جامجهانی فوتبال در قطر به پایان رسید. به عقیده کارشناسان و تحلیلگران، این دوره از مسابقات جامجهانی، سیاسیترین دوره مسابقات از ابتدای برگزاری آن تاکنون بوده است. جامجهانی 2022 بیش از پیش ثابت کرد که این گزاره که « ورزش سیاسی نیست» همانقدر مضحک و بیاعتبار است که بگوییم «خرسها هم پرواز میکنند» یا «آمریکا و اسرائیل حامی حقوق بشر هستند».
در ظاهر ماجرا، تیم آرژانتین قهرمان جامجهانی شد و جام را به «بوینس آیرس» برد و تیم فرانسه نیز فینال را باخت و نایب قهرمان شد. اما در بطن قضیه، جامجهانی 2022 چندین بازنده بزرگ و چندین برنده بزرگ داشت. تیم ملی فوتبال فلسطین در مسابقات جامجهانی 2022 حضور نداشت، اما فلسطین و به عبارت دقیقتر، «آرمان فلسطین» و «آرمان آزادی قدس» یکی از برندگان بلامنازع جامجهانی فوتبال در قطر بود. در این دوره از مسابقات، پرچم فلسطین به دفعات و در حجمی انبوه و البته به صورت خودجوش در میان هواداران کشورهای مختلف در استادیوم به اهتزاز درآمد. پرچم فلسطین حتی در جامجهانی قطر به داخل مستطیل سبز هم راه یافت و بازیکنان تیم مراکش، این پرچم را با افتخار در داخل زمین حمل کردند.
همانقدر که آرمان فلسطین، یکی از برندههای بزرگ جامجهانی قطر بود، رژیم اسرائیل از بزرگترین بازندههای این دوره از مسابقات بود. جامجهانی 2022 به عرصه اعلام انزجار عمومی از رژیم صهیونیستی و حمایت و همبستگی جهانی با ملت فلسطین تبدیل شد. تماشاگران عرب و مسلمان و حتی غیرمسلمان حاضر در این دوره از مسابقات با نمایش همبستگی خود با فلسطین به وضوح اعلام کردند که مسیر آنها با دولتهایی که به دنبال سازش با رژیم صهیونیستی هستند متفاوت است. اخیرا یکی از کاریکاتوریستهای اسرائیلی با انتشار طرحی گرافیکی، تاکید کرد: «جامجهانی را باختیم، بدون اینکه حتی بازی کرده باشیم.»
چند سالی است که برخی دولتهای عرب از جمله بحرین، امارات، عربستان، سودان و مراکش با عبور از سیاست اصلی اتحادیه عرب در حمایت از آرمان فلسطین و مخالفت با رژیم صهیونیستی در تکاپو برای عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی هستند. این سیاست با حمایت و پشتیبانی کامل آمریکا و اروپا تحت پروژه کلان «معامله قرن» و «توافقنامه صلح ابراهیم» و با تبلیغات گسترده رسانهای همراه بوده است. با این وجود نمایش نفرت افکار عمومی جهان اسلام از رژیم صهیونیستی در جامجهانی فوتبال در قطر نشان داد که سیاست عادیسازی روابط اعراب و اسرائیل کوچکترین حمایتی از سوی افکار عمومی جهان اسلام ندارد.
در همین رابطه روزنامه صهیونیستی «یدیعوت آحارانوت» در اعتراف تلخی نوشت: «تماشاگران در جامجهانی قطر تأکید کردند که چیزی به نام اسرائیل وجود ندارد و هرچه هست فلسطین است و توافق عادیسازی روابط با کشورهای عربی نتوانست از نفرت مردم عرب نسبت به اسرائیل کم کند و این یعنی سرافکندگی و سرخوردگی بر اسرائیل سایه افکنده است.» تیمها و تماشاگران ملیتهای مختلف، از مراکش تا کرواسی و آرژانتین، پرچم فلسطین را در جامجهانی برافراشتند. اما حتی یک تیم هم، کار مشابهی برای رژیم اشغالگر قدس نکرد.خبرنگاران صهیونیست هم هر جا هویتشان آشکار میشد، از سوی تماشاگران و هواداران هو شده و طرد میشدند. یکی دیگر از بازندههای بزرگ جامجهانی در قطر، فرانسه بود. فرانسه هم با شکست مقابل آرژانتین از قهرمانی و دستیابی به جام بازماند و هم با نمایش انزجار تماشاگران مسلمان، چهره استکباری و استعماری و ضدبشری و اسلامستیزانه آن مجددا آشکار شد.
