حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که به منظور شرکت در هفتاد و هفتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد به نیویورک سفر کرده بود گفت‌وگویی با رادیو ان.پی.آر آمریکا انجام داد که در زیر آمده است.
* در مورد اتفاقی که برای خانم مهسا امینی افتاده است، همه ما متاسف هستیم
رادیو ان.پی.آر: آیا شما فکر می‌کنید تظاهر کنندگان در ایران دارای نگرانی‌های مشروع هستند؟
امیرعبداللهیان: در مورد اتفاقی که برای خانم مهسا امینی افتاده است، همه ما متاسف هستیم. این اتفاق در همه جای دنیا رخ می‌دهد از جمله ده‌ها مورد در سال در آمریکا، انگلیس و دیگر کشورها.از زمان وقوع این اتفاق رئیس جمهور کشورم موضوع را با دقت دنبال و با خانواده خانم امینی صحبت کردند. دستگاه قضایی نیز با جدیت در حال پیگیری موضوع است. به دلیل احساسات پاک مردم ایران در ساعات اولیه این حادثه، مردم اعتراضاتی را به شکل مسالمت آمیز ابراز کردند. اما موضوع تمام شد و همه منتظر نظر دستگاه قضایی هستند. ولی برخی از خارج از کشور با سوءاستفاده از احساسات پاک مردمی، از طریق ماهواره‌ها، فضای مجازی در حال تحریک مردم در داخل ایران هستند، به نحوی که اعتراضات مسالمت آمیز را به خشونت تبدیل کرده‌اند.البته ما تعجب می‌کنیم که چرا برخی مقام‌های آمریکا در این موضوع دخالت می‌کنند.
رادیو ان.پی.آر: چگونه ممکن است که یک دختر جوان در بازداشت در مدت کوتاهی بمیرد؟
امیرعبداللهیان: بر اساس تحقیقاتی که تاکنون انجام شده است، اولا اسنادی وجود دارد که خانم امینی قبلا دچار مشکل مغزی بوده و عمل جراحی انجام داده، ثانیا شاهدان را که به دادگاه احضار کرده‌اند، شهادت داده‌اند که مورد ضرب و شتم از طرف پلیس قرار نگرفته است، اما هنوز ما نمی‌توانیم قضاوت کنیم و باید منتظر تحقیقات نهایی دقیق و منتظر نظر دستگاه قضایی باشیم. اما اکنون سؤال من این است، یک اتفاقی افتاده است، چرا باید شبکه‌های ماهواره‌ای که از لندن اداره می‌شوند یا در داخل آمریکا برخی از مقام‌های آمریکا حرف‌های تحریک آمیز بزنند و مداخله کنند؟ بعضی از این شبکه‌ها که از لندن هدایت می‌شوند علنا مردم را به شورش، آتش زدن و کشتن ترغیب می‌کنند. بگذارید دستگاه قضایی نظرش را بدهد.
* ایران جایی نیست که کسی بتواند کودتا یا انقلاب رنگین کند
رادیو ان.پی.آر: با توجه به سوابق، من تردید دارم که همه این اعتراضات ریشه در خارج داشته باشد. از افراد زیادی شنیده ام که مردم از حکومت کنونی و قوانین این حکومت خسته شده‌اند.آیا شما فکر نمی‌کنید که این تظاهرات از جانب مردم ایران و یا شاید بخشی از مردم ایران باشد؟
امیرعبداللهیان: معترضانی در ایران نسبت به این حادثه وجود دارند که مطالبه شان را به شکل مسالمت آمیز بیان می‌کنند. اما اکنون شبکه‌های سازماندهی شده‌ای در حال کار در حوزه ایجاد ناامنی هستند و اخلال در نظم عمومی را دنبال می‌کنند. گروهک تروریستی منافقین که ۱۷ هزار ایرانی را به شهادت رسانده، از آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی در حال تحریک هستند و عواملشان را به داخل ایران می‌فرستند. ایران جایی نیست که کسی بتواند کودتا یا انقلاب رنگین کند. مردم ایران فهیم هستند. بین اعتراض، اخلال و آشوب تفاوت وجود دارد. ما در ایران به مطالبات مردم توجه می‌کنیم اما با کسانی که بخواهند آشوب کنند و تحت تاثیر خارج از کشور باشند، طبق قوانین مان عمل می‌کنیم.
