دولت دمکرات جو بایدن از ابتدای مذاکرات رفع تحریم‌ها انتظار داشت که با نشان دادن چراغ سبز برای بازگشت به برجام، در کوتاه‌ترین زمان و باکم‌ترین هزینه، همراه با کلی منت و قلدری به توافق با ایران بازگردد. اما پافشاری تیم ایران بر مواضع اصولی، تاکید بر ضرورت دریافت ضمانت به پایداری اجرای برجام و راستی آزمایی رفع موثر تحریم‌ها اجاره‌نشینان کاخ سفید را برآشفته کرد و آن‌ها ناگزیر برای پیشبرد اهداف خود به راهبرد تعیین ضرب‌الاجل‌های ساختگی متوسل شدند.
آمریکا با ارائه روایت‌های جعلی و ادعاهای تکراری و نخ نما شده درباره تهدید ناشی از برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران و وارونه جلوه دادن واقعیت، تلاش کرد هیات مذاکره کننده ایران را از طرح درخواست‌های منطقی ناظر بر چهار سال اقدامات غیرقانونی دولت دونالد ترامپ منصرف کند. زیرا پذیرش مطالبات منطقی ایران در مذاکرات بدین معنا بود که اولا مقصر وضع موجود اقدامات غیرقانونی آمریکا و تعلل اروپا برای برقراری توازن در اجرای برجام است؛ درثانی برای طرف های غربی مشارکت کننده در مذاکرات با ایران به عنوان طرف طلبکار چندان صورت خوشی نداشت
اما محاسبات عوامل جو بایدن دربرابر اراده تیم ایران نقش برآب شد و سیاست 'مقاومت فعال' در کنار 'قانون اقدام راهبردی مجلس' دست ایران را پر کرد و مذاکرات از موضع اقتدار دنبال شد. مذاکره کنندگان ایران هم به خوبی از دستاوردهای قانون مجلس برای دستیابی به اهداف صیانت کردند.
مروری بر تحولات مذاکرات وین در یک سالی که گذشت
۳ ژانویه ۲۰۲۲ مذاکرات وین پس از سه روز وقفه به دلیل تعطیلات سال نو میلادی، با تمرکز بر نحوه راستی آزمایی رفع تحریم‌ها و تبیین معیارهای اندازه‌گیری اثربخشی اقدامات جبرانی ایالات متحده آمریکا در راستای احیای توافق های سال ۹۴ از سرگرفته شد.
علی باقری کنی، مذاکره کننده ارشد ایران در ادامه رایزنی های دیپلماتیک با انریکه مورا هماهنگ کننده کمیسیون مشترک برجام و روسای هیات‌ها در چارجوب هشتمین دور مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین دیدار کرد.
۴ ژانویه ۲۰۲۲ رفت‌وآمد هیات‌های مذاکره کننده، شتاب قابل توجهی به خود گرفت و این موضوع از نگاه ناظران بیانگر تحولی تازه و مهم در روند گفت‌وگوها ارزیابی شد. هم زمان برخی اخبار تایید نشده و شنیده‌ها حکایت از این داشت که هیات آمریکایی مستقر در وین به ریاست رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، ملاقات‌هایی را با نمایندگان برخی کشورها در ارتباط با روند مذاکرات وین برگزار کرده است.
گفته شد که نماینده ویژه آمریکا با دیپلمات‌های عربستان سعودی در وین دیدار کرد. طبق شنیده‌ها این دیدار در هتل ماریوت که عموما جلسات هیات آمریکایی با گروه ۱+۴ برگزار می‌شود صورت گرفت. گفته شد که نمایندگان سه کشور اروپایی نیز در این جلسه حضور داشتند.
