شعیب بهمن کارشناس مسائل بینالمللی در تحلیل مسائل جاری افغانستان گفت: به نظر میرسد مجموعه شرایط و تحولات موجود در افغانستان، یعنی آن چیزی که رخ داده و آن چیزی که پیش رو است، در نهایت به سیطره کامل طالبان بر قلمرو افغانستان منتهی خواهد شد.
این کارشناس مسائل بینالمللی تصریح کرد: بنابراین میتوان انتظار داشت که به رغم تمام درگیریهایی که در حال حاضر در دره پنجشیر وجود دارد، در نهایت طالبان پیروز میدان باشد.
وی ادامه داد: هر چند که به هر حال پیروزی نظامی در این نبرد، دشواریهای خاص خودش را دارد، ولی به هر حال از لحاظ نیرو، تجهیزات و توانرزمی، طالبان نسبت به نیروهایی که در پنجشیر مبارزه میکنند، برتری دارد.
بهمن اضافه کرد: بنابراین به نظر میرسد که در نهایت درگیری با پیروزی طالبان ادامه پیدا کند، مگر اینکه اتفاقات جدیدی در افغانستان رخ دهد. از جمله اینکه ممکن است در سایر نقاط این کشور نیز، واحدها و هستههای مقاومت ضد طالبان شکل بگیرد که عملاً آن چیزی که تا به امروز مشاهده شده است، در دو و سه هفته اخیر، یک چنین روندی را تقویت نمیکند.
این کارشناس مسائل سیاسی افزود: بنابراین میتوان گفت که با توجه به شرایط فعلی و روندهای گذشته، در حال حاضر طالبان دست برتر را در تحولات پیش روی افغانستان دارد.
بهمن همچنین در خصوص موضع کشورمان در خصوص اتفاقات اخیر افغانستان گفت: موضع جمهوری اسلامی مشخص و تقریباً ثابت است ولی ایران همواره خواهان برقراری صلح و ثبات در کشور افغانستان است و در عین حال خواهان توسعه و پیشرفت این کشور بدون مداخله قدرتها و بازیگران خارجی است و همواره نیز از راه حل های مبتنی بر گفتگوهای بین الافغانی حمایت میکرد.
وی ادامه داد: در سالهای اخیر بارها چنین اقدامی را انجام داده است و سعی کرده به عنوان میانجی و واسطه بین گروههای مختلف افغانی به ایفای نقش بپردازد.
این تحلیلگر مسائل بینالملل افزود: واقعیت این است که در حال حاضر تحولات افغانستان در داخل ایران با دو نگاه مورد رصد و ارزیابی قرار میگیرد. یک نگاه، واقع محورانه و واقع گرایانه است که بر مبنای آن به هر حال طالبان به عنوان یک قدرت در آینده سیاسی افغانستان ایفای نقش خواهد کرد.
بهمن همچنین گفت: ولی در کنارش یک دیدگاه احساس محورانه یا احساس گرایانه نیز وجود دارد و تمایل به ضدیت با طالبان و حمایت از مقاومتی که در دره پنجشیر شکل گرفته است را تبیین میکند.
این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: آن چیزی که به هر حال میتوان گفت این است که اکثر کشورهای جهان تا به امروز حاکمیت طالبان را پذیرفته اند. اگر چه الان در شکل غیر رسمی و در آینده نیز به شکل رسمی خواهند پذیرفت.
وی ادامه داد: اگر مقاومت قرار باشد علیه طالبان صرفاً در دره پنجشیر باقی بماند، این محدوده جغرافیایی دارای یکسری ظرفیتها و محدودیتهایی است که نمیتواند برای یک مدت طولانی این روند تداوم پیدا کند؛ یا در نهایت طالبان از لحاظ نظامی موفق خواهد شد یا طرفین ناگزیر به ایجاد یک مصالحه و توافق سیاسی خواهند شد.
بهمن گفت: بنابراین در شرایط فعلی تمامی کشورها به واقعیت صحنه درگیری میدانی افغانستان نگاه میکنند، اگرچه ممکن است از لحاظ عاطفی یا دیدگاههای انسانگرایانه، تعلقات دیگری وجود داشته باشد، اما واقعیتهای سیاسی در افغانستان، حکایت از این دارد که تحولات و مجموعه تحولات به سمتی میرود که بایستی حکومت طالبان بر افغانستان را به رسمیت شناخت.
وی ادامه داد: حالا اینکه زمان این مسئله چه زمانی و چگونه باشد، وابسته به این است که تحولات چه سمت و سویی پیدا کند.
این کارشناس مسائل سیاسی افزود: این نکته را نیز توجه داشته باشید که طالبان به رغم اینکه قدرت مسلط میشود، اما با چالشهای متعددی در آینده مواجه خواهد شد؛ از جبهههای ناآرام در شمال افغانستان و حتی شکل گیری هسته های ضد طالبان در سراسر این کشور گرفته تا در پیش بودن معضلات و چالشهای اقتصادی و همچنین مسئله شناسایی بین المللی طالبان به عنوان حکومت مستقر در افغانستان.