روزنامه «شیکاگو تریبیون» در مقالهای به بررسی و تحلیل ضرورت احیای توافق هستهای با ایران توسط دولت «جو بایدن » رئیس جمهور آمریکا پرداخت.
نویسنده این مقاله در ابتدا با ذکر خروج یکجانبه «دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق ایالات متحده از توافق هستهای با ایران موسوم به برجام، نوشت که این اقدام تأثیری برای رسیدن به هدف ادعایی ترامپ و دولت آمریکا مبنی بر عدم دستیابی ایران به سلاح هستهای نداشته است.
نویسنده در ادامه این مقاله مدعی میشود که گروهی متشکل از ۴۰ کارشناس تسلیحات هستهای در بیانیهای که صادر کردند، تخمین زدند که امروز، تهران تنها به یک یا دو هفته برای تولید اورانیوم با درجه کافی برای ساخت بمب نیاز دارد. دلیل این مسئله این است که برجام، تهران را ملزم میکرد که ۱۳ هزار سانتریفیوژ را کنار بگذارد، غنیسازی را به شدت محدود کند و ۹۷ درصد سوخت هستهای مصرفشده خود را ارسال کند. همچنین این توافق تصریح میکرد که «ایران تحت هیچ شرایطی به دنبال، توسعه یا دستیابی به سلاح هستهای نخواهد بود.»
این رسانه اذعان کرده که منتقدان اوباما پیشبینی کرده بودند که ایران به تعهدات خود ذیل برجام عمل نمیکند، اما آژانس بینالمللی انرژی اتمی بارها تأیید کرد که ایران آنچه را که بر سر آن توافق به عمل آمده، انجام داده است. حتی زمانی که ترامپ از برجام خارج شد، نتوانست هیچ گونه عدم پایبندی را شناسایی کند، چرا که دولت خودش پایبندی ایران را تأیید کرده بود حتی زمانی که ترامپ از برجام خارج شد، نتوانست هیچ گونه عدم پایبندی را شناسایی کند، چرا که دولت خودش پایبندی ایران را تأیید کرده بود. ایران نیز متقابلاً و پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام، شروع به کم کردن تعهدات خود ذیل توافق یادشده نمود و این مسئلهای نبود که ترامپ به خاطر آن از برجام خارج شده بود. وی به آمریکاییها اطمینان داده بود که «ما با متحدان خود برای یافتن راهحلی واقعی، جامع و پایدار برای تهدید هستهای ایران کار خواهیم کرد» و ایران به زودی در برابر تحریمهای جدید تسلیم خواهد شد. هیچکس نباید تعجب کند که آنچه وی میگفت مزخرف بود. متحدان اروپایی آمریکا نیز این اقدام ترامپ را محکوم کردند. همچنین اعمال تحریمها نیز باعث نشد که ایران برگردد و التماس کند.
طبق این گزارش، مخالفان این توافق مدعی شدند که چون مفاد مختلف آن فقط ۱۰ یا ۱۵ سال دوام داشت، ایران در نهایت قادر به دستیابی به بمب میشد، اما ترامپ فقط به این روند سرعت داد. سیاست او معادل این بود که یک بیمار سرطانی درمان اثبات شده ازنظر پزشکی را رد کند فقط به این دلیل که ممکن است روزی سرطان عود کند. ترامپ فقط سیاستی را اتخاذ نکرد که شکست میخورد. او همچنین مانع از هرگونه اصلاح توسط جانشین خود شد. در وهله اول، تصمیم ترامپ باعث دلسردی ایران از دستیابی به هرگونه توافقی با واشنگتن شد. چرا که وی ثابت کرد که اگر با یک رئیس جمهور توافق کنید ممکن است رئیس جمهور بعدی آن توافق را پاره کند.
«شیکاگو تریبیون» در ادامه تاکید کرده که ترامپ همچنین با اقدامی دیگر مانع احیای این توافق شد و آن قرار دادن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران که بخشی از نیروهای مسلح این کشور محسوب میشود، در فهرست سازمان تروریستی آمریکا بود. این رسانه مدعی شده که اکنون همین مسئله به نوعی مانع دستیابی به توافقی جدید شده است. دولت بایدن تاکنون تمایلی به لغو این مسئله ندارد چرا که ظاهراً نمیخواهد به جمهوریخواهان فرصتی بدهد تا ادعا کنند نسبت به تروریسم دارای مواضع ملایم است. اما حتی «جورج بوش» پسر که که مواضع سرسختانه ای در قبال تروریسم داشت، چنین اقدامی انجام نداد، چرا که دلیل قانع کنندهای برای انجام آن وجود نداشت.
«شیکاگو تریبیون» در پایان تاکید کرده است که بایدن نباید اجازه دهد که این اختلاف مانع احیای توافقی شود که مانع از تبدیل شدن یک دشمن دیرینه به یک قدرت هستهای است. او ممکن است نخواهد به دلیل موافقت با چیزی که ممکن است به نحوی بدبینانه توسط دشمنانش نادرست معرفی شود، مورد سرزنش قرار گیرد، اما قطعاً مورد سرزنش قرار خواهد گرفت چنانچه بگذارد ایران به بمب دست یابد.
البته لازم به ذکر است، بنابر اعلام موضع رسمی کشورمان، ایران هیچگاه به دنبال دستیابی به تسلیحات اتمی نبوده است و این ادعا صرفاً برای محرومیت کشورمان از فناوریهای نوین و عدم انتفاع ملت ایران از منافع اقتصادی انرژی هستهای بوده است.
گزارشات متعدد آژانس بینالمللی انرژی اتمی که بیشترین حجم کیفی و کمی از نظارت بر برنامهی صلحآمیز هستهای کشورمان را دارد، به خوبی میتواند این موضوع را تأیید کند.