۵ ژانویه ۲۰۲۲ مذاکره کننده ارشد ایران در تازه ترین ارزیابی خود از روند گفت‌وگوهایی که در وین با محور رفع تحریم‌ها جریان دارد اظهار داشت که مذاکرات مثبت و رو به جلو جریان دارد. «علی باقری کنی» این مطلب را پیش از ورود به هتل کوبورگ و آغاز مذاکرات با نمایندگان طرف‌های مقابل مطرح کرد. او در پاسخ به سووال خبرنگاری که از او درباره نتیجه مذاکرات چند روز اخیر پرسید بیان داشت که تلاش‌ها برای دست یابی به نتیجه جریان دارد.
۶ ژانویه ۲۰۲۲، مذاکره کنندگان ارشد روسیه و چین در تازه ترین ارزیابی خود از روند گفت‌وگوهایی که در وین با محور رفع تحریم‌ها جریان دارد تصریح کردند که مذاکرات رو به جلو در جریان است.
۷ ژانویه ۲۰۲۲، قریب به اتفاق هیات‌های مذاکره کننده در گفت‌وگوهایی که با محور رفع تحریم‌ها در پایتخت اتریش جریان دارد نسبت به پیشرفت‌های حاصل شده در راستای دست یابی به توافق نهایی اتفاق نظر دارند.
۸ ژانویه ۲۰۲۲، مذاکره کننده ارشد ایران در تازه ترین ارزیابی خود از روند مذاکرات بیان داشت که موارد اختلافی موسوم به پرانتزهای باز رو به کاهش است.
۱۰ ژانویه ۲۰۲۲، مذاکره کننده ارشد چین پس از دیداری نسبتا طولانی با علی باقری رئیس هیات ایرانی تصریح کرد که جمهوری اسلامی ایران با ارائه ایده‌های تازه و جامع نقش بسیار سازنده‌ای را در گفت‌وگوها ایفا می‌کند.
۱۲ ژانویه ۲۰۲۲، جلسه کارشناسی سوم، موسوم به کارگروه تدابیر اجرایی تشکیل شد. این جلسه با هدف ارزیابی و بررسی پیشرفت‌های حاصل‌شده با حضور کارشناسان گروه ۱+۴ ، اتحادیه اروپا و ایران برگزار شد.
۱۳ ژانویه ۲۰۲۲، سفرا و نمایندگان دائم کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس با رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران دیدار کردند. عبدالله بن خالد بن سلطان سفیر و نماینده دائم عربستان سعودی نزد سازمان‌های بین المللی مستقر در وین با انتشار پیامی در توئیتر از میزبانی این نشست در وین خبر داد و عنوان کرد که در این جلسه، رابرت مالی (نماینده آمریکا) آخرین تحولات مذاکرات وین را تشریح کرد.
هم زمان مذاکره کنندگان ارشد گروه ۱+۴، اتحادیه اروپا و آمریکا در جلسه‌ای درباره توالی اجرای توافق احتمالی بحث و تبادل نظر کردند. میخائیل اولیانوف مذاکره کننده ارشد روسیه با انتشار پیامی در توئیتر نوشت که شرکت کنندگان در نشست امشب برای مقایسه متون تشکیل جلسه دادند. وی افزود: این بار توجه اولیه به نحوه اجرای توافق (احتمالی) آتی معطوف شد. اولیانوف با بیان اینکه «ما باید در مورد اینکه چه کسی، چه کاری را چه زمانی در مسیر احیای کامل توافق هسته ای انجام خواهد داد، توافق کنیم» تصریح کرد که این مساله کار آسانی نیست.
۱۴ ژانویه ۲۰۲۲، بر اساس تفاهم انجام‌شده میان روسای هیأت‌ها، مذاکره‌کنندگان ارشد جمهوری اسلامی ایران و سه کشور اروپایی برای انجام امور مربوط به سمت‌های سیاسی خود و برخی مشورت‌ها، موقتا به پایتخت‌ها بازخواهند گشت. این وقفه به مدت دو روز بود و مذاکرات کارشناسی بدون وقفه ادامه داشت.
یک منبع آگاه اظهار داشت که بسیاری از موارد اختلافی در مذاکرات رفع تحریم‌ها کم شده و هیات ها سرگرم گفت‌وگو در مورد نحوه اجرا و توالی توافق احتمالی هستند.
