هنوز چند ساعت از بیان عبارت «بازی توخالی» از زبان سخنگوی وزارت خارجه ایران نگذشته بود که دولت انگلیس اعلام کرد اسامی احمد زرگر، حسن حداد، محمدحجازی و حسن فیروزآبادی را از فهرست تحریمها خارج کرده است.
وزارت خزانهداری انگلیس در اطلاعیهای اعلام کرده، این افراد زین پس مشمول مصادره دارایی نخواهند بود. اما نکته جالب اینجاست که سه نفر از این افراد فوت شدهاند!
تمامی این افراد بنا به ادعاهای مرتبط با «حقوق بشر» در فهرست تحریمهای انگلیس قرار گرفته بودند.
به گفته حسن لاسجردی کارشناس مسائل بین الملل، بازی که انگلیسی ها انجام می دهند «بازی صبر و تماشا» است. آنها ابتدا امتیاز میدهند، بعد صبر می کنند تا ببینند چه اتفاقی خواهد افتاد. این قبیل حرکات با توجه به رسواییهای اخیر دولت انگلیس است و این مسیر را دنبال می کند که در فضای رسانهای و در مقابل افکار عمومی خودشان نشان دهند دست بالا را در مذاکرات دارند. دلیل دیگر آن است که به مردم خودشان ثابت کنند از میان کشورهای اروپایی این انگلیس است که میدانداری می کند.
اشاره لاسجردی به رسوایی مربوط به افشای هدر رفت تجهیزات حفاظت فردی در انگلیس است. وزرای کابینه بوریس جانسون نخست وزیر این کشور فاش کردند که نزدیک به پنج میلیون پوند تجهیزات حفاظت فردی به زودی بلا استفاده می شود، زیرا یا دیگر مورد نیاز نیستند و یا کارکنان سرویس سلامت همگانی دیگر نمی توانند از آن استفاده کنند.
این افشاگری در بحبوحه چالش های دیگر دولت بوریس جانسون، موجی از انتقادات را علیه نخست وزیر انگلیس به راه انداخته و دولت او متهم به سهل انگاری در مقیاس وسیع شده است.
در همین مدت نیز پنج تن از مقامات ارشد نخستوزیری انگلیس استعفا دادند. این استعفاها علاوه بر افشاگری اخیر بدنبال رسوایی برگزاری مهمانیهای نخست وزیر انگلیس همزمان با منع قانونی برگزاری تجمعات و اجباری شدن قرنطینه سراسری در لندن بدلیل شیوع کرونا صورت گرفته است.
استعفاهای اخیر از دفتر نخست وزیر انگلیس شامل «دن روزنفیلد»رئیس دفتر نخست وزیر و «مارتین رینولدز» منشی خصوصی اصلی جانسون، «النا ناروزانسکی» دستیار واحد سیاستگذاری دولت انگلیس است.
اما اقدام به لغو تحریمهای چهار فرد ایرانی همزمان است با صحبت هایی که لیز تراس وزیرخارجه این کشور با انتقاد از ایران بیان کرده بود. تراس در آخرین اظهاراتش گفته بود «سرعت پیشرفت در مذاکرات کافی نبوده و مذاکرات در حال رسیدن به بنبست خطرناکی است. ایران اکنون باید انتخاب کند که آیا میخواهد توافقی را منعقد کند یا مسئول فروپاشی برجام باشد!»
به باور باقری کارشناس سیاسی « طرح مسئله سرعت از سوی انگلیس و تهدید به فروپاشی شاکله مذاکرات از سمت ایران، صرفا برای برهم زدن تمرکز تیم مذاکره کننده ما است. فروپاشی به هیچ وجه اتفاق نخواهد افتاد چراکه غربی ها بیش از ما به توافق احتمالی نیاز دارند. دلیل آن را هم در روند پیوسته مذاکرات میتوان مشاهده کرد. غربی ها حاضر نیستند نوار مذاکرات را حتی ۱۰ روز یا یک ماه هم که شده قطع کنند. »
لاسجردی نیز میگوید انگلیس با طرح مسئله سرعت و به بن بست کشیدن گفتوگوها از سوی ایران به دنبال انحراف افکار عمومی از روند مذاکرات است. موضوع دیگری که لندن از بیان چنین ادعاهایی دنبال می کند این است که از پرداخت بدهی ۴۲۰ میلیون دلاری را که به مدت بیش از چهار دهه بلوکه کرده طفره رود. »
ایران در سالهای دهه ۷۰ میلادی ۶۵۰ میلیون پوند برای خرید ۱۵۰۰ تانک چیفتن به انگلیس پیش پرداخت کرد. انگلیس تا رخ دادن انقلاب اسلامی، ۱۸۵ تانک به ایران تحویل داد، اما پس از انقلاب تعدادی از تانکها را به دشمن در حال جنگ با ایران یعنی عراق فروخت و مابقی پول را نیز تاکنون پرداخت نکرده است.
به اعتقاد باقری هر چه به پایان مذاکرات نزدیک می شویم از این دست موضع گیری ها بیشتر مشاهده خواهیم کرد. انگلیس به جای اقدام هفته گذشته در لغو تحریم های بی اثر میتواند با پرداخت بدهی خود به ایران گام مثبتی در روند مذاکرات بردارد. البته بعید نیست اگر در مسئله بدهی انگلیس به ایران، این کشور از موضوع بدهیها به عنوان ابزار گروکشی و به اصطلاح در باغ سبز استفاده کند. به این صورت که انگلیس با مطرح کردن این موضوع در فضای محاسباتی جامعه ما اثر گذاشته تا به دنبال آن تاثیر منفی در تیم مذاکره کننده داشته باشد. »