یکی از لحظات ناب جامجهانی قطر، لحظه طنینانداختن شعار «لاالهالاالله؛ محمدرسولالله» در استادیوم توسط هواداران تیم مراکش و در واکنش به حضور «امانوئل مکرون» رئیسجمهور فرانسه در ورزشگاه بود. این اقدام تحسینبرانگیز در واکنش به اظهارات سخیفی بود که پیش از این رئیسجمهور فرانسه علیه پیامبر اکرم(ص) و مقدسات مسلمانان بر زبان رانده بود.
علاوهبر این، پس از شکست فرانسه مقابل آرژانتین، برخی رسانهها و همچنین کارشناسان و تحلیلگران، با کنایه از تیم فرانسه با عنوان «تیم منتخب قاره آفریقا» نام بردند. همین مسئله بهانهای شد تا اقدامات جنایتکارانه فرانسه در آفریقا، یادآوری و بازخوانی شود. تیم ملی فوتبال فرانسه با حضور تنها ۴ بازیکن که اصالتا فرانسوی هستند توانست به فینال جامجهانی راه یابد. در میان بازیکنان تیم ملی فرانسه، 10 بازیکن اصالتا اهل تونس، 9 بازیکن اصالتا اهل سنگال، 8 بازیکن اصالتا اهل کامرون، 4 بازیکن اصالتا اهل غنا و 2 بازیکن نیز اصالتا اهل مراکش هستند. با آغاز استعمارگری فرانسه در سال 1524میلادی، این کشور بیش از 20 کشور آفریقایی در غرب و شمال این قاره را اشغال کرد. بر همین اساس 35 درصد آفریقا نزدیک به 300 سال تحت استعمار فرانسه قرار داشت. در آن سالها کشورهایی مانند سنگال، ساحل عاج و بنین به مرکز تجارت برده توسط فرانسه تبدیل شده و تمام منابع این مناطق از سوی این کشور به تاراج رفته است. در طول حدود 5 قرن استعمار فرانسه بر آفریقا و به ویژه پس از جنگ استقلال این کشورها در دوره بعد از جنگ جهانی دوم، آنان با سرکوب شدیدی مواجه شدند که در مجموع بیش از دو میلیون آفریقایی کشته شدند. فرانسه همچنین با خشونت تمام، خواست مردم کشورهایی که با وعده اعطای استقلال از طرف این کشور در جنگ جهانی دوم شرکت کرده بودند، سرکوب کرد.
فرانسه در کشورهای تحت استعمار خود بزرگترین موارد نقض حقوق بشر را رقم زد. نقش این کشور در نسلکشی الجزایر و همچنین نسلکشی روآندا که از آنها با عنوان بزرگترین قتلعام تاریخ بشریت یاد میشود، فراموشنشدنی است. «فرانسوا میتران» رئیسجمهور پیشین فرانسه در سال 1998 در گفتوگو با روزنامه فیگارو در اظهارنظری تأملبرانگیز و البته متکبرانه گفت: «نسلکشی فرانسه در آفریقا آنقدرها هم حائز اهمیت نیست»!