۱۷ ژانویه ۲۰۲۲، علی باقری وارد پایتخت اتریش شد در نخستین دیدار خود با نمایندگان اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی دیدار کرد.
۱۹ ژانویه ۲۰۲۲، علی باقری کنی با نمایندگان چین و روسیه در وین پایتخت اتریش دیدار کرد. هم زمان جلسات کارشناسی با حضور نمایندگان ایران، گروه ۱+۴ و اتحادیه اروپا در خصوص موضوعات مختلف برگزار شد.
۲۱ ژانویه ۲۰۲۲، مقاومت آمریکا برای ارائه تضمین به عدم تکرار اقدامات غیرقانونی دولت سابق این کشور، عامل اصلی کندی روند مذاکرات. جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا گفت پیشرفت‌هایی در گفت‌وگوها حاصل شده و اکنون زمان دست کشیدن و ترک میز مذاکرات نیست. او برای تقویت موضع آمریکا در مذاکرات ادعا کرد، کشورهایی که در کنار واشنگتن با ایران مذاکره می کنند "توافق نظر دارند" اما باید دید چه اتفاقی رخ خواهد داد.
۲۴ ژانویه ۲۰۲۲، مذاکره کننده ارشد روسیه از اصرار طرف‌های غربی برای نهایی کردن مذاکرات وین انتقاد و تصریح کرد که روسیه مخالف ضرب‌الاجل‌های ساختگی است. وی تصریح کرد که نمایندگان گروه ۱+۴ و ایران سرگرم تدوین بخش مهمی از متن پایانی مذاکرات وین هستند.
۲۵ ژانویه ۲۰۲۲، اعضای گروه ۱+۴ با تیم مذاکره کننده آمریکایی در وین که این روزها دچار اختلافات داخلی شده و گفته می‌شود تعدادی از اعضا هیات را ترک کرده‌اند، پیرامون روند مذاکرات وین که با هدف رفع تحریم‌های ظالمانه جریان دارد تشکیل جلسه دادند. نماینده روسیه در توئیتی نوشت: مثل همیشه روس‌ها خوشبین تر و همکاران غربی بدبین بودند. این دیپلمات روس اضافه کرد که طرف ها پیرامون «مشاجره دائمی درباره نیمه پر یا نیمه خالی لیوان » بحث و گفت‌وگو کردند.
۲۶ ژانویه ۲۰۲۲، نمایندگان گروه ۴+۱ و ایران در ادامه رایزنی‌های فشرده دیپلماتیک برای نگارش متن نهایی مذاکرات تشکیل جلسه دادند. در این جلسه طرف‌ها سرگرم بحث روی دو موضوع راستی آزمایی و تضامین و تبدیل ایده‌ها به کلمات و جملات بودند.
۲۸ ژانویه ۲۰۲۲، بر اساس توافق صورت گرفته بین طرفین، مذاکرات رفع تحریم به مدت چند روز متوقف شد. انریکه مورا نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات تصریح کرد که گفت‌وگوها به مرحله تصمیم‌گیری‌های سیاسی رسیده است.
نمایندگان سه کشور اروپایی در مذاکرات وین هم عنوان کردند که گفت‌وگوها در حال رسیدن به مراحل نهایی و نیازمند تصمیمات سیاسی است.
۸ فوریه ۲۰۲۲، مذاکرات رفع تحریم‌ها از سرگرفته شد. انریکه مورا: برای اجرای کامل برجام به روحیه مصالحه نیاز است.
مذاکره کننده ارشد انگلیس: دستیابی به راه حل دیپلماتیک مستلزم تصمیمات سریع است. مذاکره کننده ارشد چین: هیات‌ها سرگرم تلاش برای رسیدن به نتیجه نهایی هستند.
۹ فوریه ۲۰۲۲، جیمز کلورلی معاون وقت وزیر امور خارجه انگلیس به واشنگتن سفر کرد تا با اعضای ارشد کنگره پیرامون روند گفت‌وگوها رایزنی کند.
