«ناصر کنعانی » سخنگوی وزارت امور خارجه در یادداشتی درباره توافق ایران و عربستان نوشت: اعلام عادی شدن روابط جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی را می توان یکی از مهم ترین رخدادهای سال ۱۴۰۱ در حوزه همسایگی دانست. این توافق که با میزبانی و مساعدت جمهوری خلق چین متعاقب تلاشها و پیگیریهای گذشته جمهوری عراق و سلطنت عمان حاصل شد، نقش مهمی در همگرایی و توسعه همکاری منطقهای خواهد داشت. در سایه منطقهگرائی مبتنی بر منافع مشترک، میتوان امیدوار بود که آینده منطقه غرب آسیا و خلیج فارس با موقعیت بسیار مهم ژئوپلیتیکی، منابع سرشار انرژی، ثروت طبیعی و منابع مالی فراوان، در مسیر رفاه مردمان منطقه رقم بخورد.
سیاست منطقهای جمهوری اسلامی ایران طی چند دهه گذشته از نوعی پیوستگی و استمرار برخوردار بوده است.
حسن همجواری، تمرکز بر اشتراکات، رفع سوءتفاهمات و تقویت ساز و کارهای گفتگو محور و همکاری محور، امنیت دسته جمعی و مقابله با عوامل اختلال در امنیت و ثبات منطقه از جمله اصول و مبانی مورد تاکید جمهوری اسلامی ایران در مناسبات منطقهای طی چند دهه گذشته بوده است.
جمهوری اسلامی ایران و عربستان دو کشور تاثیرگذار و مهم جهان اسلام در منطقه غرب آسیا، در طول چندین گذشته دهه مناسبات پرفراز و نشیبی داشتهاند. تعاملات دولتها و ارتباطات مردمی میان دو ملت همواره وجود داشته و البته مشکلات و اختلافاتی هم بوده است. جمهوری اسلامی ایران هیچگاه نگاه حذفی به نقش و جایگاه عربستان سعودی نداشته و به نقش و اثربخشی آن در جهان اسلام واقف است.
یکی از راهبردهای اساسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تقویت روابط با کشورهای منطقه غرب آسیا و جهان اسلام است. تلاش مستمر برای تحقق این راهبرد در قالب سیاست ها و ابتکارات جمهوری اسلامی ایران طی ادوار مختلف، نشانه عزم و اراده عالی جمهوری اسلامی ایران برای تقویت مناسبات با همسایگان و افزایش اقتدار و نقش آفرینی منطقه در معادلات بینالمللی و تضعیف مداخلات منفعت طلبانه خارجی در منطقه خلیج فارس و غرب آسیا بوده است. جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که استمرار مشکلات و منازعات بین کشورهای همسایه و تبدیل آن به بحرانها، تنها منافع قدرت های فرامنطقهای را تأمین کرده است.
جمهوری اسلامی ایران همواره ضمن گشودن دست دوستی به سوی همسایگان، دستهای دوستی متقابل را به گرمی فشرده است. با نگاه به تجارب و پیامدهای تلخ ناشی از سالهای طولانی سوءتفاهمات، بحرانها، بیثباتیها و جنگهای ویرانگر در منطقه که عمدتا نتیجه مداخلات مخرب و ویرانگر فرامنطقه ای بوده است، وقت آن است که اختلافات و مشکلات موجود به نفع ملت های منطقه در مسیر گفتگو، احترام متقابل و حسن همجواری حل و فصل شود. تجربههای متعدد نشان داد که میتوان دیپلماسی را حتی در شرایط بحرانی بکاربست و منطقه ای باثبات، با افقی روشنتر و رفاه بیشتر را به نسلهای آینده بشارت داد.
مصلحت جهان اسلام و امت اسلامی در گرو همگرایی و همکاری کشورهای اسلامی و انسجام و تقارب ابناء امت حول اصول و مبانی اساسی دین مبین اسلام و پرهیز از تفرقه و تصادم میان پیروان مذاهب اسلامی است. توافق دولتهای جمهوری اسلامی ایران و عربستان برای از سرگیری روابط رسمی و گشایش صفحه جدیدی در روابط فیمابین، در صورت مراقبت و حفاظت و تمرکز بر مصالح امت اسلامی، می تواند زمینه ساز ایجاد روندی جدید و نقشی افزاینده در خدمت به منافع کشورها و ملتهای منطقه باشد.
بیگانگان مداخله گر و سلطه جو در طول تاریخ پر از درد و رنج منطقه ما، از اختلافات، تضادها و سوءتفاهمات بیشترین بهره را برده اند. این دسته از بیگانگان، منافع و مصالح یکجانبه خود را در سایه تفرقه و تصادم میان صاحبان حقیقی منطقه لحاظ می کنند و اخلاق و موازین انسانی هیچگاه در سیاست سودجویانه آنان جایگاهی حقیقی نداشته است. طبیعت استعمار و استکبار همواره همین بوده است.
امنیت، ثبات، شکوفائی و توسعه کشورهای همسایه اغلب به هم وابسته است. جمهوری اسلامی ایران، امنیت، ثبات و توسعه کشورهای همسایه را توسعه و ثبات خود می داند. امنیت مفهوم یکپارچه دارد. وضعیت چند دهه اخیر در منطقه، شایسته دولت ها و ملت های اسلامی نیست. در شرایط افول جایگاه غرب و خاصه آمریکا در منظومه قدرت و نظم جهانی و اهمیت منطقه گرائی در افزایش ثبات و تأمین منافع جمعی همسایگان، توافق ایران و عربستان این ظرفیت را دارد که پیشران تحقق منطقهای باثبات به نفع ملتهای مسلمان منطقه باشد.
رژیم صهیونیستی بعنوان رژیمی جعلی و تحمیل شده بر جغرافیای جهان اسلام، همواره امنیت خود را در ناامنی و بیثباتی منطقه و جهان اسلام جستجو کرده و خواهد کرد. رژیم صهیونیستی همچنان قبله اول مسلمین بیت المقدس را در اشغال خود دارد و جنایات روزانهاش در حق فلسطینیان پایانی ندارد.
گسترش حضور این رژیم در جغرافیای سیاسی جهان اسلام، تهدیدی برای ثبات و امنیت عمومی کشورها و ملتهای منطقه است.
ماه مبارک رمضان همانگونه که فرصتی برای خودسازی و انسانسازی است، مبتنی بر تعالیم اسلام و آموزههای پیامبر اعظم (ص) زمانی ارزشمند برای هماندیشی و توجه مسئولانه در باب اوضاع و احوال امت اسلامی است. بیتردید ماه رمضان امسال در سایه شرایط جدید منطقهای و بینالمللی، میتواند فرصتی مغتنم برای اندیشیدن و عمل کردن برای ارتقای جایگاه جهان اسلام در منظومه سیاسی جهان باشد.