پرفسور «فن هونگدا» استاد بخش مطالعات خاورمیانه دانشگاه بین المللی شانگهای در یادداشتی به مناسبت سفر جاری سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری اسلامی ایران به چین ، نوشت:
رئیس جمهوری ایران به دعوت شی جین پینگ رئیس جمهوری چین به پکن سفر کرد. به عنوان یک استاد دانشگاه بین المللی شانگهای در حوزه مطالعات خاورمیانه که سالهاست از نزدیک روابط دو کشور را دنبال می کنم، از این سفر خشنودم. دیدار میان روسای جمهوری و سران کشورها اغلب منجر به بهبود روابط بین المللی می شود و من معتقدم سفر ابراهیم رئیسی به پکن نیز از این قائده مستثنی نیست.
اکنون برای ایران و چین ضروری است تا به تبادل نظر بپردازند، گرچه دو کشور سند همکاری ۲۵ ساله را در سال ۲۰۲۱ امضا کردنداما بدلیل همه گیری ویروس کرونا و مسائل دیگر اجرایی شدن این توافق هنوز موجب رضایت دو طرف نشده است. لازم است دو کشور بر روی توافق های عملی و ملموس برای آینده این سند همکاری تمرکز کنند.
من معتقدم طی سفر رئیس جمهوری ایران به چین دو کشور به نتایج بهتری در اجرایی کردن سند همکاری ۲۵ ساله بویژه در زمینه همکاری اقتصادی و تبادل فرهنگی خواهند رسید. به شکل کلی اجرایی شدن این سند معیاری در روابط ایران و چین است و اهمیت آن در روابط دوجانبه پرواضح است.
با توجه به روند تحولات بین المللی در سالهای اخیر، همکاری بیشتر میان ایران و چین یک ضرورت است. چرا که چند قطبی شدن جهان به روندی تبدیل شده که به اجماع بیشتر کشورها از جمله ایران و چین نیاز است. هر دو کشور از سوی قدرت های جهانی به عنوان چالشگران مهمی در نظم بین المللی موجود مورد توجه قرار دارند و به همین دلیل برخی قدرتهای جهانی اقداماتی برای مهار ایران و چین انجام داده اند. در مواجهه با چنین شرایطی، چین و ایران نیز تمایل فوری به همکاری و پیشرفت مشترک در شکلگیری این نظم جدید بین المللی دارند.
باوجود این که هر دو کشور خواستار تقویت روابط دوجانبه هستند، اما به نظر می رسد هر دو کشور هنوز راهی مناسب برای تحقق خواسته هایشان پیدا نکردند. از زمان امضای سند همکاری ۲۵ ساله در سال ۲۰۲۱ پیشرفتی در روابط چین و ایران بوجود نیامده است. اگر بخواهیم بی پرده صحبت کنیم، باید گفت موانعی در مسیر گسترش روابط دو کشور وجود دارد. دو طرف بیش از پیش نیازمند تقویت اعتماد متقابل هستند و این مهم را نمی تواند نادیده گرفت.
بنابراین برای پیشرفت در روند روابط دوجانبه، همکاری در زمینه های اقتصادی،تجاری و سیاسی حائز اهمیت است. ایران و چین باید به تقویت تبادلات فرهنگی و مردمی بپردازند.
خوشبختانه سیاستگذاران چین و ایران متوجه این موضوع شده اند. برای توسعه روابط خارجی در سال های اخیر چین به شدت از پیوندهای مردم و یادگیری مشترک میان تمدن ها طرفداری می کند. همچنین در تاریخ ۱۳ فوریه ( ۲۴ بهمن) رئیس جمهوری ایران در مقاله ای با عنوان " دوستان قدیمی بهترین شرکا برای همکاری آینده " در روزنامه مردم به عنوان بزرگترین روزنامه چین نوشت دولت ایران قاطعانه از تبادلات غیردولتی، همکاری میان دانشگاه ها و توسعه گردشگری میان چین و ایران حمایت می کند.
در پایان معتقدم دو کشور ایران و چین با تمدن و تاریخ کهن و غنی، سابقه خوبی در روابط دوجانبه دارند و آرزو می کنم دو کشور با همکاری یکدیگر، فصلی بهتر را در مسیر دوستی خود در آینده رقم بزنند.