رادیو ان.پی.آر: به نظر می رسد که درخواست برای تغییر قوانین پوشش زنان وجود دارد آیا درست است که زنان را به خاطر لباسشان زندانی کنیم؟
امیرعبداللهیان: کشورها چارچوب‌ها، قوانین، مقررات و ارزش‌هایی دارند. ما در کشورمان از دموکراسی کامل برخورداریم. همین وضعیتی که در ایران می‌بینید نشان دهنده وجود دموکراسی در ایران است. بگذارید منتظر نتیجه گزارش قوه قضاییه بمانیم.
رادیو ان.پی.آر: شما در مورد اعتراض مسالمت آمیز سخن گفتید. ویدئوها نشان می‌دهد که تظاهرات به خشونت کشیده شده و پلیس با خشونت پاسخ می‌دهد.سازمان ملل، مقامات ایران را به استفاده از اعمال قدرت خشن و سرکوب اعتراض متهم کرده است.
امیرعبداللهیان: هر جا که مطالبه و درخواست به شکل مسالمت آمیز مطرح شود، در چارچوب مقررات کشور آزادانه می‌توانند اقدام کنند. اما پلیس با کسی که بخواهد آمبولانس آتش بزند و بانک سرقت کند، با قدرت برخورد می‌کند. در کشور شما وقتی مردم ریختند کنگره را اشغال کردند، چه کردید؟ حتی دستگاه امنیتی شما توئیتر رئیس جمهور (دونالد ترامپ) را مسدود کرد. دموکراسی بود یا برای حفظ امنیت؟ تشخیص دادید برای حفظ امنیت، توئیتر مقام اول مملکتتان را هم مسدود کنید چون نماد دموکراسی تان توسط مردم اشغال شده بود.
رادیو ان.پی.آر: چرا اینترنت در ایران ظرف چند روز گذشته محدود شده است ؟
امیرعبداللهیان: ما برای حفظ امنیت و آرامش عمومی مردم در سراسر کشور وظیفه داریم و هر آنچه که به امنیت کشور کمک کند در چارچوب قانون، پلیس باید انجام دهد. کسی که اخلال کند طبق مقررات با او برخورد می‌شود. اما در چارچوب آزادی بیان و تجمعات، افراد در ایران آزادند.
ببینید اتفاقی افتاده است، همین اتفاق برای یک فرد سیاهپوست به طور عمد و وحشتناک توسط پلیس آمریکا اتفاق افتاد.تحقیقات ما تاکنون نشان می‌دهد، اینجا عمدی در کار نبوده است. البته ما منتظر نتیجه تحقیقات بیشتر و دقیقتر می‌مانیم. چرا باید بعضی از کشورهای غربی اظهار نظرهایی را برای تغییر نظام در ایران بکنند؟ این موضوعات اصلا چه ارتباطی با هم دارد؟ یک شبکه ماهواره‌ای که به طور فارسی از لندن پخش می‌شود، مردم ایران را دعوت به سرنگونی نظام می‌کند. یکسری از سایت‌ها که از غرب هدایت می‌شوند، دارند مردم را تحریک می‌کنند که سلاح و مواد منفجره به صورت دستی بسازند.
* همه چیز در ایران تحت کنترل است
رادیو ان.پی.آر: من فکر می‌کنم مردمی که به خیابان‌ها آمده‌اند، احتمالا به دنبال تغییر نظام هستند.
