رهبر انقلاب در دیدار رمضانی دانشجویان با تأکید بر اهمیت توجه به حرف مردم تصریح کردند: «حرف مردم را باید گوش بدهند. حرف مردم کجا است؟ خب مردم در همه مسائل که حرف ندارند، [ضمناً] یک حرف ندارند؛ باید فکر کنند، مطالعه کنند. حرف مردم سازوکاری دارد. حرف مردم همین است که الان وجود دارد؛ یعنی یک نفر را به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب میکنند؛ این حرف مردم است. یک عدّه‌ای را به عنوان نماینده مجلس انتخاب میکنند؛ این حرف مردم است. حرف مردم را این‌جوری میشود فهمید دیگر.
حالا یکی از برادرها گفت رفراندوم ؛ این‌جوری گفتند که اگر چنانچه شما از اوّل در همه مسائلی که پیش می‌آمد رفراندوم می‌کردید، حالا آن حسّاسیّت روی رفراندوم وجود نداشت. کجای دنیا این کار را میکنند؟ مگر مسائل گوناگون کشور قابل رفراندوم است؟ مگر همه مردمی که در رفراندوم باید شرکت کنند و شرکت میکنند، امکان تحلیل آن مسئله را دارند؟ این چه حرفی است؟ چطور میشود رفراندوم کرد، در مسائلی که تبلیغات میشود کرد، از همه طرف حرف میشود زد؟ اصلاً یک کشور را شش ماه درگیر بحث و جدل و گفتگو و دوقطبی‌سازی میکنند برای اینکه یک مسئله‌ای رفراندوم بشود. در همه‌ی مسائل رفراندوم بکنیم؟ یعنی قضایا این‌جوری نیست که آدم این‌جور ساده از رویشان [عبور کند].»
برهمین اساس فؤاد ایزدی کارشناس مسائل آمریکا و دانشیار گروه مطالعات آمریکا در دانشگاه تهران در گفت‌وگو با پایگاه اطلاع‌رسانی حضرت آیت الله خامنه‌ای به بررسی تاریخی فرآیند رفراندوم در آمریکا و کشورهای اروپایی پرداخت.
ایزدی در این رابطه گفت: در قانون اساسی آمریکا هیچ اشاره‌ای به رفراندوم نشده و دلیلش هم این نیست که افرادی که قانون اساسی آمریکا را نوشته‌اند فراموش کردند و به این مسئله توجه نداشتند، دلیلش این است که افرادی که قانون آمریکا را نوشتند و در راس حکومت قرار گرفتند متعلق به یک درصدی های جامعه آمریکا بودند و این خوف را داشتند که اگر عموم مردم ابزارهایی برای ارائه نظراتی که دارند، داشته باشند، این ابزار ها ممکن است در مقابل آن اقلیت که همان یک درصد است، استفاده شود.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: یکی از دلایلی که در آمریکا رای مستقیم مردم وجود ندارد و در قانون اساسی سیستم الکترال است همین است که می بینیم ترامپ کمتر از هیلاری کلینتون رای می‌آورد ولی رئیس‌جمهور میشود و اگر رای مستقیم مردم و تعداد رای مطرح باشد مثل آن چیزی که در جمهوری اسلامی داریم این اتفاق رخ نخواهد داد.
وی اضافه کرد: ما در آمریکا هیچ رفراندومی در سطح ملی نداشتیم. البته در برخی ایالت‌ها برای مباحث محلی ممکن است از جمعیت یک رای گیری‌ای شود که آن هم اسمش رفراندوم نیست ولی این هم باید به گونه ای باشد که قوانین دولت مرکزی را نقض نکند. به طور مثال هیچ ایالتی نمی‌تواند بگوید می‌خواهد بحث تحریم های آمریکا علیه ایران، چین و روسیه را نقض کند چون در قانون فدرال این اجازه وجود ندارد.
ایزدی تصریح کرد: به این دلایل آمریکایی‌ها جایگاهی برای نقد جمهوری اسلامی در بحث مردم‌سالاری ندارد، ما بعد از انقلاب و بعد از گذشت حدود ۴۴ سال سه بار رفراندوم برگزار کردیم ولی در قانون آمریکا که به دویست و خورده‌ای سال پیش برمی‌گردد، تعداد رفراندوم صفر است و تا اینجا ما سه بر صفر از آمریکا جلو هستیم.
این استاد دانشگاه گفت: وضعیت کشورهای غربی دیگر هم کماکان همین حالت است. برای مثال یکی از کشورهای غربی که اخیرا خیلی علیه ایران حرافی کرد آلمان است، اما آیا در قانون اساسی آلمان چیزی به اسم رفراندوم داریم؟ خیر. البته در زمان هیتلر، آلمان نازی رفراندوم داشت و هیتلر دو بار از رفراندوم برای پیش‌برد اهدافش استفاده کرد.
وی اظهار داشت: انگلیس هم در طول تاریخ سیاسی خودش سه بار تاکنون رفراندوم داشته است. این در حالی است که جمهوری اسلامی در طول ۴۴ سال تاکنون سه بار رفراندوم برگزار کرده است.
ایزدی ادامه داد: در فرانسه هم الان هفته‌هاست برای تغییر سن بازنشستگی درگیری‌های خیابانی وجود دارد، ولی چرا آنجا رفراندوم برگزار نمی‌شود؟
عضو هیات علمی دانشگاه تهران گفت: این تناقضات در غرب کاملا وجود دارد و چیز جدیدی نیست و ما بارها این را تجربه کرده ایم.
