز دوشنبه به وقت محلی، یک روز پس از بازگشت سوریه به اتحادیه عرب مدعی شد: ما معتقدیم سوریه در این زمان استحقاق ورود دوباره به اتحادیه عرب را ندارد و این نکته ای است که ما آن را با بصراحت با همه شرکای خود مطرح کرده ایم.
این مقام وزارت خارجه آمریکا اضافه کرد: ما دارای اهداف مشترکی با شرکای عرب خود در ارتباط با سوریه هستیم. از جمله این زمینه های مشترک، دستیابی به یک راه حل سیاسی بحران سوریه در راستای قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل هستیم.
پاتل ادعا کرد: ما معتقدیم که باید دسترسی بشردوستانه در سوریه گسترش یابد، امنیت لازم برای جلوگیری از قدرت گرفتن مجدد داعش تامین شود و شرایط برای بازگشت مهاجران به کشور خود فراهم شود.
معاون سخنگوی وزارت خارجه امریکا درعین حال مدعی شد که این موضوع(بازگشت دوباره سوریه به اتحادیه عرب) "فرصتی برای کاهش نفوذ ایران در سوریه" است.
این مقام آمریکایی ادامه داد که واشنگتن روابط خود را با سوریه عادی سازی نخواهد کرد.
پاتل درباره روابط واشنگتن – ریاض با توجه به سفر جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا به عربستان سعودی نیز گفت: ما دارای منافع بسیاری زیادی در روابط خود با عربستان داریم.
وی افزود: عربستان نقش بسیار مهمی در استقبال از صدها آمریکایی خارج شده از سودان و تسهیل گفتگو و آتش بس میان طرف ها داشته است.
معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با تاکید بر اینکه "عربستان شریک مهمی برای آمریکا در منطقه است"، گفت که این کشور همچنین نقش بسیار مهمی در درگیری های سودان و بحران یمن ایفا کرده است.
وی همچنین مدعی شد: عادی سازی روابط میان عربستان و اسرائیل نه تنها برای آمریکا بلکه برای منطقه مهم است و ما به تمرکز به آن ادامه خواهیم داد.
پیش از این، یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز اعلام کرد: ما معتقدیم که سوریه در حال حاضر مستحق پذیرش مجدد در اتحادیه عرب نیست. تحریمهای ما همچنان به قوت خود ادامه دارد.
وزرای خارجه کشورهای عربی ۱۷ ردیبهشت ماه (هفتم ماه می جاری) در نشست فوق العاده خود با بازگرداندن سوریه به اتحادیه عرب موافقت کردند. «جمال رشدی» سخنگوی رسمی دبیرکل اتحادیه عرب گفت که اتحادیه عرب تصمیم گرفت سوریه را به کرسی خود در اتحادیه عرب بازگرداند.
شورای اتحادیه کشورهای عربی در بیانیه پایانی خود از سرگیری مشارکت هیاتهای دولت سوریه در جلسات این اتحادیه پس از گذشت ۱۲ سال از تعلیق عضویت دمشق را تایید و اعلام کرد: تصمیم گرفته شد که شرکت هیاتهای دولت جمهوری عربی سوریه در جلسات شورای اتحادیه عرب و همه سازمانها و موسسات وابسته به آن از سر گرفته شود و این تصمیم از ۷ می اجرایی است.
اتحادیه عرب در نوامبر ۲۰۱۱ و با آغاز بحران این کشور در اقدامی اشتباه عضویت دمشق را در این اتحادیه به حالت تعلیق درآورده و از همان زمان تحریم های سیاسی و اقتصادی علیه این کشور عضو جبهه مقاومت اسلامی ضدصهیونیستی وضع کرده بود.
روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال درباره این تصمیم واشنگتن نوشت: تصمیم برای پذیرش مجدد سوریه در اتحادیه عرب، نشان دهنده بی اعتنایی به منافع آمریکا در منطقه است و نشان می دهد که کشورهای [آسیای غربی] سیاست های مستقل از نگرانی های غربی را در پیش گرفته اند.
روزنامه نیویورک تایمز نیز نوشت: عجله اعراب برای استقبال از دمشق در جمع خود، به رغم مخالفتهای علنی آمریکا اتفاق افتاد. تلاشهای آمریکا برای برکنار کردن بشار اسد و جایگزینی او با یک دولت (به اصطلاح) فراگیر و دموکراتیک به جایی نرسید و مقامات آمریکایی در حاشیه قرار گرفته اند.
نیویورک تایمز ادامه داد که واشنگتن با درک اینکه نمی تواند عادی سازی روابط کشورهای عربی با سوریه را متوقف کند، از متحدان عرب خود خواسته است که خواهان کاهش حضور نظامی ایران در سوریه باشند تا به این شکل از دمشق برای عادی سازی روابط بهایی دریافت کنند.
