یک روزنامه انگلیسی سهشنبه (۱۵ فوریه/۲۶ بهمنماه) به نقل از وزارت خارجه این کشور مدعی شدن لندن در حال بررسی گزینههای خود برای پرداخت بدهی ۴۰۰ میلیون پوندی به جمهوری اسلامی ایران است.
روزنامه «گاردین» نوشته وزارت خارجه انگلیس در پاسخ به سوالی درباره این بدهی گفته است: «ما در حال بررسی گزینههای خود برای حل و فصل این پرونده به صورت اضطراری هستیم.»
روزنامه انگلیسی به نقل از وزارت خارجه لندن تصریح کرده انگلیس خودش را به پرداخت این بدهی متعهد میداند.
گاردین میگوید در روایت ایران از گفتوگوی تلفنی میان «حسین امیرعبداللهیان»، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با «لیز تراس»، وزیر امور خارجه انگلیس، طرف انگلیسی «ابراز امیدواری کرد تا در آینده نزدیک این کشور بتواند بدهی های معوق خود به ایران را پرداخت نماید.»
وزیر امور خارجه انگلیس حدود دو ماه پیش هم گفته بود که بدهی ۴۰۰ میلیون پوندی کشورش به ایران یک «بدهی قانونی» است و دولت لندن میخواهد آن را پرداخت کند.
ایران و انگلیس در دهه ۱۹۷۰ میلادی قراردادی برای تحویل ۱۵۰۰ تانک چیفتن و ۲۵۰ خودروی زرهی به طرف ایرانی امضا کردند. لندن، بعد از تسخیر لانه جاسوسی آمریکا تحویل این تانکها به ایران را متوقف کرد. رژیم پهلوی همه مبالغ مربوط به این قرارداد را که بر اساس برخی گزارشها بالغ بر یک میلیارد دلار بوده را پرداخت کرده است.
دیوان داوری بین المللی یک شرکت بریتانیایی خدمات نظامی را به پرداخت ۴۰۰ میلیون پوند به دولت ایران ملزم کرده است. با این وجود، انگلیس به بهانه اینکه تحریمهای بینالمللی اجازه انتقال پول به ایران را نمیدهد، آن زمان از بازپرداخت این رقم خودداری کرد.
این قرارداد در همان رژیم پهلوی نیز مخالفانی از جمله ارتشبد فریدون جم رئیس وقت ستاد ارتش را داشت، که البته مورد توجه شاه قرار نمی گیرد و خرید انجام می شود. با وقوع انقلاب اسلامی شرکت خدمات بینالمللی نظامی (ims) به عنوان فروشنده تانک ها و نماینده دولت انگلیس که پیش از این همه پول خود را دریافت کرده است بصورت یکطرفه و غیرقانونی قرارداد را لغو میکند و از تحویل تانک های ایران نیز خودداری میکند.
«بوریس جانسون»، نخستوزیر انگلیس ماه گذشته یک بار دیگر در یک جلسه پارلمان ادعا کرد که تهدید تحریمها مانع پرداخت این بدهی به ایران شده است.
با این حال گاردین نوشته انگلیس از زمان خروج از اتحادیه اروپا (برگزیت) خودش مسئولیت اجرای قوانین تحریمها را به عهده داشته و بنابراین میتواند همین الان بدهیاش به ایران را ادا کند.
«جرمی هانت» وزیر خارجه پیشین انگلیس آبانماه سال جاری در مصاحبه با شبکه «اسکاینیوز» با بیان اینکه درخواست ایران قانونی است بر ضرورت پرداخت این بدهی تأکید کرده بود.
وی با تأکید بر این که این مبلغ حق ایران است و باجخواهی نیست، ادامه داد: «وقتی من وزیر خارجه بودم، بحثهایی درباه قاعده کلی و اصل آن وجود داشت و ما مقرر کردیم که ما پول باج نمیدهیم. اگر پول باج بود، من واقعاً از آن (پرداخت) حمایت نمیکردم اما موضوع پرداخت بدهی است».
هانت با اشاره به این موارد تصریح کرد: «دادگاه بینالمللی گفته است که ما (به ایران) بدهکاریم و وزیر دفاع گفته است که ما بدهکاریم و من فکر میکنم بحثی درباره اصل و قاعده کلی این مسئله وجود نداشته باشد (که انگلیس به ایران بدهکار است)».
این دیپلمات انگلیسی در ادامه بر لزوم پرداخت بدهی انگلیس به ایران تأکید کرد و گفت: «در حال حاضر بحث ساز و کار (پرداخت این بدهی) وجود دارد و بحث تحریمها مطرح است و کار سادهای نیست اما این کار قابل انجام است بنابراین به این مسئله بپردازید و آن (بدهی) را پرداخت کنید».