دیدار وزرای امور خارجه ایران و عربستان در پاکستان

سخنگوی وزارت خارجه ایران در کنفرانس مطبوعاتی این هفته درخصوص مذاکرات ایران و عربستان گفت: تحول جدیدی در این زمینه نداشتیم. همچنان منتظر پاسخ ریاض هستیم. پیشرفت مذاکرات منوط به جدیت طرف مقابل خواهد بود. به میزانی که جدیت را نشان دهند، آمادگی داریم هم گفت‌ وگوها پیشرفت داشته باشد و هم در خصوص منطقه و دوجانبه گفت‌ وگوها را به تفاهم برسانیم. ریاض را به راه‌حل‌های سیاسی و دیپلماتیک و عدم مداخله در امور داخلی دیگر کشورها دعوت می‌کنیم. ترتیبات فراگیر منطقه‌ای از طریق احترام متقابل و درک واقعیت‌های این کشورها عبور می‌کند. 

در همین حال پایگاه "نیو عرب" در خصوص این دیدار نوشت: وزرای خارجه ایران و عربستان در مورد روابط دوجانبه و افغانستان گفتگو کردند. 

به نوشته این پایگاه اگرچه پاکستان نقش پشت صحنه در تسهیل مذاکرات میان ایران و عربستان را بر عهده داشته است اما در خصوص دیدار وزاری خارجه ایران و عربستان اظهار نظری نکرده است. 

"نیو عرب" افزود: عربستان و ایران در سال جاری، در حالی که قدرت‌های جهانی تلاش می‌کردند توافق هسته‌ای با تهران را احیا کنند و سازمان ملل به دنبال پایان دادن به جنگ در یمن بود، گفتگوهای مستقیم را آغاز کردند. 

 خبرگزاری دولتی اردن (پترا) روز دوشنبه از برگزاری نشست گفت وگوی امنیتی بین عربستان و ایران با حضور کارشناسانی از دوطرف در امان خبر داد. 

رسانه‌های منطقه‌ای روز دوشنبه به نقل از خبرگزاری پترا خبر دادند که نشست کارشناسان ایرانی و عربستانی، به میزبانی مرکز عربی مطالعات امنیت اردن برگزار و در آن شماری از مسائل امنیتی و فنی بررسی شده است. 

براساس این گزارش‌ها، دوطرف تمایل دوجانبه خود را برای توسعه روابط و تقویت ثبات منطقه‌ای ابراز داشتند. 

چندین دهه است که جمهوری اسلامی‌ ایران و عربستان به عنوان دو قدرت منطقه‌ای در خاورمیانه مطرح هستند. با این‌حال تضاد رویکردهای سیاسی، منافع متفاوت و اتحادها و تعهدات و دیدگاه‌های متعارض به مسائل بین‌المللی این دو کشور را از همان سال‌های ابتدایی پس از انقلاب اسلامی در ‌بیشتر اوقات به عنوان دو رقیب رو در روی یکدیگر قرار داد. رویکردهای ضد امپریالیستی ایران در کنار مذهب متفاوت با اعتقادات دینی حکام سعودی در طول دهه‌های گذشته روابط پرتنشی را بین دو کشور موجب شد تا اینکه وقایع در سال ۱۳۹۴ به قطع رسمی‌ روابط دو کشور منجر شد. 

دیدار وزرای امور خارجه ایران و عربستان در پاکستان

 شکست ریاض در مناقشات خاورمیانه از جمله سوریه، عراق و حتی در لبنان به ویژه ناتوانی سعودی از کسب پیروزی در یمن، تنش را وارد مرحله تازه‌ای کرد. حضور «دونالد ترامپ» در کاخ سفید و اتخاذ رویکرد فشار حداکثری علیه ایران و همراهی بن سلمان با وی اوضاع را بدتر کرد و جنگ غیرمستقیم نفتکش‌ها را رقم زد. 

از ابتدای سال ۲۰۲۱ ایران و عربستان سعودی چند دور مذاکره را این بار بدون دخالت ایالات متحده برگزار کردند. گذشته از دلایل این رویداد، مذاکرات فوق نشانه‌ای از کاهش نفوذ آمریکا همزمان با تصمیم بایدن برای خروج از منطقه می‌تواند باشد. اندیشکده آمریکایی «کوئینسی» اعتقاد دارد عوامل زیادی به برقراری مجدد روابط دیپلماتیک بین ایران و عربستان کمک کرد اما خروج «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری پیشین ایالات‌متحده از مقام خود یکی از عوامل بسیار مهم در این زمینه است.