۱۰ فوریه ۲۰۲۲، نمایندگان گروه ۱+۴ و آمریکا تشکیل جلسه دادند. میخائیل اولیانوف با انتشار پیامی در توئیتر نوشت: مشارکت کنندگان برجام (بدون ایران) و ایالات متحده برای تبادل نظر در مورد وضعیت کنونی مذاکرات وین که گویا آخرین مرحله گفت‌وگوهاست، دیدار کردند.
۱۲ فوریه ۲۰۲۲، رئیس هیات چین در مذاکرات رفع‌تحریم‌ها در وین از بسته پیشنهادی جدید ایران خبر داد. وانگ کوان به خبرنگاران گفت: همه اتفاق نظر داریم که به مرحله نهایی رسیده‌ایم به ویژه اینکه همکاران ایرانی بسته نهایی خود را ارائه دادند.
۱۵ فوریه ۲۰۲۲، علی باقری کنی در ادامه رایزنی‌های فشرده دیپلماتیک با مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در وین دیدار کرد.در این دیدار دو طرف درباره همکاری‌های ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی به بحث و تبادل نظر پرداختند.
رژیم صهیونیستی که بقای خود را در بستر تنش‌آفرینی در منطقه مشاهده می‌کند، در حالی که مذاکرات رفع تحریم‌ها به مراحل حساس تصمیم‌گیری طرف‌های مقابل رسیده هیاتی دیپلماتیک را برای تحریک کشورهای مذاکره کننده و اخلال در روند گفت‌وگوها به وین اعزام کرد.
مذاکره کننده ارشد روسیه با اشاره به دیدارش با هیات صهیونیستی، به خبرنگاران گفت: ما از مواضع یکدیگر آگاه هستیم و به این واقعیت احترام می گذاریم که در مورد برجام اختلاف نظر داریم.
۱۶ فوریه ۲۰۲۲، اعضای هیات‌های اروپایی افزایش یافت. به گفته یک منبع آگاه، فرانسه، المان و انگلیس به ترتیب بیشترین افزایش را طی یکی دو روز داشته و از صبح تا دیر وقت سرگرم برگزاری جلسات پی در پی در ساختمان محل برگزاری مذاکرات هستند.
رئیس هیات چین، در تازه‌ترین ارزیابی خود از روند مذاکرات وین اظهار داشت: در یک قدمی توافق نهایی قرار داریم. وی افزود که همه اطراف سخت سرگرم کار روی توافق هستند.
علی باقری کنی مذاکره کننده ارشد ایران هم گفت: بعد از هفته‌ها مذاکرات فشرده، بیش از هر زمان به توافق نزدیک شده‌ایم. وی با انتشار پیامی در توئیتر نوشت: بعد از هفته‌ها مذاکرات فشرده، بیش از هر زمان به توافق نزدیک شده‌ایم اما تا وقتی درباره همه‌چیز توافق نشده باشد، درباره هیچ چیز توافق نشده است. باقری با بیان اینکه «واقع‌بینی، خودداری از زیاده‌خواهی و توجه به تجربه ۴ سال گذشته لازمه تحقق این هدف است» افزود: زمان تصمیم‌گیری طرف‌های مذاکراتی ما فرا رسیده است.
۲۲ فوریه ۲۰۲۲، نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات رفع تحریم‌ها اظهار داشت که گفت‌وگوها به مراحل حساس رسیده و مسائل کلیدی برای دست یابی به توافق باید حل شود.
۲۳ فوریه ۲۰۲۲، سفر بهروز کمال‌وندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی کشورمان به وین.
وانگ کوان رئیس هیات چین: زمان توافق بر اساس تصمیم‌ها و قضاوت‌های سیاسی فرا رسیده است.
