در حالی که مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی از قطع ارتباط خود با ایران سخن گفته، سخنگوی وزارت امور خارجه اعلام کرد که قرار است او به زودی برای گفتگو با مقامات جمهوری اسلامی ایران به تهران سفر کند.
«رافائل گروسی » چند روز قبل در گفت وگو با خبرگزاری فرانسه مدعی شده بود آژانس هیچ تماسی با دولت جدید ایران برای گفتوگو درباره برخی مسائل مربوط به برنامه هستهای ایران نداشته و این مسئله را «حیرتانگیز» توصیف کرده بود.
این ادعای گروسی در حالی است که او علاوه بر تماسها و مراودات مکرر با نمایندگی دائم جمهوری اسلامی نزد سازمانهای بینالمللی در ۳ ماه گذشته، در شهریورماه نیز سفری به تهران داشت و ضمن دیدار با «محمد اسلامی» معاون رییسجمهوری و رییس سازمان انرژی اتمی به تفاهمهایی نیز رسید که ایران کاملا به آن توافق عمل کرد.
خواسته آژانس وفق تفاهم مشترک اسلامی- گروسی به تاریخ یکشنبه ۲۱ شهریور (۱۲ سپتامبر ۲۰۲۱) در خصوص موضوع تعویض کارتهای حافظه «تجهیزات مشخص شده» در حالی از رهگذر حسن نیت ایران محقق شد که این تجهیزات نه تنها به اقدامات پادمانی مرتبط نیستند بلکه به طور ویژه در جهت تحقق اهداف نظارتی برجام بوده و بر اساس آن، بازرسان آژانس فعالیتهای مورد توافق را بر روی ۱۸ دوربین از ۲۰ دوربین در ۲۲ سپتامبر ۲۰۲۱ انجام دادند.
با این وجود گروسی که به هیچ یک از تعهدات خود در آن تفاهم عمل نکرده، در یک ماه گذشته دستکم سه بار با اظهارات غیر فنی و کاملا سیاسی ایران را متهم به عدم همکاری با آژانس کرده و همزمان از لزوم سفر مجدد به ایران و ملاقات با مقامات کشورمان سخن گفته است.
او تاکید کرده که «من هیچ تماسی با این دولت که از ۵ ماه پیش مستقر شده است نداشتهام و تنها مورد استثنا، گفتوگوهای فنی است که با رییس جدید سازمان انرژی اتمی ایران داشتهام و این مساله حیرتآور است.»
ظاهرا مدیرکل آژانس از اینکه دولت سیزدهم برخلاف گذشته تنها به اندازه وزن او و نهاد متبوعش به او اجازه ایفای نقش داده مکدر است و از اینکه قادر به اجرای تام و تمام منویات سیاسی غربیها برای تشدید فشار بر ایران در فرآیند مذاکرات نیست سرخورده شده است.
در این خصوص ذکر چند نکته ضروری است:
نخست؛ ادعای عدم تعامل دولت سیزدهم با آژانس سخنی دروغ است و تفاهم دوجانبه ایران و آژانس در سفر شهریورماه گروسی به تهران که مفاد آن در بیانیه مشترک او و محمد اسلامی به عنوان معاون رییس جمهوری و رییس سازمان انرژی اتمی آمده شاهدی بر این ادعا است.
دوم؛ گروسی چون دیگر ترامپ و پمپئویی نیستند که بخواهند او را حمایت کنند، بنابراین برای اثبات خود به دولت بایدن ادعاهایی را درباره آنچه سر به راه کردن ایران خوانده داشته است که اساسا در حیطه مسولیت و اختیاراتش در آژانس نیست و الان از ناتوانی در این مساله ناراحت است.
سوم؛ بدیهی است تعامل ایران با آژانس تنها در چارچوب موافقتنامه جامع پادمان صورت خواهد گرفت و انتظار گروسی از اعمال نظر در فضایی فراتر از آنچه هست، انتظاری بیجاست و قطعا درخواستهای مکرر او برای ملاقات با مقامات ایرانی به غیر از رییس سازمان انرژی اتمی آن هم در شرایطی که کمترین حسن نیتی از خود نشان نداده، انتظار غیر معقولی است.
چهارم؛ روند رفتارهای ضدایرانی گروسی که بیشتر به یک سناریوی از پیش طراحی شده برای تشدید فشار بر کشورمان در فرآیند مذاکرات آینده شبیه است نشان میدهد که این نهاد بیش از آنکه در چارچوب وظایف حقوقی- فنی خود ایفای نقش کند، به ابزاری سیاسی در دست کشورهای غربی برای وارد کردن فشار به کشورهای مستقل مبدل شده است.
با توجه به آنچه ذکر شد مشخص نیست منظور گروسی از عدم تعامل ایران با آژانس دقیقا چیست و اصرار او بر تکرار اظهارات غیر واقعی و غیر فنی از این دست علیه کشورمان قرار است کدام گره را در مذاکرات آتی باز کند.