ایران با وجود تحریمها ، محاصره ظالمانه و خروج یکجانبه آمریکا از توافق هستهای ، بیشتر از سایر طرفها به این توافق پایبندی اخلاقی و سیاسی داشته است. این موضوع را «حسان الزین» تحلیلگر سیاسی جهان عرب در مصاحبه با خبرنگار خبرگزاری مهر مطرح کرد و گفت: مذاکرات هستهای ایران در وین به دور هفتم رسید. این مذاکرات با توجه به اظهارات نمایندگان همه طرفهای حاضر در وین، پیشرفت مثبتی داشته و به تفاهمی رسیده است که میتواند مبنای دور هشتم مذاکرات باشد. چه بسا انگیزههای آمریکا برای دستیابی به توافق به دو علت بیشتر از جمهوری اسلامی ایران باشد؛ علت نخست، اوضاع داخلی نامتعادل آمریکا برای جو بایدن به ویژه پس از اینکه دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا بر اظهارنظرها و خودنماییهای رسانهای خود افزوده است و عامل مهمتر، از دست رفتن کنترل بر روند نظم جهانی برای آمریکا در مقابل جمهوری خلق چین تا بحران اوکراین با روسیه. این دو علت در این مقطع حساس دولت آمریکا را به عقب نشینی و اتخاذ سیاست نرم در مذاکرات وین سوق داده، هر چند روند اجرایی این سیاست گام به گام بوده است.
الزین ادامه داد: اگر موضع ثابت کادر رهبری ایران و انعطاف پذیری در رویکرد هیئت مذاکره کننده این کشور و قدرت ثبات و استدلال آن را در نظر بگیریم، میتوان به نتیجه گیری های زیر رسید:
رزمایش نظامی اخیر ایران تأثیر زیادی بر ایجاد بازدارندگی در مقابل حماقتها و محاسبات اشتباه آمریکا و رژیم صهیونیستی داشت ۱- رزمایش نظامی اخیر ایران و شلیک موشکهای بالستیک در این رزمایش که حامل پیامها و نشانههای واضح سیاسی و مذاکرهای بود، تأثیر زیادی بر بازداشتن دشمنان از ارتکاب حماقتها و هر گونه محاسبات اشتباه رژیم صهیونیستی و آمریکا داشت. هر وقت که مذاکرات به بن بست میرسد و احتمال خسارت برای طرف مقابل بیشتر میشود، دولت آمریکا دست به اخلالگری نظامی میزند تا بخشی از قدرت از دست رفته خود را بازیابد. از این رو احتمال حمله نظامی جزئی به ایران وجود دارد، هر چند احتمال ضعیفی است زیرا بنا به گفته فرماندهان نظامی ایران، قدرت واکنش این کشور در خوشبینانهترین حالت به نابودی رژیم صهیونیستی و محو کامل آن از نقشه جهان منجر خواهد شد. از سوی دیگر، ممکن است رزمایش اخیر پاسخی به فریبکاری رو به رشد انگلیس در منطقه خاورمیانه باشد.
۲- در مذاکرات وین دو طرف حضور دارند؛ طرف آمریکایی که از اهمیت بیشتری برخوردار است زیرا در این مذاکرات از دولت جو بایدن خواسته شد ضمانتهایی را برای توافق جدید ارائه دهد که پذیرش این خواسته برای آمریکا بسیار دشوار است چرا که نظام سیاسی این کشور ارائه هیچ گونه ضمانتهای قانونی را برای توافقات در نظر نگرفته است و خلأهای قانونی در این خصوص وجود دارد که رئیس جمهور منتخب و کنگره آمریکا با استفاده از آن میتوانند از هر گونه توافقی که در گذشته وجود داشته است، شانه خالی کنند اما طرف دیگر، ایران است که به لحاظ اخلاقی و سیاسی بیشتر از طرف مقابل به توافق پایبند بوده است و برای بازگشت به توافق هیچ مشکلی ندارد زیرا ایران با وجود اتخاذ تدابیر منطقی و طبیعی رسمی، مردمی و پارلمانی در راستای کاهش تعهدات، اساساً از این توافق خارج نشده است که برای بازگشت به آن مشکلی داشته باشد.
۳- به اعتقاد ایران، تکیه اقتصادی بر مذاکرات، بیهوده است. بر همین اساس، ما شاهد برخی تحرکات و پیشرفت اقتصادی در جمهوری اسلامی هستیم که منتظر نتایج مذاکرات باقی نمانده است.
اروپا اگر تعامل جدّی و مسئولانه در خصوص تعهدات برجامی خود نداشته باشد، بزرگترین بازنده مذاکرات وین خواهد بود ۴- مذاکره کننده اروپایی فضای زیادی برای مانور در مذاکرات وین ندارد و اروپا اگر تعامل جدی و مسئولانهتری در خصوص تعهدات خود نداشته باشد، بزرگترین بازنده این مذاکرات خواهد بود.
این تحلیلگر سیاسی در پایان گفت: این احتمال نیز وجود دارد با وجود تمام خوش بینیها به دور هشتم مذاکرات، آمریکا برگههایی را برای رو کردن در لحظات آخر نگه داشته است. از ظاهر امور پیداست در این دور از مذاکرات، نتیجه قطعی به دست نمیآید و ما به پیشواز دور نهم و دهم مذاکرات خواهیم رفت. اما در این میان، طرف آمریکایی در پی فراهم کردن چه چیزی است و از اتلاف وقت و وقت کشی چه سودی میبرد؟ بعید نیست که آمریکا منتظر مذاکرات مستقیم باشد.