قرار است دوشنبه هفته آینده ۱۶ خرداد ماه نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی برگزار شود. در آستانه این نشست شاهد هیاهویی از سوی رژیم صهیونیستی در انتشار برخی اسناد ادعایی درباره برنامه صلحآمیز هستهای ایران بودیم و در همین خصوص نیز خبرگزاری رویترز روز چهارشنبه ۱۱ خرداد ماه از قطعنامه پیشنهادی آمریکا به همراه سه عضو اروپایی برجام (آلمان، فرانسه و انگلیس) به شورای حکام آژانس خبر داد.
براساس گزارش رویترز، آمریکا و سه کشور اروپایی پیش نویس قطعنامه پیشنهادی مشترک خود به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی را ارائه داده و عنوان کردهاند که حل نشدن موضوعات مرتبط با مواد اورانیوم پیدا شده در سایتهای اعلام نشده، به شدت مایه نگرانی است.
این چهار کشور همچنین گفتهاند که «به دلیل همکاری ناکافی ایران» اختلافات و مسائل پادمانی همچنان حل نشده و از ایران خواستهاند که «فوراً پیشنهاد آژانس برای تعامل بیشتر برای حل و فصل همه مسائل پادمانی باقیمانده را بپذیرد».
روز دوشنبه نهم خرداد ماه دو گزارش رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی باز هم به رسانهها درز کرد. مدیرکل آژانس در این گزارش اعلام کرده که اورانیوم غنی شده ایران به ۱۸ برابر حد مجاز در برجام رسیده و همچنین مدعی شده که ایران در ارائه پاسخهای «معتبر فنی» به سؤالهای آژانس درباره پیدا شدن مواد هستهای در ایران طی سه سال گذشته ناکام بوده است.
البته این گزارشها واکنش «محمدرضا غائبی» سرپرست نمایندگی دائم ایران در آژانس را به همراه داشت و وی در این باره گفت:جمهوری اسلامی ایران علیرغم اینکه از همان ابتدا معتقد بود طرح ادعاهای مطروحه علیه آن بر اساس اطلاعات ساختگی است که توسط رژیم صهیونیستی و کشورهای معاند در اختیار آژانس قرار گرفته است، برای نشان دادن حسن نیت خود و رد ادعاها و اتهامات مطرح شده از طریق اعلام آمادگی برای تعامل مستدل و فنی با آژانس تلاش کرد تا ضمن توافق با آژانس برای وارد شدن به یک روند مذاکراتی، با هدف حل و فصل نهایی این ادعاها، با شرکت در سه نشست فنی تفصیلی جداگانه با مسؤولان ذیربط آژانس طی دو ماه گذشته، توضیحات و مستندات فنی لازم را در خصوص ادعاهای مطروحه شده در اختیار آژانس قرار دهد.
غائبی افزود: گزارش مدیرکل آژانس منعکس کننده همکاریهای گسترده ایران با آژانس نیست. جمع بندی گزارش عینا همان مطالبی است که مدیرکل حتی پیش از پایان مراحل پیش بینی شده در بیانیه مشترک، در پارلمان اروپا قبل از برگزاری دور سوم مذاکرات فنی ارائه کرد. این گزارش متاسفانه با کنار گذاشتن استدلالات مبسوط، مستدل و فنی مطرح شده از سوی طرف ایرانی و نامعتبر خواندن غیر منصفانه آنها، همچنان بر مفروضات از پیش تعیین شده آژانس تکیه کرده و بر این اساس جمع بندی یک طرفه خود را ارائه میدهد.
این دیپلمات ارشد ایرانی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران این رویکرد را غیرسازنده و مخرب نسبت به روابط و همکاریهای جاری و نزدیک ایران و آژانس ارزیابی کرده و معتقد است آژانس بایستی متوجه عواقب مخرب انتشار چنین گزارشهای یک سویهای که میتواند بهانه لازم را در دست مخالفان روابط ایران و آژانس و مخالفان قسم خورده احیای برجام قرار بدهد، باشد.
