دکتر مجید تخت روانچی در یادداشتی نوشت: امروز چهارشنبه، وزرای خارجه همسایگان نزدیک افغانستان بعلاوه روسیه در تهران گرد هم می آیند تا وضعیت فاجعه بار کنونی آن کشور را ارزیابی کنند. آنها برای بحث و بررسی راهها و ابزارهای ممکن برای کمک به مردم افغانستان در غلبه بر چالشهای سخت و وحشتناکی را که با آن روبرو هستند، گرد هم می آیند.
ارشدترین دیپلمات جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل افزود: پس از خروج عجولانه ایالات متحده و سقوط ناگهانی حکومت اشرف غنی رئیس جمهور سابق افغانستان در ماه اوت گذشته - و تسلط طالبان بر کل کشور- تحولات سریعی رخ داده که پیامدهای جدی سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و امنیتی را برای کل منطقه به همراه داشته است.
تخت روانچی اضافه کرد: جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک کشور همسایه که از پیوندهای تاریخی، فرهنگی، زبانی و مذهبی با افغانستان برخوردار است، نمی تواند نسبت به مصائب مردم افغانستان بی تفاوت بماند.
سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد اظهار داشت: در طول ۴۲ سال گذشته، ایران از مساعی جمیله خود برای گرد هم آوردن جناحهای أفغان با پیشینههای قومی و مذهبی مختلف برای حل مسالمتآمیز اختلافات خود استفاده کرده است. سالهاست که ما به بیش از سه میلیون پناهجوی افغان کمکهای بشردوستانه ارائه میکنیم که عملاً از حمایت بینالمللی کمی برخوردار است.
تخت روانچی گفت: تحولات اخیر در افغانستان اکنون به این معناست که چند صد هزار پناهجوی دیگر از مرز عبور کرده و وارد ایران شده اند و دوباره ما تقریبا بدون دریافت منابع جدیدی از جامعه جهانی، میزبان برادران و خواهران افغان خود هستیم. ما در حال حاضر علاوه بر غذا، سرپناه، دارو و آموزش، واکسنهای کووید-۱۹ را نیز در اختیار پناهندگان قرار میدهیم. این در حالی است که تحت تحریمهای شدید و غیرقانونی ایالات متحده آمریکا هستیم.
سفیر ایران در سازمان ملل متحد تصریح کرد: وضعیت کنونی افغانستان نیازمند تلاش های هماهنگ بین المللی است و کشورهای همسایه می توانند در این زمینه نقش عمده ای ایفا کنند.
تخت روانچی اظهار داشت: ما معتقدیم که رویکرد منطقهای با حمایت سازمان ملل متحد میتواند به مردم افغانستان برای غلبه بر بحران کنونی کمک کند.
ما از فرمت ۶+۲ (کشورهای همسایه بعلاوه روسیه و ایالات متحده) زیر چتر سازمان ملل حمایت کرده ایم و اکنون میزبان نشست همسایگان افغانستان هستیم.
سفیر و نماینده ایران در سازمان ملل متحد ادامه داد با توجه به این تلاش ها، برخی مسائل وجود دارد که نیاز به توجه فوری دارد:
۱- ضرورت تام برای ایجاد حکومت فراگیر در افغانستان. سلطه یک گروه قومی یا مذهبی بر کل کشور محکوم به شکست است. افغانستان یک کشور چند قومیتی است و برای جلب اعتماد مردم افغانستان و همچنین برخورداری از احترام جامعه جهانی باید دولتی به نمایندگی از همه افغان ها تشکیل شود.
۲- تلاشهای کنونی برای ارائه کمکهای بشردوستانه به مردم افغانستان باید مضاعف گردد. زمستان نزدیک است و نیاز مردم به کمکهای بشردوستانه بسیار مبرم و فوری است. به این ترتیب، ارائه کمک نباید منوط به مسائل دیگر باشد. ما به نوبه خود تلاش در این زمینه را شدت بخشیده و به آن ادامه خواهیم داد.
۳- واکنش بین المللی به موج پناهجویان به کشورهای همسایه از جمله ایران باید تشدید شود. جامعه بین المللی و به ویژه کشورهای غربی موظف است سهم خود را در ارائه کمک به پناهندگان بپردازند.
۴- در طی سال های اخیر، مردم افغانستان، از جمله زنان که نیمی از جمعیت را تشکیل می دهند، نقش چشمگیری در پیشرفت کشورشان داشته اند. نباید اجازه داد این دستاوردها به عقب برگردند. بر اساس آموزه های اسلامی، بایستی حقوق انسانی همه افغان ها، اعم از زن، مرد و کودک، با پیشینه های مختلف مذهبی و قومی رعایت شده و مورد احترام قرار گیرد.
۵- با تروریسم می بایست با شدت و حدت مقابله کرد. نباید اجازه داد که گروه های تروریستی از جمله داعش از وضعیت کنونی افغانستان که باعث ویرانی و ایجاد وحشت در مردم شده استفاده کنند. حملات تروریستی اخیر در قندوز و قندهار هشداردهنده است و می بایست برای ما یادآور تهدیدات مستمر تروریست ها برای افغانستان و همسایگان آن باشد.
تخت روانچی در ادامه اظهار داشت: تهاجم و اشغال ۲۰ ساله افغانستان که طی آن تعداد زیادی از افغان ها توسط نیروهای آمریکایی کشته شدند و متعاقب آن عقب نشینی غیرمسئولانه نیروهای ایالات متحده و ناتو ، وضعیت خطرناکی را در منطقه ای پرتلاطم ایجاد کرده است.
سفیر و نماینده دائم ایران درافغانستان تاکید کرد: مسئولیت اخلاقی جامعه جهانی ایجاب می کند به مردم افغانستان کمک شود تا با عزت و سربلندی روی پای خود بایستند.
ارشد ترین دیپلمات جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل گفت: مردم و قومیتهای مختلف أفغانستان به همان اندازه مسئولیت تاریخی دارند که اختلافات خود را کنار گذاشته و حکومتی فراگیر و گسترده با مشارکت همه گروه های قومی و مذهبی ایجاد کنند. این امر تنها از طریق گفتوگوی بینالافغانی و عدم دخالت خارجی محقق میشود.
تخت روانچی در پایان افزود: زمان آن فرا رسیده است که جامعه جهانی برای کمک فوری به مردم افغانستان دست به دست هم دهند. ما در ایران وظیفه ای که بر عهده داریم را انجام می دهیم اما هر راهکار دیگر می تواند برای همه فاجعه آمیز باشد.