۲ سال پس از قتل جورج فلوید به دست پلیس مینیاپولیس و اوج گرفتن فعالیتهای جنبش «جان سیاهان مهم است»، رسانههای آمریکایی حالا به این سوال پرداختهاند که میراث جنبشهای اجتماعی در زمان قتل جورج فلوید برای جامعه امروز آمریکا چه بوده است؟
۲ سال پیش، درست در بحبوحه رقابتهای انتخاباتی ۲ حزب دموکرات و جمهوریخواه برای دستیابی به کاخ سفید، کشته شدن جورح فلوید به دست پلیس آمریکا ، موجی از خشونت، اعتراض و نافرمانی مدنی را در جامعه آمریکا رقم زد. غیر از خشونتها و درگیریهای خیابانی که با بیتدبیری دولت ترامپ میتوانست به جنگی تمامعیار در شهرهای مختلف آمریکا تبدیل شود، موجی از حمایتهای مادی و معنوی از جنبش «جان سیاهان مهم است» نیز به سمت فعالیت حقوق سیاهپوستان در آمریکا سرازیر شد. این جنبشها کمکهای مالی فراوانی دریافت میکردند و قرار بود از این منابع مالی جهت تغییر قوانین و مقابله با نژادپرستی ساختاری در داخل ایالات متحده استفاده کنند. رسانهها و تحلیلگران آمریکایی اما حالا بعد از ۲ سال معتقدند وضعیت نهتنها برای جامعه سیاهان آمریکا بهتر نشده، بلکه رو به وخامت نیز نهاده است. اگر در آن زمان قتل سیاهپوستان به دست پلیس، به مساله اول آمریکا تبدیل شده بود، حالا به موضوعی کلیشهای و نخنما تبدیل شده و رسانهها دیگر مانند قبل نسبت به آن حساسیت ندارند. تغییر قوانین نیروهای انتظامی در آمریکا بویژه قطع بودجه اداره پلیس شهرهایی که به خشونت علیه اقلیتهای نژادی متوسل میشوند، در اکثر دادگاههای آمریکا رد شده است. خشونت سازمانیافته علیه سیاهپوستان یا اقلیتهای نژادی مانند لاتینتبارها و بویژه آسیاییتبارهای آمریکا در طول دوران کرونا افزایش پیدا کرده و تنها راه چاره برای آنها خرید سلاح بیشتر برای حفاظت از جانشان شده است.
سایت تحلیلی آکسیوس در همین باره نوشته است افزایش خرید سلاح در بین اقلیتهای نژادی در طول سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۲ بسیار چشمگیر بوده است. سیاهپوستان ۵۸ درصد بیشتر، لاتینتبارها ۴۹ درصد و آسیایی- آمریکاییها ۴۳ درصد بیشتر از قبل سلاح خریدهاند و امید دارند بتوانند با حمل سلاح، از جان خود در برابر انواع خشونتها دفاع کنند.
به گزارش هیل، نشریه کنگره آمریکا، نظرسنجیهای جدید در عین حال نشان داده است ۷۵ درصد آفریقایی- آمریکاییها درباره اینکه ممکن است روزی خودشان یا نزدیکانشان مورد حمله افراد سفیدپوست قرار گیرند، نگرانی دارند. حادثه اخیر در یک مرکز خرید در شهر بوفالو در ایالت نیویورک که یک نوجوان ۱۸ساله به سمت سیاهپوستان آتش گشود و بیش از ۱۰ نفر را کشت، ترس از خشونت مسلحانه علیه رنگینپوستان را افزایش داده است. انگیزه قاتل از کشتن سیاهپوستان، اعتقاد او به یک تئوری نژادپرستانه در آمریکا بوده است که از آن با عنوان «جایگزینی بزرگ» یاد میشود. بر اساس این عقیده، رنگینپوستان با آمار بالای زاد و ولد در آمریکا در حال بردن شرایط به سمتی هستند که سفیدپوستان در اقلیت قرار گیرند و در نتیجه بتوانند جای آنها را در مناصب حکومتی و اجتماعی بگیرند. این تئوری که بشدت در میان طرفداران ترامپ پذیرفته شده و به آن اعتقاد دارند، سفیدبرترپنداران و نژادپرستان بیشتری را به جان رنگینپوستان آمریکایی میاندازد. دانشگاه ماساچوست نیز در تحقیق و نظرسنجیای اعلام کرده است میزان حمایت سیاهپوستان از جنبش «جان سیاهان مهم است» و «نمیتوانم نفس بکشم» در طول ۲ سال گذشته بشدت کاهش پیدا کرده است. این افراد معتقدند تاکتیکها و استراتژیهای جنبشهای سیاهپوستان برای پیشبرد اهداف اجتماعی آنها اصلا مناسب نبوده است و نتوانسته شرایط را برای ادامه حیات سیاهپوستان در آمریکا مناسب کند. یکی از دلایل این سرخوردگی این است که دولت بایدن و دموکراتها که خود تلاش کردند از جنبش سیاهان حداکثر استفاده را برده و ترامپ را از صحنه سیاست حذف کنند، حالا در جهت حمایت از پلیس در مقابل سیاهان برآمدهاند. در جدیدترین اقدام، دولت بایدن دستور داده از محل کمکهای کرونایی به مردم که بلااستفاده مانده است، به پلیس بودجه اضافه داده شود. این مساله امید سیاهپوستان به دولت بایدن را بشدت کاهش داده و خشمی برای آنها به وجود آورده که گمان میکنند جنبشهای سیاهپوستی اخیر مانند «جان سیاهان مهم است» ابزار سیاسی ـ اجتماعی دموکراتها برای رسیدن به قدرت بوده است و نباید دیگر از آن حمایت کرد.
روزنامه نیویورکتایمز اما پا را فراتر از این میگذارد و ادعا میکند یاد و خاطره جورج فلوید و جنبش «جان سیاهان مهم است» در حال فراموش شدن در آمریکاست، زیرا آمریکاییها با موضوعات دیگری چون افزایش قیمتها، کمبود اقلام اساسی، افزایش میزان کشتههای کرونا، جنگ اوکراین و مسائل مرتبط با انتخابات میاندورهای کنگره یا حتی کمبود شیر خشک و مساله سقط جنین روبهرو هستند و زمان کمی برای فکر کردن به جنبشهای مرتبط با سیاهپوستان یا اقلیتهای نژادی دارند. با این حال به نظر نمیرسد همه این عوامل باعث شود دولت بایدن بتواند از زیر مساله مبارزه با نژادپرستی ساختاری در آمریکا در برود و باید دید با توجه به پایین آمدن میزان علاقه به ادامه دولتش، آیا میتواند این بار نیز رای سیاهان را از آن خود کند یا جامعه سیاهپوست آمریکا متوجه سوءاستفاده دموکراتها از جنبشهای اجتماعیشان شده و دیگر به آنها اعتماد نمیکند.
ثمانه اکوان