نکته قابل تأمل و البته «طنز تلخ» ماجرا اینجاست که فرانسه با این سابقه سیاه و کثیف در پرونده حقوق بشر، در هفتههای گذشته به صورت ویژه از آشوبگران و اوباش مسلح در ایران حمایت کرده و با معرفی این جماعت وحشی با عنوان «جوانان معترض و انقلابی»! به ایران توصیه میکرد که حقوق بشر را رعایت کند. کار تا جایی پیش رفت که رئیسجمهور فرانسه در اقدامی مضحک با فعالین ورشکسته جریان معاند در کاخ الیزه دیدار کرد. اما مکرون به فاصله کوتاهی پس از این دیدار با واکنش هوشمندانه هموطنانمان مواجه شد و از مردم فهیم و عزیز ایران تودهنی خورد. برنده و بازنده دیگر جامجهانی قطر، دیدگاه اسلام و دیدگاه لیبرال سرمایهداری بود. خبرگزاری آسوشیتدپرس اخیرا در گزارشی با عنوان «قطر آشنایی با دین اسلام را به مسافران جامجهانی ارائه کرد» به شرح اقدامات مقامات این کشور برای ترویج دین اسلام همزمان با برگزاری بازیهای جامجهانی ۲۰۲۲ در این کشور پرداخت. شروع مسابقات جامجهانی با تلاوت آیاتی از قرآن کریم، قطع صدای موسیقیهای جامجهانی در زمان نمازهای پنجگانه، توزیع قرآن کریم به صورت رایگان به علاقهمندان به دین اسلام، تشرف برخی هواداران فوتبال به دین اسلام و... برخی از مصادیق و نتایج معرفی دین مبین اسلام به هواداران فوتبال در قطر بود. جریان لیبرال سرمایهداری با بهرهگیری از امپراطوری رسانهای، همواره به دنبال آن بوده است تا با ترویج لاابالیگری، اومانیسم و انحرافات جنسی، تا حد امکان دین را و به ویژه دین اسلام را به حاشیه برده و از ترویج آن بکاهد. اما این رویکرد مخرب در جامجهانی قطر با چالش مواجه شده و نتوانست حرف خود را به کرسی بنشاند. یکی از هواداران اروپایی در قطر در مصاحبه با رسانهها گفته بود:«ممنوعیت الکل چیز بدی هم نیست، چون شادیها و هیجانها را واقعی و طبیعی میکند.»
عدم اجازه به گروههای همجنسباز و تیمهایی که قصد داشتند به حمایت از همجنسگرایی نمادهای این گروهها را در قطر تبلیغ یا با خود همراه داشته باشند از موفقیتهای بارز دولت قطر در جامجهانی بود. پیشتر نیز قطر مانع فرود هواپیمای تیم ملی آلمان که منقش به تصویر تبلیغی همجنسبازان بود شد که آنان مجبور به فرود در عمان شده بودند. «میشائیل بالاک» اسطوره ژرمنها بعد از حذف آلمان با انتقاد شدید از اقدامات حاشیهساز تیم ملی کشورش در حمایت از همجنسگرایی گفت: «وقتی بازیکنان تیم ملی آلمان در بزرگترین تورنمنت فوتبالی در مسائلی دخالت میکنند که هیچ ربطی به مردان ندارد! این اتفاق و این ناکامی امری طبیعی است.»
«الی مولوسون» هوادار 18 ساله انگلیس در حاشیه جامجهانی قطر، اظهارنظری را مطرح کرد که بازتاب بسیار زیادی در رسانهها داشت. وی گفت:«به عنوان دختری که در انگلیس بزرگ شدهام، هرگز باور نمیکردم که میتوان بدون آزار جنسی بیرون رفت! در قطر 2022 به چیزی دست یافتم که هرگز فکرش را هم نمیکردم! من حتی یک تیکه (متلک) خیابانی هم نشنیدم احساس امنیت باورنکردنی دارم»؛ اظهارات این دختر انگلیسی را بگذارید کنار معرکه اخیر دولتهای غربی با ژست دروغین «زن، زندگی، آزادی». همینها مدعی هستند که میخواهند برای زنان و دختران ایرانی، آزادی و امنیت بیاورند!
جامجهانی قطر به پایان رسید. اما وقایعی که در این تورنمنت بینالمللی رخ داد میتواند به عنوان الگو در دیگر عرصهها، بازتولید شده و مجددا تکرار شود. ملتهای مسلمان در این رویداد بزرگ ورزشی، اعتماد به نفس قابل ملاحظهای کسب کردند. بالارفتن پرچم مقاومت و تحقیر رژیم صهیونیستی و مقابله قاطعانه با انحرافات جنسی و نمایش عزتمندانه دین اسلام، میتواند باز هم تکرار شود. ماندگاری حق و نابودی باطل، یک قانون و سنت الهی است.
مسعود اکبری