۲۴ فوریه ۲۰۲۲، علی باقری کنی: هر قدر هم که به خط پایان نزدیک باشیم، الزاما تضمینی برای عبور از آن وجود ندارد. این کار مستلزم هوشیاری، ثبات قدم قوی‌تر، خلاقیت بیشتر و رویکردی متوازن برای برداشتن گام پایانی است.
برای اتمام کار، تصمیم‌های مشخصی وجود دارد که طرف‌های غربی باید بگیرند.
۳ مارس ۲۰۲۲، مذاکره کننده ارشد انگلیس گفت که چند قدم تا توافق نهایی باقی مانده است. استفنی القاق در توئیتی نوشت: ما به توافق خیلی نزدیک هستیم. همه طرف‌ها به طور سازنده تحت رهبری هماهنگ کننده اتحادیه اروپا مذاکره کرده‌اند و اکنون باید چند قدم نهایی را برداریم.
اولیانوف: ما تقریبا در مرحله خیلی نهایی هستیم و عملا [گفت‌وگوها را] تمام کرده‌ایم. همانطور که گفتم چند موضوع باقی‌مانده که باید حل و فصل شود. این مسائل می‌تواند ظرف ۲۴ یا ۴۸ ساعت تمام شود.
مورا: ما در مراحل پایانی مذاکرات وین هستیم. برخی از موضوعات مرتبط هنوز باز هستند و موفقیت در چنین مذاکره پیچیده‌ای هرگز تضمین شده نیست. اتحادیه اروپا تمام تلاش خود را در تیم هماهنگ کننده انجام می‌دهد، اما قطعاً هنوز به خط پایان نرسیده‌ایم.
۱۲ مارس ۲۰۲۲، مذاکرات وارد دوره تنفس شد. جوسپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت این توقف به دلیل "عوامل خارجی" رخ داده، اما متن نهایی آماده و روی میز است. او تاکید کرد که در مدت استراحت مذاکرات، به همراه همکارانش در تماس با تمامی اعضای برجام و آمریکا خواهد بود تا توافق نهایی حاصل شود.
مذاکرات ۴ روزه وین درباره متن پیشنهادی اتحادیه اروپا
جوسپ بورل تیرماه گذشته به تهران و واشنگتن سفر کرد تا در گفت‌وگو با مقام های دو کشور، گفت‌وگوها را از وضعیت بن‌بست خارج کند.
در نتیجه این سفر، دور بعدی مذاکرات پس از وقفه‌ای پنج ماهه ۱۳ مردادماه در شهر وین ازسرگرفته شد و این مذاکرات پس از چهار روز ۱۷ مرداد ماه با بازگشت هیات ها به پایتخت ها پایان یافت.
برگزاری این دور از مذاکرات در پی آن صورت گرفت که مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در روزنامه فایننشال‌تایمز ادعا کرد بسته پیشنهادی جدیدی روی میز گذاشته که شامل راهکارهای به روز درباره رفع تحریم‌ها و گام‌های هسته‌ای ایران است.
در پی پایان یافتن این دور از مذاکرات، مقام های آمریکایی و اتحادیه اروپا ادعا کردند که متن نهایی به همه طرف‌ها ارائه شده که قابل تغییر نخواهد بود و بایستی یا پذیرفته شود و یا شکست مذاکرات اعلام شود که این ادعا از سوی مقام وزارت خارجه ایران رد و اعلام شد که با توجه به ادامه بحث‌ها درباره چند موضوع مهم باقی‌مانده، هنوز در مرحله‌ای قرار نداریم که از نهایی شدن متن توافق در وین سخن بگوییم.
مروری بر ضرب‌الاجل‌های غرب
نخستین ضرب‌الاجلی که مقام‌های غربی از زمان آغاز مذاکرات رفع تحریم‌ها در دولت آیت‌الله ابراهیم رئیسی مطرح کردند پایان سال میلادی ۲۰۲۱ یا دسامبر ۲۰۲۱ بود.
