ایلان ماسک ، زمانی که سکان هدایت شبکه اجتماعی توئیتر را در دست گرفت، گفت با استفاده از اطلاعات موجود در دفتر این سازمان، اسناد مرتبط با دخالت توئیتر در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2020 را فاش می‌کند. او تأکید کرده بود توئیتر و سایر شبکه‌های اجتماعی آمریکا در آن انتخابات بشدت از کاندیدای دموکرات‌ها (جو بایدن) حمایت کرده و اجازه نداده بودند پست‌ها و اطلاعات مربوط به جمهوری‌خواهان و نامزد آنها در این شبکه اجتماعی منتشر شود. این کار البته با همکاری و هماهنگی سازمان‌های اطلاعاتی و امنیتی آمریکا ازجمله «افبیآی» انجام شده بود و حالا بعد از گذشت ۲ سال از روی کار آمدن بایدن، می‌تواند نشان دهد انتخابات سال 2020 چطور توسط رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی وابسته به دموکرات‌ها مهندسی شده بود. از روز جمعه تاکنون، ایلان ماسک و مایکل شلنبرگ، روزنامه‌نگار آمریکایی، در رشته توئیت‌هایی، اطلاعات موسوم به «پرونده‌های توئیتر» را برای افکار عمومی آمریکا منتشر کردهاند. جدا از برخی اطلاعات فنی راجع به اینکه برخی اکانت‌ها چطور به صورت نامحسوس «شدوبن/ محدود» یا حذف شده‌اند و چطور این کار به گردش اطلاعات بر خلاف منافع جمهوری‌خواهان پیش رفته است، در این پرونده، نام‌های جالب توجهی به چشم می‌خورد که همگی نشان می‌دهد سیاستمداران دموکرات چطور از شبکه‌های اجتماعی برای مهندسی افکار عمومی در آمریکا استفاده کردند. مایکل شلنبرگ، روزنامه‌نگار آمریکایی در گزارش خود آورده است چطور فشارهای درونی در توئیتر (یعنی فشار مدیران به هیات‌مدیره) و فشارهای بیرونی (مانند شخصیت‌های برجسته دموکرات و سیاستمداران و افبیآی) باعث تعلیق اکانت ترامپ و حذف او از این شبکه اجتماعی در جریان انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2020 و بعد از آن، حوادث پس از 6 ژانویه در ساختمان کنگره شد. در این گزارش آمده است اکانت دونالد ترامپ یک روز پس از آنکه میشل اوباما و سایر دموکرات‌ها خواهان «حذف دائم» او از توئیتر شدند، حذف شد. این فشارها در ابتدای امر نتوانست مدیر توئیتر در آن زمان یعنی «جک دورسی» را وادارد اکانت ترامپ را برای همیشه حذف کند. او 7 ژانویه، یعنی یک روز پس از حوادث 6 ژانویه در ساختمان کنگره، در ایمیلی به کارمندانش در توئیتر نوشته بود: «باید به سیاست‌های سازمان وفادار باقی ماند؛ از جمله حق بازگشت به توئیتر بعد از تعلیق موقت برخی اکانت‌ها». در آن زمان اکانت ترامپ برای مدتی تعلیق شده بود اما هنوز حذف نشده بود. در آن زمان البته توئیتر سیاست دیگری نیز داشت و آن اصل «استثنائات علاقه عمومی» بود که بر اساس آن، مقامات سیاسی منتخب به دلیل اینکه مردم علاقه‌مند به شنیدن حرف‌های‌شان هستند، از توئیتر منع نمی‌شوند و می‌توانند بر اساس اصل آزادی بیان، صحبت‌های‌شان را در این شبکه اجتماعی مطرح کنند. این سیاست نیز جزئی از سیاست‌هایی بود که در قبال ترامپ رعایت نشد و با فشارهای سیاسی دموکرات‌ها، زمینه برای حذف اکانت او از این شبکه اجتماعی فراهم شد. نکته جالب بعدی این است که جک دورسی- مدیرعامل وقت توئیتر- زمانی که اکانت ترامپ به دلیل فشار مدیران رده‌بالای توئیتر و سیاستمداران تعلیق شد، در مسافرت به سر می‌برد و گفته می‌شود خبری از این ماجرا نداشته است. بر اساس مدارک به دست آمده از توئیتر، سال‌های 2018، 2020 و 2022 به ترتیب 96، 98 و 99 درصد کمک‌های مالی کارمندان توئیتر به سیاستمداران حزب دموکرات تعلق گرفته بود. بر اساس این اسناد، بعد از مدتی کارمندان توئیتر به وضوح دریافته بودند منافع شخصی و جناحی‌شان در تضاد با منافع شرکت قرار دارد و به همین دلیل سعی می‌کردند با تفاسیر و توجیهات مختلف، محتواهای مخالف دیدگاه سیاسی‌شان را از این شبکه اجتماعی حذف کنند. این محتواها شامل پست‌های حمایتی از نامزدها نیز می‌شده است!
