قدیمیترین همراه سیاسی ولادیمیر پوتین، تزار جدید کرملین و نزدیکترین شریک او در قدرت، طی اظهاراتی بیسابقه هشدار داد اگر اوکراین موشکهایی که آمریکا برایش فرستاده را به سوی خاک روسیه نشانه رود، این کشور هم به شهرهای غربی حملهور خواهد شد.
«دیمیتری مدودف » قائممقام شورای امنیت ملی فدراسیون روسیه – به ریاست شخص رئیسجمهور - در سلسله متنها و ویدئوهایی که اخیرا به عنوان اتمام حجت با غربیها در کانال تلگرامی خود منتشر کرده، همچنین به شکلی بیسابقه در عالیترین سطح دیپلماتیک بینالمللی از ادبیاتی آخرالزمانی استفاده کرده است.
او هفته گذشته در پیام ویدئویی خود به غرب پس از آنکه تهدید کرد در صورت به کارگیری موشکهای آمریکایی توسط اوکراین، روسیه ابعاد جنگ را گسترش خواهد داد، یادآوری کرد: «سواران آخرالزمانی در راهند، تمام امیدمان به خداست!»
این اظهارات از آن جهت میتواند برای غربیها شوکآور باشد که نه تنها از سوی برجستهترین صاحبمنصب در سلسله مراتب قدرت روسیه پس از شخص پوتین عنوان شده، بلکه خود مدودف نیز تا پیش از این همواره به عنوان یک تکنوکرات حامی مدرنسازی و لیبرالسازی روسیه شناخته میشد.
مدودف 56 ساله با آنکه 13 سال کوچکتر از پوتین است، در ابتدای دهه 1990 از نخستین روزهای ورود او به سیاست به عنوان وکیل حقوقیاش با او همراه شد و بعد با او به شهرداری زادگاهشان سنتپترزبورگ رفت. در کمتر از یک دهه او مشاور پوتین به عنوان نخستوزیر روسیه و سپس رئیس ستاد او برای انتخابات ریاست جمهوری سال 2000 شد و در نهایت به نخستوزیری رسید، مقامی که تا همین ۲ سال پیش در اختیار داشت. همچنین از 2008 تا 2012 مقام ریاستجمهوری را در حد فاصل 4 دوره ریاستجمهوری پوتین برعهده گرفت. نکته مهم اینجاست که مدودف در پست جدیدش به عنوان قائممقام ریاست شورای امنیت ملی روسیه عملا مهمترین مقام تصمیمگیرنده برای امنیت کشور پس از شخص پوتین محسوب میشود. بویژه در شرایط فعلی که روسیه درگیر جنگ و تهدیدات نظامی، امنیتی و اقتصادی بیسابقه از زمان فروپاشی شوروی است و طبق فرمان رهبر کرملین در شرایط اضطراری جنگی به سر میبرد، جایگاه مدودف او را عملا به عنوان نفر دوم حاکمیت پس از رئیسجمهوری مطرح میکند که خود را با تزارها مقایسه میکند. ۲ ماه پیش که پوتین درست در بحبوحه جنگ اوکراین، تحت عمل جراحی قرار گرفت، این «نیکولای پاتروشف» دبیرکل شورای امنیت ملی روسیه بود که برای چند روز به عنوان جانشین اضطراری مقام غایب ریاستجمهوری در راس قوه مجریه انجام وظیفه کرد اما در همان حال او زیر دست مدودف بود که ریاست جلسات «سبرف» (مخفف شورای امنیت فدراسیون روسیه) در ساختمان سنای کرملین را بر عهده داشت.
او اما در جدیدترین متن تلگرامی که به اشتراک گذاشته، نوشت: «کشورهای ناتو به اوکراین تسلیحات میفرستند، به سربازان آموزش میدهند تا چگونه از این تسلیحات غربی استفاده کنند، مزدورانی را به این کشور میفرستند و نزدیک مرزهای ما رزمایشهایی برگزار میکنند و در نتیجه احتمال درگیری مستقیم بین ناتو و روسیه را افزایش میدهند. چنین درگیریای خطر یک جنگ هستهای تمام عیار را به دنبال دارد». مدودف سپس مشخصا به غرب هشدار داد: «میخواهم بار دیگر صراحتا اعلام کنم شما نباید به خودتان و دیگران دروغ بگویید. شما باید به عواقب احتمالی کارتان فکر کنید».