هنگامی که این ضرب‌الاجل به پایان رسید و توافقی حاصل نشد، «جیک سالیوان»، مشاور امنیت ملی کاخ سفید گفت که آمریکا و سایر کشورهای غربی «چند هفته آینده» را به‌عنوان ضرب‌الاجل مذاکرات تعیین کرده‌اند.
در همان زمان (روز ۳ ژانویه/۱۳ دی) پایگاه پولیتیکو گزارش داده بود که کشورهای غربی اواخر ژانویه یا اوایل فوریه را به‌عنوان ضرب‌الاجل اتمام گفت‌وگوها تعیین کرده‌اند، در همان بازه زمانی، این جمله که «تنها چند هفته و نه چند ماه» تا به ثمررساندن مذاکرات وقت باقی است به تکیه کلام مقام‌های فرانسه، انگلیس، آلمان و آمریکا تبدیل شده بود.
روز ۱۷ ژانویه (۲۷ دی) روزنامه وال‌استریت‌ژورنال به‌نقل از یک مقام آمریکایی ضرب‌الاجل اوایل فوریه را به «اواسط فوریه» تغییر داد و نوشت که بعد از این تاریخ، پنجره دیپلماسی با ایران بسته خواهد شد.
سرانجام شبکه خبری سی‌ان‌ان ۲۰ بهمن‌ماه، زمانی که تنها ۶ روز تا فرا رسیدن ضرب‌الاجل اواسط فوریه باقی مانده بود به‌نقل از سه مقام آمریکایی، «پایان ماه فوریه» را ضرب‌الاجل نهایی مذاکرات اعلام کرد.
مسئله ضرب‌الاجل‌های ساختگی آمریکا چندی پیش مورد توجه یک اندیشکده یهودی قرار گرفت، این اندیشکده به اظهارنظر مقام‌های آمریکایی و اروپایی درباره کوتاه‌بودن زمان در مذاکرات اشاره کرده و نوشته بود: «به‌نظر می‌رسد زمان مذاکرات هسته‌ای هرگز به پایان نمی‌رسد.»
بر اساس این گزارش ۲۹ جولای ۲۰۲۱، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا گفته بود: «گفت‌وگوها نمی‌توانند تا ابد ادامه داشته باشد.» او چند روز بعد هم گفته بود: «زمان رو به اتمام است.» پس از او ۲۲ دسامبر ۲۰۲۱، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا گفت: «ضرب‌الاجل آمریکا برای حصول یک توافق ظرف چند هفته آینده فرا می‌رسد.»
گزیده‌ای از اظهارنظر مقام‌های آمریکایی و اروپایی در یک سال گذشته در سایه تعیین ضرب‌الاجل
۲۵ ژوئن ۲۰۲۱، آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا: زمانی خواهد رسید که بازگشت به برجام مشکل خواهد بود.
۹ جولای ۲۰۲۱، ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا: با پیشرفت زمان، پیشرفت‌های هسته‌ای ایران برای بازگشت به برجام مشکلاتی ایجاد می‌کنند.
۲۹ جولای ۲۰۲۱، آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا: گفت‌وگوهای هسته‌ای با ایران نمی‌توانند برای زمان نامحدود ادامه یابند.
۹ سپتامبر ۲۰۲۱، آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا: در حال نزدیک شدن به نقطه‌ای هستیم که بازگشت به پایبندی به برجام منافعی را که این توافق داشت، بازتولید نمی‌کند.
۲۳ سپتامبر ۲۰۲۱، یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا: پنجره فرصت [برای بازگشت به برجام] برای همیشه باز نخواهد بود.
اول اکتبر ۲۰۲۱، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا: زمان باقی‌مانده در حال کمتر شدن است.
۱۳ اکتبر ۲۰۲۱، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا: تکرار همان جمله فوق
۲۷ اکتبر ۲۰۲۱، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا: پنجره [مذاکرات] برای همیشه باز نخواهد ماند
۷ نوامبر ۲۰۲۱، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا: زمان باقی‌مانده در حال کوتاه شدن است
۱۹ نوامبر ۲۰۲۱، رابرت مالی، فرستاده ویژه در امور ایران: زمان برای بازگشت به برجام کوتاه است
۲۳ نوامبر ۲۰۲۱، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا: پنجره فرصت برای همیشه باز نخواهد ماند.