غائبی همچنین خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران بارها نسبت به ضرورت پرهیز آژانس از درج اطلاعات جزیی فعالیتهای هستهای خود بر اساس اهمیت رعایت اصل محرمانگی بر اساس مقررات آژانس، به مسؤولان این سازمان هشدار داده و مراتب اعتراض خود را اعلام کرده، مسئلهای که متاسفانه مورد توجه جدی آژانس قرار نگرفته است.
گفتنی است، در سفری که گروسی اواسط اسفندماه به تهران داشت و در پی گفتوگوهای انجام شده، بیانیه مشترکی از سوی ایران و آژانس صادر شد. براساس توافق ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی، سازمان انرژی اتمی حداکثر تا ۲۹ اسفند ۱۴۰۰ توضیحات کتبی مرتبط با سؤالات مطرح شده توسط آژانس درباره موضوعات مربوط به سه مکان که ایران به آنها نپرداخته را به همراه اسناد پشتیبان مربوط، به این نهاد ارائه دهد.
محمداسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی ۱۷ فروردین ماه سالجاری خاطرنشان کرد: اسنادی که ۲۹ اسفند باید میفرستادیم، در اختیار آژانس قرار گرفته است و احتمالا نمایندگان آژانس برای مرور پاسخها باید به ایران بیایند و بعد گزارش نهایی را تهیه کنند و امیدوارم بدون نفوذپذیری از دشمنان ما کار خود را در چارچوب کارشناسی و منطقی رسیدگی کرده و جمع بندی نهایی و گزارش آن را ارسال کنند.
* گزارش منصفانه و متوازن نیست
گزارش آژانس از جمله موضوعاتی بود که در نشست روز سهشنبه دهم خرداد ماه سعید خطیبزاده سخنگوی وزارت امور خارجه مورد سؤال قرار گفت و وی در این باره گفت: متاسفانه این گزارش بازتاب دهنده واقعیت گفتوگوهای ایران و آژانس نیست. بعد از توافقی که بین ایران و آژانس در تهران انجام شد که چگونه گفتوگوها را جلو ببرند و چگونه آژانس پاسخها را دریافت کند، ایران به صورت مکتوب پاسخهایی را به آژانس داد و چند دور مفصل نشست حضوری برگزار شد که پاسخهای فنی و ارائه مستندات از سوی ایران صورت بگیرد. متاسفانه آنچه در این گزارش و در بخشی از جمع بندی آن دیده میشود چیز جدیدی نیست و این همانی است که گروسی در پارلمان اروپا پیش از دور سوم گفتوگوهای ایران و آژانس به صورت شتاب زده اعلام کرد.
وی با بیان اینکه به نظر میرسد شتاب زدگی در این جمع بندی وجود دارد، خاطرنشان کرد: متاسفانه گزارش منصفانه و متوازن نیست. بیم این میرود که فشارهای سیاسی که رژیم اشغالگر قدس و برخی کنشگران میآورند، باعث شده مسیر گزارش معمول آژانس از فضای فنی به فضای سیاسی منتقل شود و انتظار داریم این مسیر اصلاح شود.
البته خطیبزاده درباره احتمال صدور قطعنامه در شورای حکام آژانس هم گفت: آژانس باید حداکثر دقت را میکرد که از مسیر فنی و آنچه در اساسنامه آمده خارج نشود. متاسفانه عناصری مثل رژیم جعلی اشغالگر قدس همواره تلاش کردند هرگاه ابتکاری بوده و نزدیک به یک تحول شدیم، شاهد رفتارها و مداخلات آنها و سوءاستفاده و جاسوسی از آژانس و خرابکاری و دست بردن در اسناد بودیم. توصیه میکنیم آژانس دقت کند مسیری که به سختی آمدیم به راحتی تخریب نکند.