مساله جالب توجه دیگر در اسناد توئیتر، اسناد مرتبط با حذف پست‌های مربوط به لپ‌تاپ «هانتر بایدن» پسر بایدن از این شبکه اجتماعی است. در روزهای پایانی انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2020، کمپین انتخاباتی دونالد ترامپ، اسنادی را که از لپ‌تاپ هانتر بایدن به دست آمده بود، منتشر کرد. روزنامه نیویورک‌پست در آن زمان با انتشار عکسی بزرگ در صفحه یک خود، از اسنادی نوشت که نشان می‌داد هانتر بایدن زمانی که پدرش معاون اوباما بود، چطور از رابطه‌اش با ریاست‌جمهوری آمریکا استفاده کرد تا پروژه‌های بزرگی را از دولت‌های خارجی مانند اوکراین یا چین بگیرد. ترامپ معتقد بود این اسناد، کار بایدن را در انتخابات 2020 یکسره می‌کند اما با شگفتی تمام متوجه شد هیچ شبکه اجتماعی‌ای این اسناد را منتشر نمی‌کند، زیرا آن را مخالف قوانین جدید خود می‌دانند! انتشار این مقاله در آن زمان جنجال زیادی به‌پا کرد و ادعای جو بایدن را زیر سؤال برد که گفته بود هرگز با پسرش درباره روابط تجاری خارجی صحبت نکرده است. توئیتر در آن زمان گفته بود نشر این مقاله با سیاستی در این شرکت در تناقض است که اشتراک‌گذاری محتواهای هک شده را در این شبکه اجتماعی منع می‌کند. در این اسناد اما در عین حال تصویر ایمیل افراد ناشناسی از کارزار بایدن نشان داده شده است که از توئیتر خواسته بودند با برخی توئیت‌ها برخورد شود و این شرکت درخواست آنها را اجابت کرده بود.
اسناد توئیتر در عین حال نشان می‌دهد تیمی از مدیران که در این شبکه اجتماعی لیست‌های سیاه ایجاد می‌کردند، مانع ترند شدن برخی توئیت‌ها می‌شدند و عمداً با ایجاد محدودیت‌هایی، از بازدید برخی موضوعات پرطرفدار جلوگیری می‌کردند. همچنین تمام این فعالیت‌ها بدون اطلاع کاربران انجام می‌شد.
در همین حال بر اساس این اسناد، مدارک متعددی وجود دارد که نشان می‌دهد مدیران از ادعای طرفداران بایدن مبنی بر احتمال دزدیدن رأی مردم آگاه بودند و آنها را نادیده می‌گرفتند اما در موارد مشابه، وقتی طرفداران ترامپ از سرقت انتخابات حرف می‌زدند، نوشته‌های آنها اغلب برچسب می‌خورد و حتی گاهی اوقات در معرض خطر تعلیق اکانت قرار می‌گرفت.
انتشار این اسناد به نظر می‌رسد ابتدای راه ایلان ماسک برای تأثیرگذاری بیشتر بر فضای انتخاباتی آمریکا در سال 2024 باشد. او که در انتخابات کنگره نیز صراحتاً از مردم خواسته بود به نامزدهای جمهوری‌خواه رأی بدهند، حالا برای این حزب شبکه‌ای اجتماعی را مدیریت می‌کند که می‌تواند در انتخابات بعدی آمریکا بشدت روی افکار عمومی تأثیرگذار باشد. لیبرال‌ها اما با وجود سکوتی که اختیار کردهاند، از این مساله هراس دارند که مدیریت افکار عمومی در شبکه‌های اجتماعی از دست‌شان خارج شود. حرکات توئیتر موجی از درخواست‌ها برای شفافیت در سایر پلتفرم‌های اجتماعی را به وجود آورده است. اینستاگرام نیز اعلام کرده است مانند توئیتر، احتمال شدوبن شدن یا نامرئی شدن برخی اکانت‌ها را برای صاحبان‌شان به نمایش می‌گذارد تا بدانند آیا مشمول تحریم‌های این شبکه اجتماعی شده‌اند یا نه. این نوع اتفاقات می‌تواند به شفافیت بیشتر در بین پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی کمک کند اما باید دید آیا سازمان‌های اطلاعاتی- امنیتی آمریکا جلوی اینگونه فعالیت‌ها را می‌گیرند یا نه. در همین حال برخی حرکات از سوی رهبران اروپایی نیز در حال شکل‌گیری است که احتمالاً توئیتر را ترک کرده و این شبکه اجتماعی را از رسمیت در بین سیاستمداران بیندازند. اخیراً امانوئل مکرون در دیدار از واشنگتن، دیداری هم با ایلان ماسک داشت و از نگرانی‌های خود درباره سیاست‌های جدید توئیتر گفت. صدراعظم آلمان نیز گفته است بزودی اعلام می‌کند قصد بیرون آمدن از این شبکه اجتماعی را دارد یا نه. انقلاب توئیتر در عرصه آشکار کردن فعالیت‌های سیاستمداران برای مهندسی افکار عمومی مردم در انتخابات‌های مختلف، در ادامه مسیر باعث ایجاد جنجال‌های بیشتری خواهد شد و هر چه به زمان انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا نزدیک‌تر می‌شویم، احتمال این جنجال‌ها نیز بیشتر می‌شود.
فرزانه دانایی