۲۹ نوامبر ۲۰۲۱، لیز تراس، وزیر خارجه بریتانیا: این گفت‌وگوها آخرین فرصت برای ایرنیان هستند تا به میز مذاکره بیایند
۸ دسامبر ۲۰۲۱، لیز تراس، وزیر خارجه بریتانیا: این به‌واقع آخرین فرصت برای ایرانیان است که می‌توانند از آن استفاده کنند
۱۳ دسامبر ۲۰۲۱، آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا: زمان در حال اتمام است
۱۴ دسامبر ۲۰۲۱، نیکلاس دی‌ریوره، سفیر فرانسه در سازمان ملل: به سرعت در حال رسیدن به پایان مسیر هستیم
۱۴ دسامبر ۲۰۲۱، دیپلمات‌هایی از آلمان، فرانسه و بریتانیا: زمان رو به پایان است.
۲۰ دسامبر ۲۰۲۱، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا: اگر سرعت دیپلماسی همچنان پایین باشد، برجام به یک پوسته خالی بدل می‌شود.
۲۲ دسامبر ۲۰۲۱، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید: ضرب‌الاجل آمریکا برای رسیدن به یک توافق ظرف چند هفته فراخواهد رسید.
سوم ژانویه ۲۰۲۲، دیپلمات‌هایی از آلمان، فرانسه و بریتانیا: برای احیای توافق چند هفته فرصت مانده نه چند ماه.
سوم ژانویه ۲۰۲۲، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا: ایران باید در مذاکرات وین تعجیل کند.
۶ ژانویه ۲۰۲۲، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا: زمان کاملا کمی باقی مانده، فقط چند هفته مانده نه چند ماه.
۱۱ ژانویه ۲۰۲۲، آنالنا بائربوک، وزیر خارجه آلمان: زمان رو به اتمام است.
۱۲ ژانویه ۲۰۲۲، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا: زمان باقی‌مانده بسیار کم است. ما درباره چند هفته حرف می‌زنیم نه چند ماه.
۱۳ ژانویه ۲۰۲۲، آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا: من فکر می‌کنم چند هفته زمان برایمان باقی مانده است.
۱۴ ژانویه ۲۰۲۲، ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه: اگر به این شکل ادامه پیدا کند، چیزی برای مذاکره باقی نمی‌ماند.
۲۰ ژانویه ۲۰۲۲، آنالنا بائربوک، وزیر خارجه آلمان: پنجره برای یافتن یک راه‌حل رو به بسته شدن است.
۲۰ ژانویه ۲۰۲۲، رابرت مالی، فرستاده ویژه در امور ایران: تنها زمان کمی باقی مانده است.
۲۲ ژانویه ۲۰۲۲، آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا: مذاکرات به نقطه تعیین‌کننده‌ای رسیده است
۲۷ ژانویه ۲۰۲۲، برت مک‌گورک، هماهنگ‌کننده شورای امنیت ملی آمریکا در امور خاورمیانه: به‌زودی خواهیم دانست که دستیابی به یک توافق ممکن است یا نه
۳۱ ژانویه ۲۰۲۲، رابرت مالی، فرستاده ویژه در امور ایران: برای توافق کردن، فقط چند هفته وقت داریم.
۱۱ مارس ۲۰۲۲، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا: زمان خیلی کمی برای بازگشت به اجرای کامل برجام مانده است
۲۸ فوریه ۲۰۲۲، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا: اگر ایران برای پیشرفت ناسازگاری نشان دهد، آماده‌ایم که میز مذاکرات را ترک کنیم
۱۸ فوریه ۲۰۲۲، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا: ما قادر خواهیم بود و باید ظرف چند روز به تفاهم برسیم
۹ فوریه ۲۰۲۲، رابرت مالی، فرستاده ویژه در امور ایران: اگر در عرض چند هفته آینده توافق نکنیم، پیشرفت‌های هسته‌ای ایران بازگشت ما را به برجام غیر ممکن می‌کند.
