چین بزرگ ترین واردکننده نفت ایران به عنوان عضو دائم شورای امنیت، پرجمعیت‌ترین کشور جهان و یکی از برترین اقتصاد‌های جهان، هم‌اکنون یکی از سه شریک راهبردی ایران در معاملات تجاری است.
براساس آخرین آمار‌های گمرک ایران در مهر امسال، چین با واردات ۷.۷ میلیارد دلار کالا از ایران و مجموع تجارت ۱۳.۸ میلیارد دلاری با ایران تاکنون اصلی‌ترین کشور برای صادرات کالا‌های ایرانی محسوب می‌شود.
همچنین حجم تجارت ایران و چین حدود ۲۰ میلیارد دلار در سال بوده که دو کشور با عقد توافقنامه‌هایی ذیل تفاهم ۲۵ ساله در تلاش هستند این مقدار را به ۵۰ میلیارد دلار در سال برسانند.
اما چیزی که در این میان اهمیت دارد، نگاه چین به ایران و برنامه ایران برای همکاری بلند مدت و راهبردی با چین است.
چین که برای شکستن حصر جغرافیایی در مرز‌های غربی خود طرح «یک کمربند یک راه» را با سه کریدور ایجاد کرده است، مطمئن‌ترین مسیر را برای اجرایی کردن این طرح مسیر میانی که از ایران عبور می‌کند می‌داند.
حامد وفایی کارشناس مسائل چین در این زمینه می‌گوید «ایران یکی از قدرت‌های مسلم منطقه‌ای است و علاوه بر برخوداری از قدرت نظامی دارای منابع سرشار انرژی و نفوذ بین ملت‌های غرب آسیا است؛ بنابراین همه این ظرفیت‌ها باعث می‌شود چینی‌ها به کار با ایران علاقه‌مند باشند.»
باوجود همه این همکاری‌ها عواملی نیز وجود داشتند تا در مسیر همکاری‌های تهران و پکن مشکل ایجاد کنند. یکی از این عوامل کارشکنی‌های آمریکا در روابط تجاری دو کشور است. این کشور با اعمال تحریم‌های فراوان اقتصادی بر سر راه صادرات ایران به چین به روش‌های مختلف ایجاد مشکل کرده است.
اما هردو کشور حتی در سخت‌ترین دوران که فشار‌های حداکثری ترامپ، حاکم بود تعاملات مشترک را باهم ادامه دادند.
به گفته وفایی «تحریم‌های آمریکا تاحدودی می‌تواند بر روی تعاملات تجاری ایران و چین تاثیر بگذارد، اما اگر به صورت کلان نگاه کنیم چین کشوری است که به رغم همه فشار‌های آمریکا روابط خود را با ایران حفظ کرده است. این نشان دهنده این است که باوجود تحریم هم روابط ایران و چین متوقف نخواهد شد.
اینکه چین بخواهد از ایران نفت خریداری کند، بزرگراه بسازد یا دو کشور دانشجو تبادل کنند مقوله‌های دوجانبه است و هردو کشور هم اعلام کرده اند روابطی که با هم دارند تهدیدی برای هیچ کشوری نیست.»
با تمام این اوصاف چیزی که دراین بین اهمیت دارد هوشمندی مقامات اجرایی ایران و چین است که این مسئله را چگونه مدیریت کنند.
