حنیف غفاری ، کارشناس مسائل اروپا و کارشناس امور بینالملل در گفتوگو با افکارنیوز درخصوص نقش اروپاییها بر مذاکرات هستهای و انتقال پیام ایران به آمریکا تصریح کرد: در خصوص نقش تروئیکای اروپایی و اتحادیه اروپا در مذاکرات برجام یک قاعده ای وجود دارد که متاسفانه هرچه زمان به جلوتر رفته است بیشتر اثبات شده است. آن اینکه اروپا یک متغییر مستقل در این معادله نیست و تنها یک متغییر وابسته به آمریکا تعریف می شود.
وی افزود: حتی اگر طرح یا پیشنهادی را هم ارائه میدهد آن را قبلا بارها با مقامهای امریکایی مورد بحث قرار داده است، یا اینکه حتی آن پیشنهاد را مستقیم از طرف آمریکایی دریافت و به عنوان پیشنهاد خودش ارائه کرده است.
غفاری ادامه داد: موضوع مهمتری که در این میان وجود دارد این است که امضا سه کشور اروپایی پای برجام است. یعنی امضای وزاری خارجه سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان که زیر توافقنامه وجود دارد باعث میشود آنها طبق قوانین و مقررات بینالمللی بازیگر متعهد محسوب شوند.
کارشناس مسائل اروپا یادآورشد که اما خود اروپاییها اصرار دارند تا در مذاکرات برجام خودشان را به عنوان یک طرف میانجی یا طرف مصلح یا پیام رسان معرفی کنند و این روند را از ابتدا هم در دستور کار داشتند.
او گفت: موضوع بعدی اینکه امروز در خصوص سه مورد اساسی که هنوز بر سر آن توافق صورت نگرفته است، یعنی بحث ارائه تضمینهای اعتباری در خصوص فعالیتهای شرکتهای تجاری، بحث حل و فصل مسائل پادمانی با آژانس و موضوع رفع عملیاتی تحریمها در این موارد شاهد بودیم که جمهوری اسلامی ایران از طرف اروپایی خواسته بود که طرحهای ابتکاری خودش را به عنوان یک بازیگر متعهد در صحنه مذاکرات ارائه کند.
غفاری تاکید کرد: در یکسال گذشته نیز این درخواست وجود داشت و امروز طرف اروپایی یک طرحی را ارائه داده است و شدیدا اصرار دارد که پاسخ به این طرح یا آری است یا خیر و حالت سومی وجود ندارد. در صورتی که این اقدام اروپا را نه میتوان واسطهگری نامید و نه میانجیگری.
این تحلیلگر روابط بینالملل معتقد است که نباید این نکته را هم فراموش کنیم که خود اروپایی.ها به اصل توافق برجام هم پایبند نبودند و بعد از اینکه ترامپ از توافق به صورت یکجانبه خارج شد بیانیه 11 بندی بروکسل را با هدف تامین منافع اقتصادی ایران در برجام منتشر کردند و حتی به یکی از بندهای آن هم عمل نکردند.
وی میگوید: طرفی که به اسناد رسمی که امضا میکند پایبندی ندارد نمیتواند یک طرح ابتکاری را به عنوان یک سند قطعی و غیر قابل تغییر در نظر بگیرد و این پیامی بوده که از طرف ایرانی و تیم مذاکره کننده به طرف اروپایی اعلام شده است.
غفاری درانتها خاطرنشان کرد: ما طرف اروپایی را یک طرف متغییر مستقل نمیدانیم و دوما متعقد هستیم که اکثر عملیاتهایی که انجام میدهد فرا متنی و محیطی است و ذاتی و مربوط به میز مذاکره نیست. یعنی از طریق عوامل محیطی و بیرونی سعی میکند که به خواستههای خود در مذاکرات برسد.