۶ آوریل ۲۰۲۲، آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا: زمان به شدت درحال کوتاه شدن است... من نسبت به دورنمای دستیابی به توافق خیلی خوشبین نیستم
۷ می ۲۰۲۲، جوسپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا: ما نمی توانیم برای همیشه اینگونه ادامه دهیم چون در همین اثنا ایران به پیشرفت برنامه هسته‌ای خود ادامه می‌دهد.
۷ می ۲۰۲۲، مقام رسمی آمریکا: اگر ایران تمام ایده‌هایی را مطرح کرده‌ایم نپذیرد ... گفت‌وگوها شکست می‌خورد.
۱۹ ژوئیه ۲۰۲۲، رابرت مالی، فرستاده ویژه در امور ایران: پنجره (فرصت) به سرعت در حال بسته شدن است ... در مقطعی توافق (روی میز) در دسترس نخواهد بود.
۱۴ ژوئیه ۲۰۲۲، جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا: منتظر پاسخ آن‌ها هستیم ... اما برای همیشه منتظر نخواهیم بود.
۱۲ ژوئیه ۲۰۲۲، «کاترین کولونا» وزیر امور خارجه فرانسه: پنجره فرصت در عرض چند هفته بسته خواهد شد
۲۱ ژوئیه ۲۰۲۲، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا: ما در این مقطع هیچ نشانه‌ای را درباره آمادگی یا تمایل ایران برای بازگشت به برجام مشاهده نکرده‌ایم.
۲۶ ژوئیه ۲۰۲۲، جوسپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا: من به این نتیجه رسیده ام که فضا برای سازش های مهم دیگر تمام شده است
۲۶ ژوئیه ۲۰۲۲، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا: توافق هنوز به سود منافع ملی ماست اما به طور نامحدود چنین نخواهد بود.
۵ اوت ۲۰۲۲، بیانیه تروئیکا، ایران اکنون باید تصمیم بگیرد که توافق را در حالی که هنوز امکان پذیر است، منعقد کند
توافق نهایی معطل تصمیم‌گیری در کاخ سفید
اینک گفت وگوها به مرحله‌ای رسیده که توافق نهایی معطل تصمیم‌های سیاسی غرب بویژه ایالات متحده آمریکا به عنوان طرف نقض کننده توافق سال ۹۴ است. جمهوری اسلامی ایران تاکید دارد که لازمه رسیدن به توافق، پایدار بودن رفع تحریم‌ها به نحوی تضمین شده است و اینکه موضوعی نباید به عنوان اهرم فشار جهت استفاده علیه ایران در آینده باقی بماند.
ایران به دنبال توافقی است که در آن انتفاع اقتصادی مردم تامین، موانع تجارت خارجی ایران رفع و محدودیت‌های غیرقانونی فروش نفت برداشته شود. از این منظر، اگر طرف مقابل مطالبات منطقی ایران و الزامات شکل‌گیری یک توافق پایدار و قابل اتکاء را بپذیرد، توافق نهایی حاصل خواهد شد.
قریب به اتفاق کشورهای مشارکت کننده در گفت وگوها، خواهان جمع‌بندی سریع‌تر مذاکرات هستند اما دستیابی به توافق نهایی در انتظار تصمیم‌های سیاسی ایالات متحده آمریکا در خصوص چند موضوع باقی‌مانده مهم و کلیدی است.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان هفته گذشته در آخرین دیدار با جوسپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ کننده مذاکرات، اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به یک توافق خوب، قوی و پایدار آمادگی دارد. وی با بیان اینکه پنجره توافق از سوی ایران باز است هشدار داد که این فرصت دائمی نیست.
