احسان ارکانی ، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی در گفت وگو با افکارنیوز درمورد عدم استقراض دولت از بانک مرکزی و چاپ نکردن پول در مدت اخیر بیان کرد: دولت مسئولیت دارد و باید اعلام کند بحثی نیست. اما طبق گزارشاتی که از دیوان محاسبات به دست رسیده در ماهه ابتدای سال جاری حدود 65هزار و 800 میلیارد تومان دولت از خزانه کشور تن خواه گردان گرفته است.
وی افزود: دولت در 4 ماهه اول سال دولت باید نهایتا 45 هزارمیلیاردتومان اوراق به مردم می فروخته است اما دراین مدت 65 هزار میلیاردتومان فروخته است و این اتفاق درزمان پایان دولت روحانی و ابتدای دولت حجت الاسلام رئیسی رخ داده است. اوراق مانند تیغ دولبه است. سررسید آن درسال آینده اغاز می شود اما تمام آن به بدهی دولت تبدیل خواهد شد ان هم با نرخ سود 20 درصد.
*دریافت تن خواه و فروش اوراق به مردم تبدیل به راه تامین کسری بودجه شده است
ارکانی گفت: به نوعی دولت کسری بودجه خود را از جیب مردم تامین کرده است. دولت ازطرفی 65 هزارمیلیاردتومان از خزانه تن خواه گرفته است و حدودا 65 هزارمیلیاردتومان اوراق به مردم فروخته است و این 20 هزارمیلیاردتومان مازاد بر مبلغ مصوب است. مجموع این اعداد حدود 130 هزارمیلیاردتومان است و رقمی است که دولت کسری بودجه خود به دلیل عدم فروش نفت و عدم تحقق سایر درآمدها تامین کرده است.
این عضو کمیسیون بودجه همچنین ادامه داد: تن خواه نیز پولی است که فاقد ردیف اعتباری مصوب بوده و برای هزینه هایی که کسری بودجه وجود داشته است دولت تن خواه به صورت پول دستی از خزانه گرفته است تا بتواند هزینه هایشان را مدیریت کند تا بتواند در طی ماه های باقی مانده از سال با جبران کسری بودجه مجددا پول تن خواه را به خزانه برگرداند.
وی اظهارکرد: لذا باید بپذیریم بدیهی است که کسری بودجه داریم اما اینکه روش مدیریت کسری بودجه جدا از موضوعاتی مانند کاهش هزینه ها یا تلاش برای افزایش منابع درآمدی، وزارت اقتصاد در سرفصل هایی که در 6 ماه اخیر متاسفانه عملکرد مطلوبی نداشته است.
ارکانی عنوان می کند: مانند فروش سهام شرکت های دولتی، واگذاری اموال و املاک دولتی یا بحث مالیات بر واحدهای مسکونی خالی، خودروهای لوکس و مالیات از اینفلوئنسرهای فضای مجازی. بنابراین از آنجا که عملکرد مناسبی دراین حوزه ها وجود نداشته کسری بودجه درحال افزایش است.
او گفت: ازطرف دیگر بحث فروش نفت و منابع حاصل از آن نیز هست که به دلیل فاصله زیاد بین فروش نفت محقق شده با میزان مصوب در بودجه کسری بودجه وجود دارد امیدوارهستیم دولت با تلاش بتواند امسال را مدیریت کند تا وضعیت بهتری نسبت به سال گذشته داشته باشیم.
*مجلس آمادگی دارد متمم یا اصلاحیه مورد نظر دولت را بر لایحه بودجه 1400 اعمال کند
عضو کمیسیون بودجه مجلس همچنین متذکر شد که دراین راستا آمادگی داریم اگر دولت می خواهد متمم یا اصلاحیه ای بر بودجه 1400 اصافه کند به مجلس ارائه کند تا درراستای خواست دولت آن را مصوب کنیم.
وی درپاسخ به اینکه ایا دولت می تواند با ادامه مسیر عدم استقراض از بانک مرکزی هزینه های مورد نیازش را تامین کند؟ بیان کرد: اگر دولت بخواهد مسیر عدم استقراض از بانک مرکزی را ادامه دهد با مشکل مواجه خواهد شد. بحث تامین بودجه و جبران کسری بودجه بحثی فراتر از این است که بگوییم با این روش عدم استقراض یا چااپ پول بتوان آن را مدیریت کرد. اینکه بودجه ای بدون کسری داشته باشیم نیازمند سلسله اقداماتی برای سال های آینده هستیم.
ارکانی افزود: مهم ترین اقدامات دولت برای سال آینده توحه ویژه به واگذاری اموال و دارایی ها و ملاک مازاد دولت در سراسر کشور است. ساختمان های مازادی که سازمان های دولتی در استان ها و شهرها دارند یا طرح های نیمه تمامی که رها شده و امکان واگذاری به بخش خصوصی وجود دارد. به طورمثال قراربوده کارخانه ای ساخته شود و 50 درصد آن پیش رفته است اما مابقی آن رها شده است.
این نماینده مجلس همچنین تصریح کرد: دولت قرار است طبق مصوبات قانونی این ها را به بخش خصوص واگذار کند تا این طرح ها کامل شود و به بهره برداری برسد. اما تمام این ها منبع درآمدی جدید برای دولت است. متاسفانه در این حوزه اقدامی انجام نشده است.
عضو کمیسیون بودجه مجلس گفت: ازنجا که دولت مدام به فروش نفت و درآمدهای مالیاتی سهل الوصول بوده است این منابع مغفول مانده است و باید برای سال آینده فعال شود که همت و عزم و اراده بیشتری می خواهد. اگر دولت بتواند حوزه هایی که تحقق آن ها انجام نشده اما جزء منابع درآمدی بودجه تصویب شده را فعال کند و درمقابل هزینه های دولت نیز کاهش پیدا کند وضعیت بهبود خواد یافت.
ارکانی تاکید کرد: قصد این نیست که دولت رازیر سوال ببریم اما اینکه می گویند پول چاپ نکرده ایم از طرفی درست است اما زمانی که ازطرف مقابل از خزانه کشور تن خواهی با حجم بالا دریافت می شود، روش درستی نیست. یعنی شما بدون اینکه مصوبه ای وجود داشته باشد یا بودجه ای محقق شده باشد از دارایی های خزانه کشور استفاده می کنید که نکته مثبتی نیست. اما فعلا باتوجه به اینکه دوره انتقالی دولت قبلی به جدید بوده است چند ماه وقت می دهیم که رقم تن خواه به شدت کاهش پیداکند.
او درانتها خاطرنشان کرد که پول تن خواه درواقع قرض گرفتن دولت از خزانه کشور است. درحالی که ما به ازای و ردیف بودجه ای ندارد. یعنی دولت به جای اینکه پول چاپ کند رقم 65 هزارمیلیاردتومان را به جای چاپ پول یا استقراض از بانک مرکزی ازخزانه وزارت اقتصاد قرض گرفته است.مجلس قطعا ناظر به اعمال دولت است.