سال 1401 توسط مقام معظم رهبری به عنوان سال « تولید ، دانش‌بنیان ، اشتغال‌آفرین» معرفی شده، با این وجود شرکت‌های دانش‌بنیان در کشور ما با وجود حمایت‌های فراوان معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، با مشکلات متعددی در حوزه اجرایی شدن معافیت‌های مربوط به شرکت‌های دانش‌بنیان مواجه هستند؛ مساله‌ای که به نوعی تبدیل به کابوس مدیران شرکت‌های دانش‌بنیان شده است و با وجود تاکیدات فراوان مقام معظم رهبری بر تسهیل فضای کسب‌وکار، باز هم در اجرا عملیاتی نمی‌شود و شرکت‌های دانش‌بنیان از این وضعیت متضرر می‌شوند. با توجه به مشکلات فراوان اخذ حق بیمه قرارداد از شرکت‌های مختلف تولیدی، معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری در سال 99 جهت اعطای معافیت پرداخت حق بیمه قرارداد به شرکت‌های دانش‌بنیان با سازمان تامین اجتماعی به تفاهم رسید. طی تفاهم صورت گرفته میان معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و سازمان تأمین اجتماعی، در راستای تسهیل کسب‌وکار شرکت‌های دانش‌بنیان و بر اساس اجرای بند 19 بخشنامه شماره 12101/99/1000 مورخ 20/12/1399 سازمان تامین اجتماعی درباره تنقیح و تلخیص ضوابط بیمه‌ای مقاطعه‌کاران، همه قراردادهای دانش‌بنیان که به تأیید معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری برسند از پرداخت ضرایب حق بیمه قراردادها معاف خواهند بود. پس از ارزیابی قرارداد و در صورت انطباق آن با فعالیت‌های دانش‌بنیان شرکت، نامه تأیید معافیت از ضرایب، توسط معاونت علمی و فناوری برای شعبه مورد نظر در سازمان تأمین اجتماعی ارسال خواهد شد. قراردادهای معرفی شده منحصرا درباره موضوعات دانش‌بنیان مورد تایید و با معرفی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری بوده و سایر قراردادهای مورد اجرای شرکت‌ها و موسسات مزبور طبق مقررات جاری سازمان و با رعایت ماده «41» قانون تامین اجتماعی محاسبه و مطالبه خواهد شد.
با وجود تعریف شدن معافیت شرکت‌های دانش‌بنیان از ضرایب حق بیمه قرارداد، متاسفانه در مسیر اجرای این موضوع، صاحبان شرکت‌های دانش‌بنیان دچار مشکلات و معضلات جدی می‌شوند. یکی از معضلات اصلی حق بیمه قراردادها، مشخص نبودن و شفاف نبودن بخشنامه‌های بیمه است که باتوجه به تشخیص کارشناس بیمه با این موضوع بسیار سلیقه‌ای برخورد می‌شود.
در رابطه با حق بیمه شرکت‌های دانش‌بنیان با ۲ موضوع مواجه هستیم نخستین بخش بیمه قرارداد شرکت‌های دانش‌بنیان با کارفرمایان خود است که با وجود منع قانونی، باز هم در زمینه قراردادهای شرکت‌های دانش‌بنیان با بخش‌های مختلف اقتصاد از جمله صنایع، ضرایب حق بیمه قرارداد اخذ می‌شود و از طرف دیگر، با توجه به رویکرد کارهای دانش‌بنیان و حوزه استارتاپی کشور، این شرکت‌ها با بدنه کارشناسی و علمی دانشگاه‌ها نیز به صورت پاره‌وقت ارتباط دارند و در همه این قراردادها، با وجود بیمه شدن آن شخص در محلی دیگر، از قرارداد فی‌مابین شرکت دانش‌بنیان با اساتید و شخصیت‌های علمی نیز ضریب 16.67 حق بیمه دریافت می‌شود.
مهدی هاشم‌زاده
