«حسن بهشتیپور» با اشاره به سفر «رافائل گروسی » به تهران گفت: آن گونه که مقامات آژانس بینالمللی انرژی اتمی مطرح کردهاند، سه موضوع در دستور کار رافائل گروسی در سفر به تهران قرار دارد؛ نخستین دستورکار، ترغیب ایران به اجرای تعهدات برجامیاش است که پاسخ ایران روشن است و میگوید تا زمانی که طرف مقابل به تعهداتش پایبند نباشد، تعهدات برجامیاش را انجام نمیدهد و براساس قانون مجلس عمل کرده و در چارچوب موافقتنامه پادمان با آژانس همکاری میکند.
وی دستورکار دوم گروسی در تهران را مربوط به دوربینهای آفلاین شده عنوان کرد و اظهار داشت: براساس مصوبه مجلس، دوربینهایی که بر فعالیتهای هستهای ایران به صورت آنلاین فعالیت میکردند، به صورت آفلاین درآمده است، محتوای آن در اختیار ایران قرار دارد و آژانس نسبت به محتوای آن دسترسی ندارند. ایران میگوید تا وقتی طرف مقابل به تعهداتش عمل نکند، محتوای تصاویر این دوربینها در اختیار ایران خواهد بود و آژانس دسترسی به محتوای آن نخواهد داشت.
بهشتیپور اضافه کرد: دستور کار دیگر گروسی در این سفر، سوال از ایران درباره چهار مکان مطرح شده از سوی آژانس است که ایران به سوالات آژانس پاسخ داده اما این نهاد بینالمللی آن را ناکافی دانسته و قانع نشده است. احتمالاً گروسی در این سفر، به دنبال راهحلی برای حل این رابطه است.
مدیر کل فقط باید بر اساس مستندات به شورای حکام گزارش دهد
وی با بیان اینکه ایران معتقد است اگر آژانس بینالمللی انرژی هستهای فنی و حقوقی عمل کند، مشکلی در رابطه ایران و آژانس پیش نمیآید، خاطرنشان کرد: اعلام نگرانیهای گروسی نسبت به فعالیتهای هستهای ایران، خارج از انجام وظایف مدیرکل آژانس است و طرح این گونه مباحث، برعهده شورای حکام است و مدیرکل فقط باید براساس مستندات به شورای حکام گزارش دهد.
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه نباید تجربههای سالهای ۸۶ تا ۸۹ تکرار شود، ابراز داشت: ما باید همچنان همکاری خود را با آژانس بینالمللی انرژی اتمی ادامه دهیم و اگر اخلالی در این رابطه به وجود آمده، آن را برطرف و موانع را برداریم و به راهحلی برسیم.
تلاشهای دشمنان ایران با ادامه همکاری با آژانس به نتیجه نمیرسد
بهشتیپور با بیان اینکه تا زمانی که ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی با یکدیگر همکاری کنند، تلاش دشمنان ایران هم به نتیجه نخواهد رسید، عنوان کرد: اگر این همکاری کاهش یابد یا قطع شود، این موضوع تأثیر مستقیمی خواهد داشت بر اینکه شورای حکام قطعنامه علیه ایران صادر کند و پروندهسازی در شورای امنیت ادامه یابد.
وی با بیان اینکه بهتر است ایران با آژانس برای ادامه همکاری به توافق برسیم، یادآور شد: هر گونه توافق احتمالی میان ایران و آژانس، تاثیر مثبت و مستقیمی بر مذاکرات وین خواهد داشت و موقعیت ایران را در آن مذاکرات تثبیت خواهد کرد. باید به دنبال تفاهم با آژانس باشیم تا جلوی بهانهجوییها را بگیریم.
این کارشناس مسائل هستهای درباره وضعیت کنونی پرونده ایران در نشست بعدی شورای حکام بیان کرد: احتمال زمینه صدور قطعنامه ایران تسهیل شده ولی امکان رسیدن توافق با گروسی در سفر به تهران، میتواند جلوی صدور قطعنامه علیه ایران را بگیرد. ما باید نگذاریم علیه ایران قطعنامهای صادر شود و نباید قطعنامه را کاغذپاره بخوانیم.
چهار مکان ادعایی آژانس نمیتواند مورد استناد قرار گیرد
بهشتیپور با اشاره به سازوکار صدور قطعنامه گفت: اگر هم قرار باشد قطعنامهای صادر شود، این قطعنامه ابتدا هشداری خواهد بود. در دوره پیشین، شورای حکام ۶ قطعنامه هشداردهنده صادر کرد و سپس پرونده ایران را به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارجاع داد. البته این تطویل احتمالا در دوره کنونی رخ نخواهد داد.
وی در پاسخ به این سوال که طرح سوال آژانس در مورد چهار مکان مورد ادعا میتواند موجب بازگشایی مجدد پرونده موسوم به پیامدی شود، اظهار داشت: پرونده موسوم به ابعاد احتمالی فعالیتهای نظامی هستهای ایران (پیامدی) دارای ۱۲ سرفصل و ۶۶ بند است که «یوکیا آمانو» مدیرکل فقید آژانس در نوامبر ۲۰۱۱ آن را مطرح کرد ولی با تدبیر ایران در نوامبر ۲۰۱۵ و بعد از برجام، برای همیشه بسته شد.
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه چهار مکان ادعایی آژانس ارتباطی با سرفصلهای پیامدی ندارد، تصریح کرد: چهار مکان ادعایی آژانس موضوعات جدیدی هستند و آژانس انتظار دارد ایران به آن پاسخ دهد. البته ایران هم به آن پاسخ داده ولی آژانس به این پاسخها رضایت نداده است. این چهار مکان ادعایی برای قبل از سال ۲۰۰۳ است و آلودگی مطرح شده هم زیر پنج درصد است و نمیتواند مورد استناد برای فشار قرار گیرد.
پیشرفت در روند مذاکرات وین میتواند سیاسیکاری آژانس را کاهش دهد
بهشتیپور با تاکید بر اینکه پیشرفت در روند مذاکرات وین میتواند سیاسیکاری آژانس را کاهش دهد، خاطرنشان کرد: لازمه فعالیت هستهای هر کشوری، همکاری با آژانس است. این همکاری همچنان باید ادامه یابد. ایران بازرسیشدهترین کشور تحت نظارت آژانس بوده و تا وقتی این همکاری ادامه داشته باشد، میتواند جلوی هر گونه بهانهجویی را بگیرد.
وی اضافه کرد: درست نیست هرگونه روابط ایران و آژانس را به برجام یا مذاکرات وین ربط دهیم. بحث مذاکرات وین آن است که طرفهای مقابل به تعهداتشان بازگردند و تحریمها رفع شود و آژانس فقط بر این فعالیتها و تعهدات، نظارت میکند. اگر هم اخلالی در روابط ایران و آژانس شکل گرفته، باید این اخلال را برطرف کرد و نه آنکه به مسائل دیگر، ارتباط داد.