شب گذشته «رافائل گروسی » مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی وارد تهران شد تا ضمن دیدار با « محمد اسلامی » رئیس جدید سازمان انرژی اتمی در مورد موضوعات فیمابین ایران و آژانس با او رایزنی کند.
مدیرکل آژانس اخیرا طی گزارشی به شورای حکام آژانس، مدعی شده بود که بازرسیهای این سازمان از مراکز هستهای ایران به طور چشمگیری کاهش یافته و با محدودیت جدی مواجه شده است.
«رافائل گروسی» در این گزارش ادعا کرده بود؛ ایران مانع دسترسی بازرسان آژانس به سایتهای مرتبط با فعالیتهای هستهای شده و همچنان به توسعه فعالیتهای اتمی خود ادامه میدهد.
در این گزارش ضمن تکرار ادعای کشف ذرات هستهای اعلام نشده، آمده بود که ایران ۱۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصد ذخیره کرده که فراتر از سقف مجاز در برجام است.
در همین حال «کاظم غریبآبادی» سفیر و نماینده دائم کشورمان نزد سازمانهای بینالمللی در وین در واکنش به انتشار گزارشهای برجامی و پادمانی مدیرکل آژانس گفته بود؛ تمامی فعالیتهای هستهای ایران، از جمله غنیسازی در سطوح مختلف و تولید فلز اورانیوم، در چارچوب حقوق هستهای ایران تحت معاهده عدم اشاعه صورت میگیرند و کاملاً همراستا با تعهدات پادمانی ایران انجام میشوند.
غریبآبادی تاکید کرده بود؛ از آنجا که سایر طرفها به تعهدات خود تحت توافق هستهای در حوزه رفع تحریم عمل نکردند و سیاست اعمال تحریمهای غیرقانونی و یکجانبه آمریکا نیز ادامه دارد، هیچکس نمیتواند توقف این فعالیتها را در چارچوب این توافق از ایران طلب کند.
با این وجود و با توجه به گزارش یکسویه و جهتدار گروسی، برخی رسانههای غربی پیشبینی کرده بودند که طرفهای غربی در نشست آتی شورای حکام با هدف تشدید فشارها بر ایران برای عقبنشینی از موضع قانونی خود و پذیرش مطالبات زیادهخواهانه واشینگتن، تلاش خواهند کرد که مبتنی بر گزارش گروسی قطعنامهای علیه کشورمان صادر نمایند.
این پیشبینی البته دقیق نبود و چنانچه «نورنیوز» شب گذشته در خبری بدان اشاره کرد، اساسا هیچ بحثی درباره صدور قطعنامه ضد ایرانی در دستور کار نشست آتی شورای حکام آژانس قرار ندارد.
در این خصوص چند نکته مهم باید مورد توجه قرار گیرد:
نخست؛ ایران و آژانس تعاملات مناسبی در سطوح مختلف دارند. تبادل هیاتها نیز بر حسب ضرورت در زمانها و شرایط متفاوتی صورت میگیرد. بر این اساس سفر جاری مدیرکل آژنس به تهران به منظور انجام رایزنی دو طرف قبل از آغاز به کار نشست آتی شورای حکام صورت گرفته و گمانهزنیهای رسانههای غربی در خصوص دستور کار پادمانی سفر گروسی به ایران صحت ندارد.
دوم؛ انتظار میرود سفر گروسی به تهران به ویژه پس از گزارش غیرسازنده اخیر او منجر به ارائه ارزیابیهای مثبتی گردد تا بهانه برای سوءاستفاده سیاسی طرفهای غربی در نشست شورای حکام نیز گرفته شود.
سوم؛ آژانس نمیتواند نقش تأثیرگذار خود در سرنوشت تفاهم هستهای را انکار کند، از این رو باید مراقب آثار گزارشها و مواضع مقامات خود باشد تا حیثیت حقوقی و حرفهای خود را حفظ کرده و به نقش موثر خود در مسیر حصول توافق عمل نماید.
چهارم؛ با توجه به جمیع شرایط و نیاز مبرمی که غرب برای بازگشت به مذاکرات دارد، اینگونه برآورد میشود که کشورهای اروپایی و آمریکا نیز به دنبال تنشآفرینی و تقابل در شورای حکام نیستند، چرا که به خوبی میدانند هر اقدامی در نشست آتی این شورا، نه تنها واکنش مناسب ایران را به دنبال خواهد داشت بلکه فرآیند دیپلماسی و مذاکره را مختل خواهد کرد.