امیرعبداللهیان: کسانی که در کف خیابان حضور پیدا کردند، مردم در دسته جات بزرگ و چند میلیونی در سراسر ایران به خیابان‌ها آمدند. بیش از ۲۸ میلیون ایرانی - اجتماع بزرگ امت رسول اللّه (ص) - در اعتراض به آشوب و شورش به خیابان آمدند اما رسانه‌های غربی این ۲۸ میلیون را ندیدند. یک تصویر هم از آن منعکس نکردند اما یک جمع ده نفری، ۵۰ نفری یا ۱۰۰ نفره را در میدانی در حال آتش زدن بانک و سطل زباله بزرگنمایی کردند.این داستان قبلا هم در کشور ما و سایر کشورها اتفاق افتاده و طرف‌های خارجی هم سعی کرده‌اند دخالت و سوء استفاده کنند.پیشنهاد می‌کنم منتظر باشید تا نتیجه تحقیقات روشن شود. همه چیز در ایران تحت کنترل است. آنقدر که شما به آن می پردازید و نگران هستید، نگرانی وجود ندارد.
* توصیه به مقام‌های آمریکایی
رادیو ان.پی.آر: وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرده است،که مجوزهای ضروری برای ورود اینترنت آزاد به ایران را صادر کرده است.آیا شما در آینده قادر به کنترل اینترنت خواهید بود؟
امیرعبداللهیان: ما فضای مجازی را به طور آزاد در اختیار مردم قرار داده‌ایم و این فضا را حفظ می‌کنیم. ایالات متحده اگر نگران مردم ایران است، هزاران کودک ایرانی به خاطر تحریم دارو فوت کرده‌اند، آمریکا برای داروی کودکان پروانه‌ای در ایران حاضر نشد همکاری کند. آمریکا در زمان کرونا حاضر نشد یک واکسن به ایران ارسال کند. به جاهای دیگری که به ایران واکسن می‌دادند، فشار آورد که ایران تحریم است و واکسن ندهید. تا زمانی که دستگاه امنیتی ما تشخیص دهد به دلیل سوءاستفاده بیگانگان، اینترنت باید کنترل شود، حتما این کار را انجام می‌دهیم. اگر آمریکا و غرب نگران وضعیت اینترنت در ایران هستند، نگران تحریم و وضعیت بیماران ایران باشند که آمریکا دارو را تحریم کرده و اجازه نمی‌دهد به دست آنها برسد. توصیه‌ام به مقام‌های آمریکایی این است ما در حال مذاکره و تبادل پیام برای بازگشت به برجام هستیم، هیچ خبر مهمی در ایران نیست. تغییر رژیمی در ایران صورت نخواهد گرفت. با احساسات مردم ایران هم در این طراز نمی‌توانند بازی کنند.
زمانی اوباما هم دچار این اشتباه شد، اوباما برای یکی از مقامات عالی کشور ما نامه نوشت و صحبت از دوستی و حل مشکلات بین ایران و آمریکا کرد، چندی بعد که تحولاتی سیاسی - اجتماعی در ایران رخ داد و البته خیلی گسترده تر از وضعیت فعلی در خیابان‌های ایران اعتراضاتی شکل گرفت، آقای اوباما فراموش کرد که نامه‌ای به ایران داده و درخواست دیگری دارد، بلافاصله مصاحبه کرد و گفت ما از زنان شجاع ایران در کف خیابان‌ها حمایت می‌کنیم و شبکه‌های ماهواره‌ای و مجازی هم شروع به ترغیب ایرانی‌ها کردند که کف خیابان‌ها بریزند و بانک‌ها را آتش بزنند و همه چیز را تغییر دهند.مقام‌های آمریکا باید صبر کنند و شتابزده عمل نکنند به ویژه اینکه ما در حال مذاکره و تبادل پیام درباره برجام هستیم. این رفتارها اعتماد ما را نسبت به آمریکایی‌ها کمتر می‌کند. ما همین‌گونه، اعتمادی به آنها نداریم چه رسد به اینگونه رفتارها و موضعگیری‌ها.
