پس از نشست چهارجانبه وزرای خارجه ایران ، پاکستان، روسیه و چین درباره افغانستان که میزبانی شهر سمرقند کشور ازبکستان در حال انجام است، بیانیه مشترکی را وزرای امورخارجه در این نشست صادر کردند.
در این بیانیه آمده است: در ١٢ آوریل ٢٠٢٣، وزیران خارجه جمهوری اسلامی ایران، جمهوری خلق چین، فدراسیون روسیه و جمهوری اسلامی پاکستان نشستی غیررسمی را در مورد افغانستان در سمرقند، جمهوری ازبکستان برگزار کردند. وزیران بار دیگر احترام به حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی افغانستان و حمایت از اصل " به رهبری افغان، مالکیت افغان" برای تعیین سیاسی و مسیر توسعه کشور را مورد تأکید قرار دادند.
وزرای امورخارجه در این نشست تأکید کردند تمام اعضای جامعه بین المللی در افغانستان باثبات و صلح آمیز منافع دارند، کشوری که باید محلی برای همکاری بین الملللی باشد تا صحنه رقابت های ژئوپلتیکی.
در ادامه این بیانیه به نگرانی عمیق وزرا در مورد وضعیت امنیتی مرتبط با تروریسم در افغانستان اشاره شد و تاکید کردند: تمامی گروه های تروریستی شامل داعش (ISIS)، القاعده، جنبش اسلامی ترکستان شرقی (ETIM)، تحریک طالبان پاکستان (TTP)، ارتش آزادیبخش بلوچستان (BLA)، جیش العدل و غیره، مستقر در افغانستان، تهدیدی جدی برای امنیت منطقهای و جهانی هستند.
وزیران در این بیانیه تلاشهای دولت موقت افغانستان برای مقابله با داعش خراسان را مورد توجه قرار دادند، و از آن خواستند اقدامات قابل مشاهده و راستی آزمایی را در اجرای تعهدات اعلام شده خود در زمینه مبارزه با تروریسم، انهدام و از بین بردن انواع گروههای تروریستی به منظور جلوگیری از استفاده از خاک افغانستان توسط هر گروه تروریستی اتخاذ کند.
همچنین وزرای امورخارجه حاضر در این نشست در بیانیه مشترک تأکید کردند مقامات افغانستان باید اقدامات موثری را برای حفظ ایمنی، امنیت و حقوق مشروع نهادها و شهروندان خارجی اتخاذ کنند و هر شخصی که مسئول هر گونه حمله و تهدید به حمله و نهادها و شهروندان خارجی است باید پاسخگو باشد.
در ادامه این بیانیه آمده است: ایالات متحده آمریکا و متحدانش باید مسئولیت وضعیت دشوار کنونی در افغانستان را به عهده بگیرند، باید فورا تحریم های یکجانبه علیه افغانستان را بردارند و داراییهای آن در خارج از کشور را به نفع مردم افغانستان مسترد کنند. وزیران به شدت با این کشورها برای ایجاد مجدد پایگاههای نظامی در داخل و اطراف افغانستان مخالفت کردند، امری که برای صلح و ثبات منطقه ای مفید نیست.
وزیران در این بیانیه از مقامات افغانستان خواستند یک حکومت فراگیر با مشارکت عملی همه اقوام و نهادهای سیاسی ایجاد کند و تمام اقدامات محدودکننده علیه زنان و اقلیتهای قومی را لغو کند. همچنین دولت حاکمه افغانستان را تشویق به حفظ سیاست خارجی دوستانه و همکارانه، رعایت قوانین بین المللی و همزیستی در هماهنگی با کشورهای همسایه و همه کشورهای جهان نمودند.
در این بیانیه مشترک تاکید شد که مرز صلح آمیز، باثبات و امن میان افغانستان و همسایگان آن حیاتی و به نفع همه طرف هاست. افغانستان باید بر فعالیتهای فرامرزی غیرقانونی نظارت و از آن جلوگیری کند. مسائل فرامرزی از جمله مسئله آب با همسایگان باید از طریق گفتگو و مشورت به درستی رسیدگی شود.
وزیران در این بیانیه از تمامی تلاش های دیپلماتیک برای تسهیل حل و فصل سیاسی در مسائل افغانستان حمایت کردند و به صورت عملی از ایفای نقش مثبت سازمان ملل متحد، سازمان همکاری شانگهای و نشست وزیران امور خارجه کشورهای همسایه افغانستان و رایزنی های فرمت مسکو در این زمینه حمایت کردند. همچنین آمادگی خود را برای ادامه حمایت از صلح و بازسازی در افغانستان، انجام مبادلات اقتصادی و تجاری و همچنین سرمایه گذاری با همکاری کشورهای منطقه و جامعه بین المللی در افغانستان ابراز کردند.
در این بیانیه خاطرنشان شد: وزرا از جامعه جهانی خواستند به ارائه کمکهای بشردوستانه به افغانستان ادامه داده و به این کشور کمک کند تا ظرفیت خود را برای توسعه پایدار و خود محور تقویت نماید.وزیران از پذیرایی از میلیونها افغان از کشورهای منطقه به ویژه جمهوری اسلامی ایران و پاکستان قدردانی کردند و از جامعه بین المللی خواستند تا حمایت و کمک های لازم را به این کشورها ارائه کنند. وزیران تصمیم گرفتند هماهنگی در سطوح مختلف در مورد افغانستان را تقویت کنند.
وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران در حاشیه این نشست دیدارهای جداگانهای نیز با وزرای خارجه کشورهای شرکت کننده در چهارمین نشست همسایگان افغانستان خواهد داشت.