به گزارش روزنامه انگلیسی دیلیمیل، رئیسجمهور و نخستوزیر پیشین روسیه پیشتر نیز غرب را به واکنش هستهای در صورت ادامه تسلیح اوکراین تهدید کرده بود؛ موضوعی که بایدن و دیگر مقامات آمریکایی را مجبور به توضیح دادن درباره سطح این کمکهای تسلیحاتی کرد و اینکه آنها از اوکراین خواستهاند نباید از موشکهای ارسالی برای حمله به خاک ر وسیه استفاده کند.
همچنین مدودف اخیرا در توضیح رویکرد تند و تیز خود نسبت به غربیها در پیامهای تلگرامیاش چنین توضیح داده است: «گاهی اوقات از من میپرسند چرا پستهای تلگرامم بسیار خشن است. جوابش این است که من از آنها (اوکراین و متحدانش) متنفرم. آنها آشغال و حرامزاده هستند. آنها برای روسیه آرزوی مرگ میکنند؛ تا وقتی زنده هستم، هر کاری خواهم کرد تا آنها را محو کنم».
نکته جالب دیگری که درباره دومین مرد قدرتمند روسیه وجود دارد این است که او برخلاف شخص اول، خود را یک فرد مسیحی ارتدکس مذهبی میداند. ولادیمیر پوتین با وجود حمایتی که همواره از 3 مذهب رسمی روسیه یعنی مسیحیت ارتدکس، اسلام و یهود به عمل آورده و در عین احترامی که برای رهبران مذهبی مهم معاصر خود مثل «بطریق کریل» (اسقف یا پدرخوانده کلیسای ارتدکس روسیه)، «شیخ راویل عینالدین» مفتی ارشد مسلمانان روسیه و آیتاللهالعظمی سیدعلی خامنهای، رهبر عالی جمهوری اسلامی ایران قائل شده اما هرگز به طور رسمی خود را پیرو دین و مذهب خاصی معرفی نکرده است. در مقابل، مدودف سالهاست خود را یک مسیحی معتقد پیرو کلیسای ارتدکس شرقی (روسیه) معرفی کرده و زندگی شخصی او نیز در آن حدی که در رسانهها بازتاب یافته، آرام و بدون حاشیه بوده است. اشاره او به در راه بودن «سواران آخرالزمانی» نیز میتواند از عرفان ارتدکس منبعث شده باشد که اختلاف قابل توجهی با الهیات کاتولیک و پروتستان دارد و از بسیاری جهات به سنت عرفان شرقی و واقعیت پیام حضرت مسیح(ع) نزدیکتر است. شاید بتوان گفت مهمترین تفاوت الهیات ارتدکس شرقی با مسیحیت غربی، در جایگاهی است که برای جانشین مفروض مسیح(ع) در راس حکومت در نظر میگیرد. همین تفاوت دیدگاه بود که از حدود 6 قرن پیش، جایگاه تزارستوا (سلطنت تزار) را به تبعیت از نقش پدرخواندگی مذهبی امپراتوران بیزانس در روسیه به وجود آورد؛ جایگاهی که در انحصار خاندان رومانف بود و حدود یک قرن پیش به دنبال انقلاب سوسیالیستی اکتبر برچیده شد اما به نظر میرسد پوتین بیمیل نیست این جایگاه را دستکم به طور نمادین احیا کند. قیاسی را که هفته گذشته او در جشن تولد 350 سالگی پتر کبیر در مقابل دوربینهای تلویزیونی میان دوران خود و تزار قرن هجدهمی انجام داد، میتوان نقطه عطف این رویکرد تاریخی در کرملین دانست.
شروین طاهری