"جورجیو کافیرو" مدیر اجرایی موسسه تحلیل وضعیت خلیج فارس مستقر در واشنگتن دی سی و تحلیلگر و محقق آمریکایی در حوزه خاورمیانه و آفریقا نیز در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار ایرنا در نیویورک درباره رفتار آمریکا در قبال سوریه گفت: ایالات متحده آمریکا می خواهد بازیگران منطقه ای دولت سوریه را منزوی کنند و با اسد مانند یک رهبر غیرقانونی رفتار کنند. اگرچه واشنگتن اساساً با این واقعیت کنار آمده است که رئیس جمهور سوریه در آستانه سقوط از قدرت نیست و احتمالاً به این زودی ها تغییر نخواهد کرد، اما می خواهد از ادغام مجدد دمشق در حوزه دیپلماتیک منطقه عربی جلوگیری کند.
این تحلیلگر آمریکایی افزود: آمریکا و اسرائیل نمی خواهند شاهد قدرت گرفتن مجدد سوریه تحت حاکمیت بشار اسد مانند دوران پیش از درگیری در سال ۲۰۱۱ باشند و این کشور دوباره به یک بازیگر قوی منطقه ای تبدیل شود. بنابراین، واشنگتن از اهرم مالی و قدرت تحریم ها برای بازدارندگی کشورهای عربی مانند امارات از سرمایه گذاری و تجارت با سوریه استفاده می کنند.سوریه ضعیف شده است و اقتصاد این کشور در وضعیت وحشتناکی قرار دارد، و به نظر من سیاست های آمریکا برای جلوگیری از تغییر هر یک از این واقعیت ها طراحی شده است. با این حال، تعداد فزاینده ای از کشورهای عربی چنین اعتقادی ندارند که اتخاذ رویکرد مشابه « کره شمالی» برای سوریه نتیجه مثبتی برای منطقه خواهد داشت و بنابراین، سؤالات در مورد دولت سوریه احتمالاً منبع تنش میان آمریکا و برخی از متحدان و شرکای عرب آمریکا مانند امارات، عربستان سعودی، بحرین، عمان، اردن و مصر خواهد بود.
آیتالله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور اسلامی ایران ۱۳ اردیبهشت ماه (سوم می) به دعوت رسمی «بشار اسد» رئیس جمهور سوریه در صدر هیاتی بلندپایه از مقامات سیاسی و اقتصادی به این کشور سفر کرد. این سفر، نخستین دیدار یک رئیسجمهور اسلامی ایران از سوریه از سال ۲۰۱۱ و زمان آغاز بحران در این کشور است.
رئیسان جمهور ایران و سوریه در مراسمی در قصر الشعب سوریه برنامه جامع همکاریهای راهبردی و بلندمدت ایران و سوریه در حوزههای مختلف را امضا کردند. همچنین مقامات ارشد ایران و سوریه در حضور رئیسی و بشار اسد، ۱۴ سند همکاری بین دو کشور در حوزههای همکاریهای تجاری، نفت و انرژی، فنی - مهندسی، مسکن، حمل و نقل ریلی و هوایی، مناطق آزاد و بخش خصوصی، ارتباطات و فناوری و زلزله و امدادرسانی و تسهیل امور زیارتی را به امضا رساندند.
مدیر اجرایی موسسه تحلیل وضعیت خلیج فارس مستقر در واشنگتن دی سی درباره این سفر رئیس جمهور ایران به خبرنگار ایرنا گفت: رئیس جمهور ایران در زمان بسیار مهمی به سوریه سفر کرد. در دوسال گذشته دولت بشار اسد رئیس جمهور سوریه با سرعت بالایی مشغول ورود مجدد به دنیای عرب بوده است. تعدادی از کشورهای عرب از جمله آنهایی که در گذشته از شبه نظامیان درگیر در سوریه حمایت می کردند، اکنون درحال عادی سازی روابط با دمشق هستند و دیپلمات های خود را به سوریه می فرستند.
جورجیو کافیرو تحلیلگر ارشد امور بین المللی ادامه داد: ایران به صراحت اعلام کرده است که فعالانه به حمایت از دولت دمشق و پیگیری منافع ملی خود در سوریه متعهد خواهد بود. جمهوری اسلامی ایران با انجام فداکاریهای بزرگ برای تقویت دولت سوریه و کمک به حفظ قدرت آن در بحبوحه بحران، میخواهد سطح بالای نفوذ خود را در این کشور در آینده حفظ کند.
این تحلیلگر آمریکایی تاکید کرد: درحالی که برخی از کشورهای عربی در تلاش برای بازگرداندن سوریه به مدار نفوذ خود با هدف توقف ایران در سوریه هستند، پیام تهران به بازیگران منطقه این است که جمهوری اسلامی ایران به سرمایه گذاری در اتحاد خود با دمشق ادامه خواهد داد.