محسن پاک آیین سفیر پیشین ایران در زامبیا، ازبکستان، تایلند و جمهوری آذربایجان با اشاره به برگزاری پانزدهمین اجلاس سران سازمان همکاری اقتصادی اکو در ترکمنستان با حضور رئیس جمهور کشورمان گفت: حضور سید ابراهیم رئیسی در این اجلاس فرصت بسیار ارزنده و مهمی برای توسعه همکاریهای ایران با کشورهای پیرامونی و کشورهای آسیای مرکزی و جمهوری آذربایجان در منطقه قفقاز است. بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، توجه به همگرایی منطقهای افزایش یافت و سازمان همکاری اقتصادی اکو هم به عنوان یک سازمان همکاری منطقهای نقش بیشتری را در پیشرفت اقتصادی کشورهای عضو ایفا کرد و توانست ارتباطاتی را با اتحادیههایی مثل اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (آسهآن) در شرق آسیا ایجاد کند.
پاک آیین، برگزاری پانزدهمین اجلاس سران اکو در عشق آباد را فرصتی برای دور شدن کشورهای عضو از اختلافات سیاسی دانست و بر این باور است که ترکمنستان به عنوان میزبان نشست پانزدهم، کشوری است که بیشتر نگاه اقتصادی دارد و در همه مناقشات سیاسی سعی کرده بیطرف باشد، لذا عشق آباد سعی خواهد کرد بقیه کشورها را نیز به بیطرفی و کاهش اختلافات دعوت کند و سفر رئیس جمهوری به کشورهای عضو اکو هم در حوزه دوجانبه و هم در حوزه چند جانبه دستاوردهای خوبی برای کشور دارد و تقویت کننده سیاست همسایگی ایران است.
سید ابراهیم رئیسی در دومین سفر خارجی خود به دعوت «قربانقلی بردی محمداف» رئیس جمهور ترکمنستان، در راس هیئت عالیرتبه سیاسی و اقتصادی برای شرکت در اجلاس اکو عازم عشق آباد، پایتخت ترکمنستان میشود.
این دیپلمات پیشین کشورمان با اشاره تحریم ظالمانه آمریکا علیه کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی اکو معتقد است که یکی از خصوصیات کشورهای عضو اکو این است که همه به دنبال مقاومسازی اقتصاد خود و کاهش وابستگی اقتصادی به کشورهای فرامنطقهای هستند لذا بر همکاری منطقهای تاکید میکنند. جمهوری اسلامی هم در راستای سیاست تقویت روابط با همسایگان و همچنین مقاومسازی اقتصاد خود میتواند نقش خوبی را در سازمان اقتصادی اکو ایفا کند. اقتصاد ایران و کشورهای اکو مکمل یکدیگر هستند، کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی اکو در حوزههای مختلف ظرفیتهای متنوعی دارند که ایران میتواند از آنها بهرهمند شود. ما میتوانیم با کشورهای عضو اکو در چند حوزه مهم مثل تجارت، سرمایهگذاری، حمل و نقل، انرژی، کشاورزی و گردشگری همکاریهای خوبی داشته باشیم.
سازمان همکاریهای اقتصادی یا همان اکو مخفف نام یک سازمان اقتصادی منطقهای است. سه کشور ایران، پاکستان و ترکیه تقریبا ۶۰ سال پیش (۱۹۶۲) نخستین بار این سازمان را با نام «آر سی دی» یا «سازمان همکاری عمران منطقهای» پایهریزی کردند.
پس از فروپاشی شوروی، در سال ۱۳۷۲ کشورهای افغانستان، جمهوری آذربایجان، قزاقستان، ترکمنستان، قرقیزستان، ازبکستان و تاجیکستان نیز به سازمان اکو پیوستند. این سازمان هماکنون با ده عضو، حدود ۴۸۰ میلیون تن جمعیت و ۸٬۶۲۰٬۶۹۷ کیلومتر مربع وسعت کشورها، امکانات نفت، گاز و صنعت در اختیار دارد.
طبق اساسنامه این سازمان، اکو برای بهبود شرایط توسعه اقتصادی پایدار کشورهای عضو تلاش میکند؛ و برای حذف تدریجی موانع تجاری در این منطقه فعالیت دارد. از دیگر اهداف اکو، تهیه برنامه مشترک برای توسعه منابع انسانی در این ده کشور است. این سازمان همچنین برای تسریع برنامه توسعه حمل و نقل و ارتباطات فعالیت میکند. زبان رسمی سازمان اکو انگلیسی است و مقر اصلی آن، شهر تهران در ایران است.
پاک آیین با تاکید بر اینکه کشورهای عضو اکو لازم است در حوزه تجارت، تعرفههای کالاهای صادراتی و وارداتی را کاهش داده، مقررات دست و پاگیر گمرکی را حذف و گمرکها و تمام نهادهای مستقل در مرزهای زمینی و دریایی در دریای خزر را شبانه روزی کنند تا تجارت بین این کشورها تسهیل شود، گفت: تکمیل خطوط ترانزیتی مثل خط آهن رشت-آستارا و مسیری که کشورهای قفقاز را از نخجوان به ایران متصل میکند، بسیار مهم است، توسعه راههای ترانزیتی به رشد سریع همکاریهای اقتصادی در حوزه کشورهای عضو اکو خواهد انجامید.
کارشناس ارشد روابط بین الملل ظهور داعش در افغانستان را تهدیدی برای امنیت کشورهای اکو دانست و گفت: تروریسم، جرایم سازمان یافته، قاچاق مواد مخدر و ظهور داعش تهدیدات مشترکی هستند که از بین بردن آنها نیازمند همکاری کشورهای عضو اکوست.کاهش اختلافات سیاسی در منطقه اکو و ایجاد ثبات سیاسی و امنیت در منطقه میتواند سرمایه گذاری در منطقه را افزایش دهد، زیرا سرمایه ترسوست و جایی میرود که امنیت برقرار باشد.