توافق لزوما ممدوح نیست ولی توافق خوب و به‌قیمت، شایسته تقدیر است. برجامی که به‌عنوان دستاورد دولت حسن روحانی مطرح بود را نقد می‌کردیم چون در متن و فرامتن آن اشکالات اساسی وجود داشت؛ چون خطوط قرمز تعیین‌شده سیاست گذاران در آن تأمین نشد و دست آخر نیز توسط افرادی که امضای آنان تضمین دانسته شده بود، نابود شد. اما برجام دولت سید ابراهیم رئیسی را نیز موشکافانه خواهیم خواند و سره و ناسره‌اش را از نظرگاه کارشناسان و دلسوزان تبیین می‌کنیم. امیرالمؤمنین علیه‌السلام فرمود: «انْظُر اِلی ما قالَ و لا تنظُرْ الی مَنْ قال؛ نگاه کن به آنچه گفته می‌شود نه به گوینده سخن» با این مناط و ملاک، بین برجام جدید و قدیم، متن توافق است که معیار قضاوت ماست نه شخص توافق‌کننده. خوب یا بد بودن توافق را هم می‌توان با میزان انطباق با قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران سنجید.
بهانه‌ها برای توافق، چه دیروز چه امروز و چه فردا تقریبا یکسان است؛ پس نمی‌توان به بهانه فشارهای اقتصادی و معیشتی، مشکلات در تجارت بین‌الملل و تبادلات بانکی، فروش نفت و … اجازه «توافق به هر قیمتی» را صادر کرد. اگر ما این دولت را مجاز به توافق به هر قیمتی دانستیم و دولت قبل را برای اینچنین توافق کردنی سرزنش کرده و مورد عتاب قرار دادیم معلوم می‌شود ما حافظ منافع ملت نیستیم بلکه حافظ منافع جریانات سیاسی شده‌ایم. قیمت توافق و حدود و ثغور آن مشخص است؛ انعطاف و نرمش‌های احتمالی هم طبیعتا توسط سیاست گذاران تعیین و تبیین می‌شود ولی مجری سیاست‌ها قطعا اجازه ندارد کمتر یا بیشتر از حدود اختیاراتی که دارد عمل کند.
۲۹ مهر ۹۴ نامه‌ای مهم و حیاتی در تاریخ کشور از سوی رهبر معظم انقلاب خطاب به رئیس جمهور وقت منتشر شد؛ در این نامه به جز تأیید و تأکید بر بندهای نه‌گانه قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام مصوب ۱۳۹۴/۷/۲۱ و ملاحظات ده‌گانه ذیل مصوبه شورای عالی امنیت ملی، ۹ شرط، نکته و خط قرمز توسط رهبر حکیم انقلاب، تعیین و ابلاغ شد اما متأسفانه با خوش‌بینی کودکانه سران دولت قبل به غرب، کشور چند سال درگیر وعده‌های موهوم و لجاجت‌های نابخشودنی شد.
اما «ما فات مضی و ما سیأتیک فَاَیْنَ؟ قُمْ فَاغْتَنم الفُرصَةَ بَینَ العَدَمَین؛ آنچه گذشت، از دست رفت و آنچه خواهد آمد کجاست؟ برخیز و فرصت میان دو نیستی را دریاب!» برای اغتنام همین فرصت، دیگر نباید اجازه خطا داد؛ باید دانست همانقدر که سال‌های تحریم بر ملت نجیب و صبور کشورمان سخت می‌گذرد، به همان مقدار سال‌های معطل در رفع تحریم هم با خون دل و پرآسیب سپری می‌شود. فلذا اولا به موازات تلاش برای رفع تحریم باید در راستای خنثی‌سازی تحریم‌ها گام برداشت و ثانیا باید چارچوب رفع تحریم را رعایت کرد و به آن پایبند بود.
دولت سید ابراهیم رئیسی و تیم وزارت خارجه و ناظران و راهبرانی که به آنان کمک می‌کنند باید بدانند که در بزنگاه بسیار حساسی قرار دارند؛ تفاوتی که دو توافق قدیم و جدید خواهد داشت، میزان توفیق هر دولت را در یک بُعد جدی در عرصه بین‌المللی نمایان می‌کند. البته که دولت قبل، تمام هم و غم و اعتبار خود را به این پروژه گره زده بود و صدالبته که در بقیه امور مدیریتی نیز فشل و بی‌برنامه عمل کرد؛ اما اگر دولت مردمی و انقلابی هم بخواهد مثل آنان رفتار کند، باید در انتظار تیغ نقد دوستان خود هم باشد.
مسعود پیرهادی