* ما برای توافق جدی هستیم، اما نمی‌دانیم آیا طرف آمریکایی واقع بینی و شجاعت لازم را برای اتخاذ تصمیم دارد؟
رادیو ان.پی.آر: چند هفته قبل دو طرف و همه طرف‌ها در مذاکرات هسته‌ای به توافق نزدیک بودند، اتقافاتی افتادکه احتمال توافق را کمتر کرد، چه اتفاقی افتاد؟
امیرعبداللهیان: در مجموع گفت‌وگوهای مثبت و رو به جلویی را در وین پشت سر گذاشتیم. از ماه مارس تاکنون پیام‌های زیادی را با طرف آمریکایی تبادل کرده‌ایم. مسیری طولانی را پشت سر گذاشته‌ایم و اکنون در گام‌هایی قرار داریم که موضوعاتی اندک، ولی مهم روی میز قرار دارد. ما دیپلماسی را راه حل می‌دانیم و برای رسیدن به توافق قوی و پایدار جدی هستیم. آمریکایی‌ها در موضوعات باقی‌مانده متنی را دادند که ابهام زیادی در آن وجود دارد. به هماهنگ کننده اتحادیه اروپا گفتیم این متن باید شفاف، روشن و قوی شود. پیشنهادهایمان را به طرف مقابل از جمله آمریکا ارائه کردیم و متن را شفاف‌تر بیان کردیم تا خیلی قابل تفسیر نباشد.
ما برای توافق جدی هستیم، اما نمی‌دانیم آیا طرف آمریکایی واقع بینی و شجاعت لازم را برای اتخاذ تصمیم دارد؟ البته آنها گاهی اوقات از مشکلاتشان در درون آمریکا و کنگره می‌گویند. اینها مشکلات طرف آمریکایی است.من هم هر هفته به مجلس می‌روم و به مخالفان برجام پاسخ می‌دهم. لذا در مورد برجام اگر طرف آمریکایی مشکل داخلی دارد، ما هم مشکل داخلی داریم، ولی ما شجاعانه پای میز مذاکره آمده‌ایم و منطقی مذاکره می‌کنیم.
* طرف آمریکایی در موضوع تضمین گام‌هایی را برداشته که اگر آن گام‌ها کاملتر شود، می‌توانیم به نقطه توافق برسیم
رادیو ان.پی.آر: آیا از نقطه نظر ایران، ضرورت دارد که آمریکا ضمانت دهد که دوباره از برجام خارج نمی‌شود؟
امیرعبداللهیان: موضوع تضمین برای ما خیلی مهم است. اهمیتش اول از همه به خاطر این است که آمریکای ترامپ این وضعیت را ایجاد کرد. دلیل دوم این است آقای بایدن مخالف فشارهای حداکثری و رفتار ترامپ بود ولی مثل او، در این مدت ضمن مذاکره به طور متوسط هر ماه یک یا دو تحریم علیه ایران اعمال کرد. فکر می‌کنم درباره تضمین به درک مشترک نزدیک شده‌ایم. طرف آمریکایی در موضوع تضمین گام‌هایی را برداشته که اگر آن گام‌ها کاملتر شود، می‌توانیم به نقطه توافق برسیم.
* موضوع زندانیان را از برجام جدا می‌دانیم
رادیو ان.پی.آر: من نمی‌توانم این مصاحبه را تمام کنم بدون سؤال در مورد زندانیان ایرانی - آمریکایی، یکی از اینها باقر نمازی است که سالخورده و بیمار است، آیا این درست نخواهد بود که به عنوان یک موضوع انساندوستانه، این فرد آزاد شود؟
امیرعبداللهیان: ما موضوع زندانیان را از برجام جدا می‌دانیم. پرونده کاملا انسانی است و آمادگی داریم هر زمان طرف آمریکایی آمادگی داشته باشد، برای تبادل اقدام کنیم.در این مورد پیام‌هایی در گذشته بین ما تبادل شده است و درصورت وجود اراده در طرف آمریکایی ما بدون ارتباط به برجام نسبت به این تبادل اقدام خواهیم کرد.
