وقفه در مذاکرات وین و ضرورت گام‌های اعتمادساز آمریکا برای توافق نهایی

هشتمین دور مذاکرات رفع تحریمها در وین برای چندمین بار وارد یک دوره استراحت شد. به گفته مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا این توقف به دلیل "عوامل خارجی" رخ داده، اما متن نهایی آماده و روی میز است. او تاکید کرد که در مدت استراحت مذاکرات، به همراه همکارانش در تماس با تمامی اعضای برجام و آمریکا خواهد بود تا توافق نهایی حاصل شود.

دقایقی بعد از اعلام توقف مذاکرات، «انریکه مورا» نماینده جوسپ بورل در مذاکرات وین، در جمع خبرنگاران حاضر شد و با ادبیات مشابهی گفت: متنی داریم که همه چیز در آن انجام شده است و ما در محدوده پانوشته های مذاکراتی هستیم. وی با بیان اینکه «برای حفظ فضا و روح مثبت و سازنده مذاکرات، خوب است که وقفه‌ای داشته باشیم»، افزود: من با همه هیاتها کار خواهم کرد تا بر این شرایط فایق آییم. 

تروئیکای اروپایی می‌گوید که به‌محض عبور از «عوامل خارجی»، گفت‌ وگوها آماده جمع‌بندی و توافق نهایی در دسترس است. «فیلیپه اره‌را» مذاکره کننده ارشد فرانسه در توئیتی نوشت که توافق خوب روی میز قرار دارد و اینک یک فوریت حیاتی برای جمع‌بندی گفت‌ وگوها وجود دارد. استفنی القاق مذاکره کننده ارشد انگلیس هم در توئیتی با اشاره به اینکه توافق منصفانه و جامعی روی میز است افزود که عوامل خارجی باید ظرف چند روز آینده حل شود.

در همین حال جمهوری اسلامی ایران معتقد است که وقفه اعلام شده در مذاکرات وین می‌تواند زمینه‌ساز حل‌ موضوعات باقی‌مانده باشد به‌شرطی که طرف مقابل اراده و جدیت از خود نشان دهد. «سعید خطیب زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه در توئیتی نوشت که دستیابی به‌موفقیت در گفت‌ وگوها، تمرکز اصلی همه طرف‌ها خواهد بود و هیچ عامل خارجی‌ بر اراده مشترک ما برای حرکت به سمت یک توافق جمعی اثر نمی‌گذارد.

در واقع ریشه وقفه مذاکرات وین در این است که ایالات متحده حاضر به تصمیم‌گیری سیاسی برای جبران اقدامات غیرقانونی این کشور نیست و با طرح درخواست‌های جدید روند جمع‌بندی مذاکرات را با چالش روبه‌رو کرده است.

دو روز پیش حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان در تماس تلفنی با جوسپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تصریح کرد: موضوعات اصلی و لغو موثرتحریم ها نباید تحت تاثیر زیاده خواهی طرف آمریکایی قرار گیرد.

وی اظهار کرد: آمریکا نمی‌تواند به بهانه فشار افکار عمومی کشورش، هر روز حرف جدید و متفاوتی را از طریق هماهنگ کننده به ما منتقل کند. اگر طرف آمریکایی مشکل افکار عمومی را دارد، باید بگویم ما هم مشکل افکار عمومی را در ایران داریم. آنها با حساسیت و با دقت بالایی تحولات را رصد می‌کنند و از دولت پاسخگویی و رفع موثر تحریم‌ها و حفظ توان بالای هسته ای صلح آمیز را مطالبه می کنند.

وزیر خارجه بر همین اساس تصریح کرد: طرح برخی درخواست‌های جدید از سوی آمریکا هیچ گونه توجیه منطقی نداشته و با مواضع این کشور در مورد دستیابی سریع به توافق در تناقض می‌باشد.

در این مقطع حساس و سرنوشت‌ساز، قریب به اتفاق هیات‌های مذاکره کننده امیدوار هستند که گفت‌ وگوها ظرف روزهای آینده از سرگرفته شود. وانگ کوان مذاکره کننده ارشد چین در مذاکرات وین به خبرنگاران گفت که متن نهایی توافق به تدریج در روزهای آینده آماده و تکمیل خواهد شد. وی افزود: مذاکرات را نمی‌توان در خلاء سیاسی انجام داد و ما همیشه بر این عقیده‌ایم که نگرانی‌های همه طرف‌ها باید بررسی شود.

در ساعات اخیر برخی رسانه‌های غربی با انتشار گزارش‌های یکسویه، وقفه در مذاکرات وین را به یک وضعیت بن بست تعبیر و ادعا کرده‌اند که پیشرفت مذاکرات به تصمیماتی در تهران بستگی دارد. هم زمان ند پرایس سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا مدعی شد که زمان بسیار کمی برای توافق نهایی در وین وجود دارد.

این درحالیست که ایالات متحده تحت تاثیر افکار ثابت و طرز فکر پوسیده، همچنان گام‌های اعتماد ساز و معتبری را که از ملزومات توافق پایدار و قابل اتکا بشمار می‌رود برنداشته و تلاش می‌کند این واقعیت را پنهان کند که حاضر به رفع تحریم‌ها و ارائه تضامین نیست.

وقفه در مذاکرات وین و ضرورت گام‌های اعتمادساز آمریکا برای توافق نهایی

میخائیل اولیانوف مذاکره کننده ارشد روسیه تصریح کرد که مشارکت کنندگان در گفت‌ وگوها خواستار جمع‌بندی مذاکرات در زودترین زمان ممکن هستند و نهایت تلاش خود را در این زمینه به‌کار می‌بندند. وی بر همین اساس تصریح کرد که مذاکرات به بن بست نرسیده است.

کلام آخر اینکه، طرف‌های مشارکت کننده در گفت‌ وگوها در نظر دارند که هرچه سریع‌تر روند مذاکرات را برای جمع‌بندی گفت‌ وگوها از سربگیرند. ایران مواضع و دیدگاه‌های خود در مورد آخرین جزئیات متن را به طرف مقابل اعلام کرده و در صورتی که تصمیم‌های مقتضی از سوی آمریکا اتخاذ شود، توافق در کوتاه‌ترین زمان دسترس است.