شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، قطعنامه ای را به تصویب رساند که در آن ایران به عدم همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی متهم شده است! این قطعنامه ضد ایرانی که موجب ذوق‌زدگی مقامات رژیم موقت صهیونیستی شده با پیشنهاد آمریکا و تروئیکای اروپایی صادر شده است و به اعتقاد کارشناسان مسائل بین الملل این اقدام یک اقدام کاملا سیاسی برای فشار به ایران است.
این قطعنامه البته در حالی صادر شد که رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی اخیرا و قبل از نشست شورای حکام آژانس به سرزمین های اشغالی سفر و با «نفتالی بنت» نخست وزیر رژیم موقت صهیونیستی دیدار کرد. « بنت» در این دیدار ادعاهایی را مطرح کرده که تاثیر آن را در قطعنامه ضدایرانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌توان مشاهده کرد.
ادعای آمریکا و تروئیکای اروپایی درباره عدم همکاری ایران با آژانس در حالی مطرح شده که بارها شاهد حضور مدیرکل آژانس در ایران و دسترسی آنها به تاسیسات هسته‌ای بودیم تا جایی که گاهی این اقدام مورد انتقاد برخی از کارشناسان قرار می‌گرفت. اما نظر می‌رسد این اقدام آژانس سناریویی از سوی آمریکا و رژیم صهیونیستی برای فشار به ایران است که کشورهای اروپایی عضو برجام هم با آن همراهی می‌کنند. با این حال بسیاری از کارشناسان معتقدند این قطعنامه تأثیر خاصی ندارد و ایران هم کوتاه نمی‌آید و طرف اروپایی به زودی پشیمان خواهد شد و اساسا آژانس نمی تواند و قادر نیست در برابر روند قانونی مسیر ایران مانع ایجاد کند.
* پاسخ قاطع جمهوری اسلامی ایران به قطعنامه ضدایرانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
یکی از نکات قابل توجه در باره این قطعنامه واکنش قاطع جمهوری اسلامی ایران است که اعلام می‌کند که جمهوری اسلامی ایران تصویب قطعنامه ارائه شده از سوی آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان در نشست امروز شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی را به عنوان اقدامی سیاسی، نادرست و غیرسازنده تقبیح می‌نماید.
در این بیانیه همچنین تاکید شده است: جمهوری اسلامی ایران بر اساس بیانیه مشترک مورخ ۵ مارس ۲۰۲۲ ، حسن نیت خود را در تعامل با آژانس با ارائه اطلاعات فنی دقیق نشان داد و انتظار این بود که آژانس نیز با رویکردی مستقل، بی طرفانه و حرفه ای، اقدامی سازنده و واقع بینانه در جهت عادی سازی موضوعات پادمانی که به اذعان خود آژانس به هیجوجه نگرانی عدم اشاعه ای نداشته، صورت دهد. ظاهرا برخی یادشان رفته که تمام موضوعات گذشته یکبار و برای همیشه در ۱۵ دسامبر ۲۰۱۵ توسط شورای حکام بسته شد.
در ادامه این بیانیه آمده است: جمهوری اسلامی ایران طی سالهای گذشته همواره با آژانس همکاری سازنده‌ای داشته و انجام بخش قابل توجهی از بازرسی های آژانس در سطح جهانی در ایران موید این نکته است به گونه ای که کشورمان در حال حاضر از شفاف ترین برنامه صلح آمیز هسته ای در میان کشورهای عضو آژانس برخوردار است. تصویب قطعنامه یادشده که بر اساس گزارش شتابزده و غیر متوازن مدیرکل آژانس و مبتنی بر اطلاعات دروغین و ساختگی رژیم صهیونیستی صورت گرفته است، نتیجه ای جز تضعیف روند همکاری و تعاملات جمهوری اسلامی ایران با آژانس در بر نخواهد داشت.
جمهوری اسلامی ایران در پایان این بیانیه تاکید می‌کند:همانگونه که قبلا نیز اعلام شده است جمهوری اسلامی ایران بدلیل رویکرد غیرسازنده آژانس و تصویب قطعنامه یادشده گام های عملی متقابلی را اتخاذ نموده که نصب سانتریفیوژهای پیشرفته و غیرفعال سازی دوربین های فرا پادمانی از جمله آنهاست.
* رفتار آژانس با وجود حسن نیت جمهوری اسلامی ایران یک رفتار غیرصادقانه و کاملا سیاسی است
محمد قادری کارشناس مسائل بین‌الملل در باره این قطعنامه و اینکه آژانس بین‌المللی اتمی در این مقطع اقدام به ارائه گزارش ضد ایرانی‌ای کرد که مبنای حقوقی نداشته و بیشتر جنبه سیاسی و تبلیغاتی دارد، می‌گوید: این موضوع از دو بُعد حائز اهمیت است، اول اینکه غرب به ویژه ایالات متحده آمریکا در فرایند مذاکرات رفع تحریم‌ها نتوانست یک فرآیند منطقی و دیپلماتیک را بپذیرد و به دلیل اینکه به دنبال بازگشت به برجام بدون پرداخت هرگونه هزینه بود سعی کرد بهانه های متعددی را بیاورد تا ایران را متهم به ناسازگاری با فضای مذاکرات نشان دهد.