* باز هم فرانسه/ هشدار ایران
از سوی دیگر وزارت امور خارجه فرانسه هم روز سهشنبه دهم خرداد ماه از ایران خواست فورا به سؤالات آژانس درباره فعالیتهای هستهای گذشته خود پاسخ دهد (+) که این واکنش خطیبزاده را به همراه داشت و در اظهاراتی بیان کرد: همانگونه که قبلا همه گفته شد هر چند گزارش جدید آژانس به هیچ روی بازتابدهنده واقعیت تعاملات ایران و این نهاد بینالمللی نیست، اما اینگونه اظهارنظرهای شتابزده و مبتنی بر جهت گیریهای سیاسی نیز که همکاریهای فنی گسترده و سازنده جمهوری اسلامی ایران با آژانس را کاملا نادیده میگیرد، مداخله جویانه و بیارزش است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی افزود: شکل و ماهیت اظهارات و اقداماتی از این دست که در راستای عملیات روانی و فراهم آوردن زمینه اعمال فشار بر جمهوری اسلامی ایران در آستانه نشستهای شورای حکام آژانس صورت میگیرند، کاملا برای ما شناخته شده است. البته همزمانی و همنوایی چنین اظهاراتی با تحرکات اخیر رژیم جعلی صهیونیستی، جای پای رژیم صهیونیستی را بیش از پیش در آنها پررنگ میکند.
سعید خطیبزاده بار دیگر به آژانس توصیه کرد که به مسیر همکاریهای فنی وفادار بماند و به فرانسه هم توصیه کرد که از موضع گیری و مداخلاتی که باعث میشود همکاریها از مسیر صحیح خود خارج شود، اجتناب کرده و به جای آن به تعهدات پادمانی خود در خلع سلاح اتمی و نیز مسؤول کردن رژیم آپارتاید اسرائیل که صدها کلاهک هستهای را در اختیار دارد، عمل کند.
خطیبزاده همچنین هشدار داد که ایران به هر اقدام غیرسازنده در شورای حکام پاسخ محکم و متناسب را خواهد داد و مسؤولیت پیامدهای آن بر عهده آنهایی است که به شورای حکام و گزارش مدیرکل به عنوان اهرم فشار و ابزار بازیهای سیاسی علیه ایران نگاه میکنند.
البته در این میان هم «ژائو لیجیان» سخنگوی وزارت امور خارجه چین در نشست خبری روز سهشنبه خود گفت که پکن از آژانس بینالمللی انرژی اتمی و ایران برای حل همه مسائل پادمانی باقیمانده از طریق گفتوگو و رایزنی حمایت میکند.
پیش از انتشار خبر رویترز مبنی بر ارائه پیش نویس قطعنامه علیه ایران به شورای حکام، «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا ۱۱ خرداد ماه در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آمریکا چه تصمیمی ممکن است در نشست هفته آینده شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی اتخاذ کند، گفت که چیزی برای اعلام کردن ندارد، اما به طور کامل از مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در تعامل با ایران برای حل موضوعات پادمانی حمایت میکند و ایران باید به طور کامل و بدون تاخیر با آژانس بینالمللی انرژی اتمی همکاری کند.
میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین هم در توئیتی از طرح قطعنامه ضد ایرانی در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی انتقاد کرد و آن را مفید ندانست.
* واکنش امیرعبداللهیان
امروز هم حسین امیرعبداللهیان در گفتوگوی تلفنی با همتای سنگاپوری با اشاره به ضرورت خاتمه یافتن فضاسازیهای تصنعی و غیر سازنده در نشست پیش روی حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، تأکید کرد: روند همکاریهای فنی آژانس و سازمان انرژی اتمی و تایید مکرر صلح آمیز بودن برنامه هستهای ایران از سوی آژانس را نمیتوان به یک باره با یک اعمال نظر شتابزده سیاسی وارونه جلوه داد. در سفر اخیر گروسی به تهران ما با روندی مثبت به توافقی مرضی الطرفین رسیدیم. مداخلات سیاسی در امور فنی آژانس را کاملا غیرسازنده میدانیم.