۴ نتیجه احتمالی تلاش‌ها برای حل‌‎وفصل مسائل پادمانی در مذاکرات وین

خبرگزاری رویترز در گزارشی درباره پیش‌رفت‌های حاصل شده در مسیر احیای توافق هسته‌ای نوشت، طبق گفته سه منبع مطلع، آمریکا و ایران راهی برای رسیدگی به مسئله تحقیقات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در برنامه هسته‌ای ایران پیدا کرده‌اند که به دو طرف اجازه می‌دهد فعلا در مذاکرات احیای برجام اعلام پیروزی کنند اما ممکن است حل‌وفصل نهایی مسئله احیای توافق را به تاخیر بیاندازد.

رویترز نوشت: تهران به واشنگتن فشار آورده بود تا پیش از آن که تهران به طور کامل متن پیشنهادی برای احیای توافق هسته‌ای را اجرایی کند، زیر بار پایان یافتن تحقیقات آژانس درباره ذرات اورانیوم یافت‌شده در سه محل اعلام‌نشده در ایران برود. اگرچه، آمریکا و شرکای آن با این موضع مخالفند و استدلالشان این است که تحقیقات آژانس فقط در صورتی پایان می‌یابد که ایران پاسخی رضایت‌بخش به این نهاد مستقر در وین[آژانس] بدهد.

در این گزارش آمده است: به گفته منابع مطلع، ایران گفته است، اگر تحقیقات مختومه اعلام نشوند، توافق را اجرایی نخواهد کرد. این موضوع پاسخ به این سوال را که آیا آژانس این تحقیقات را پایان خواهد داد و آیا اگر راضی به این کار نشود، ایران با توافق گسترده‌تر موافقت خواهد کرد یا نه، به تعویق می‌اندازد.

این خبرگزاری با پرداختن به ادعاهای یک مقام آمریکایی در این زمینه نوشت: یک مقام آمریکایی که می‌خواست نامش فاش نشود، گفت «ایران در ابتدا خواستار تعهدی در این زمینه بود که آژانس تحقیقات پادمانی‌اش را تا تاریخ معینی به پایان برساند». اگرچه به گفته این مقام آمریکایی، آمریکا و شرکایش این درخواست را رد کردند.

گزارش رویترز می‌افزاید: این مقام آمریکایی می‌گوید، «ایران بعدا گفت اگر مسائل پادمانی تا زمان ازسرگیری اجرای توافق حل‌وفصل نشوند، حق خود برای انجام ندادن اقدامات لازم در زمینه محدود کردن برنامه هسته‌ای‌شان را که مقرر شده در آن تاریخ انجام شود، محفوظ دانست». این مقام آمریکایی مدعی است، اگر تهران تا زمان ازسرگیری اجرای توافق با آژانس همکاری نکند، مقامات ایران با یک انتخاب روبه‌رو خواهند شد که «یا لغو تحریم‌ها به تعویق بیفتد، حتی از آن چشم‌پوشی کنند یا توافق را با وجود در جریان بودن تحقیقات درباره موضوعاتی که مطرح هستند، اجرایی کند».

رویترز در ادامه با اشاره به این که «با توجه به خودداری غرب از تعهد نسبت به پایان دادن به این تحقیقات در تاریخی معین و پافشاری ایران بر روی این که اگر این تحقیقات در جریان باشند، توافق را به طور کامل اجرایی نخواهد کرد»، نوشت: به نظر می‌رسد با چهار نتیجه احتمالی روبه‌رو خواهیم بود؛ در اولی، ایران نگرانی‌های آژانس را به موقع برطرف خواهد کرد و توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ احیای می‌شود. در دومی، تهران نگرانی‌های آژانس را قانع نمی‌کند و از انجام دادن اقدامات هسته‌ای برای نهایی کردن توافق خودداری می‌کند و واشنگتن هم از لغو تحریم‌ها که در مرحله نهایی توافق پیشنهادی معین شده، خودداری می‌کند. اگرچه محدودیت‌های هسته‌ای و لغو تحریم‌ها که در مراحل مقدماتی توافق پیشنهادی معین شده‌، اتفاق می‌افتد.

۴ نتیجه احتمالی تلاش‌ها برای حل‌‎وفصل مسائل پادمانی در مذاکرات وین

در ادامه گزارش این خبرگزاری آمده است: یک مقام آمریکایی و یک مقام ایرانی در این باره گفته‌اند، «اگرچه احتمال این وجود دارد که بازه‌های زمانی تعیین شده در توافق طولانی‌تر یا تمدید شوند تا ایران زمان بیشتری برای قانع‌ کردن آژانس داشته باشد». به گفته این مقام آمریکایی، بندی غیرمرتبط با مسئله آژانس در توافق وجود دارد که به ایران و آمریکا این اجازه را می‌دهد تقاضای به تعویق افتادن روز ازسرگیری اجرای توافق را داشته باشند.

بر اساس ادعای این گزارش، «در سناریوی سوم، تهران ممکن است با وجود در جریان بودن تحقیقات آژانس توافق را اجرایی کند، تغییر سیاستی که ممکن است برای مقامات ایران، هضمش یا ایجاد مقبولیت برای آن در داخل کشور، سخت باشد». احتمال چهارم می‌تواند این باشد که فشارهای سیاسی باعث شوند آژانس با وجود رضایت نداشتن از پاسخ‌های ایران، به تحقیقاتش در ایران پایان دهد، اگرچه مقامات آمریکایی می‌گویند این نهاد را تحت فشار نخواهند گذاشت.