وی ادامه می‌دهد: یکی از ابزارهایی که غربی‌ها همواره از آن استفاده کرده اند برای اینکه ایران را یک بازیگر چموش نشان دهند در این فرایند ابزار آژانس بین المللی اتمی بود ه که متاسفانه در دوران مدیرکلی رافائل گروسی این ابزار به طور کامل در اختیار غربی ها قرار گرفت و کاملاً جایگاه فنی و حقوقی آژانس را تحت شعاع قرار داد.
قادری همچنین در رابطه با سفر رافائل گروسی به سرزمین های اشغالی و اینکه آیا تکرار ادعاهای رژیم صهیونیستی توسط آژانس با وظایف و اصل بیطرفی آژانس همخوان است؟ تاکید می‌کند: به هیچ وجه این موضوع همخوانی ندارد و از سویی این سفر براساس سناریوی غربی ها درباره اینکه عدم موفقیت در مذاکرات را گردن ایران بیندازند انجام شد با این هدف که تا قبل از نشست شورای حکام فضای عمومی علیه ایران شکل بگیرد.
وی همچنین اضافه می‌کند: این اتفاق بیانگر این حقیقت است که متاسفانه رفتار آژانس با وجود حسن نیت جمهوری اسلامی ایران یک رفتار غیر صادقانه و کاملا سیاسی است که سفر گروسی به سرزمین های اشغالی این را تایید کرد. نکته دوم این حقیقت را نشان می دهد که طرفی که حاضر نبود بر اساس منطق دیپلماسی فرایند مذاکرات را بپذیرد ایالات متحده آمریکا است نه جمهوری اسلامی ایران، که بر اساس گزارش‌های آژانس نیز هیچ گونه تخطی‌ای از تعهدات خودش نداشته است.
این کارشناس مسائل بین الملل ادامه می دهد: نکته سوم این است که فرایندهایی که در طول مذاکرات اتفاق افتاد نشان دهنده این اصل خیلی مهم است که نظام سیاسی در حوزه روابط بین الملل یک نظام کاملاً ناعادلانه است و در چنین شرایطی اگر هر کشوری با اتکا به نیروی داخلی خودش نتواند ایستادگی کند طبیعتاً در آن فضا حذف خواهد شد.
وی تاکید می کند: پاسخ قاطعی که جمهوری اسلامی ایران در مقابل اقدام رافائل گروسی نشان داد نشان دهنده این است که ایران امروز در شرایطی قرار ندارد که آنها هر اقدامی دلشان خواست انجام دهند و ایران دست بسته در مقابل آنها قرار بگیرد.
* گزارش رافائل گروسی ناقص و کاملا یک طرفه است
مهدی خانعلی‌زاده کارشناس مسائل بین الملل نیز معتقد است که گزارش رافائل گروسی یک گزارش ناقص است زیرا در آن به اینکه آمریکا به صورت یک طرفه و غیرقانونی و بر خلاف تعهدات و توافقاتی که در برجام داشته از آن خارج شده و تعهدات خود را انجام نداده، اشاره ای نشده است.
خانعلی‌زاده همچنین می‌گوید: در گزارش آژانس همچنین اشاره نشده که ایران حدود دو سال با طرف اروپایی و با سایر اعضای برجامهمراهی کرد ولی بعد از اینکه نتیجه نگرفت تعهدات برجامی خود کاهش داد و همچنین اشاره نشده که این اقدام ایران واکنشی به بدعهدی آمریکا بوده است چیزی که اروپا نیز به آن اشاره کرده است.
این کارشناس مسائل بین الملل تاکید می‌کند: گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی اتمی شاید از لحاظ سیاسی روایتی داشته باشد اما وقتی روایت واقعی را در نظر می‌گیریم کاملا یک طرفه و بدون در نظر گرفتن موارد حقوقی است.
* ما فراتر از آن چیزی که وظیفه داشتیم به آژانس دسترسی دادیم
سارا فلاحی رئیس کمیته هسته‌ای کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی نیز می گوید: از طرفی که تمام رفتارهای آن غیراستدلالی و غیرمنطقی است طلب استدلال کردن خیلی جایز نیست.
وی ادامه می‌دهد: قطعنامه آژانس کاملا سیاسی است و ما فراتر از آن چیزی که وظیفه داشتیم به آژانس دسترسی دادیم، به NPT پیوستیم، پادمان را کاملا رعایت کردیم و پروتکل الحاقی را تا قبل از قانون مجلس اجرا و به تعهدات خود عمل کردیم اما چه طرفه آمریکایی که از برجام خارج شد و اروپایی ها هم تا الان به تعهدات خودشان عمل نکردند.
این نماینده مجلس تاکید می‌کند: ما طبق متن برجام می توانیم علیه این اقدام اعلام شکایت کنیم.
وی همچنین اضافه می‌کند: یکی از انتقاداتی که من دارم این است که قانون مجلس را به درستی اجرا نکردیم و اگر قانون مجلس به درستی و مو به مو اجرا می‌شد این اتفاق که الان رخ داده و گستاخی‌ای که صورت گرفته، رخ نمی‌داد.
