اجلاس بغداد بعد از کش و قوس‌های بسیار و با وجود دخالت‌های کشور‌های بیگانه در آن شنبه هفته جاری برگزار شد. نظرات درباره اجلاس بغداد متفاوت است برخی از کارشناسان بر این باورند که عراق با برگزاری این اجلاس توانسته نقش سیاسی برجسته‌ای را در منطقه ایفا کند به ویژه اینکه ایران و عربستان نیز در آن شرکت کردند، در حالی که بسیاری معتقدند حذف سوریه از اجلاس بغداد دستیابی به نتایج مطلوب را دشوار ساخته است.
دستاورد عراق از اجلاس بغداد
علی الخفاجی، خبرنگار روزنامه الصباح عراق در خصوص برگزاری اجلاس منطقه‌ای و بین‌المللی در بغداد نوشت: «البته برگزاری چنین کنفرانس‌هایی با توجه به شرایط کنونی عراق از اهمیت بالایی برخوردارند چرا که به ثبات کشور در سطوح اقتصادی و امنیتی کمک شایانی می‌کند و دروازه‌ای برای ایجاد مشارکت‌های منطقه‌ای است و دستاوردهای جدیدی خواهد داشت.
دکتر عبدالستار الجمیلی، دبیرکل حزب پیشتازان عراق نیز در مصاحبه‌ای گفت: من فکر می‌کنم این اجلاس بیش از آنکه اهمیتی واقع‌بینانه داشته باشد در واقع یک نمایش رو به جلوست. سیاست خارجی عراق همیشه بازتابی از سیاست داخلی عراق بوده است و عراق هم اکنون در شرایط سختی قرار دارد، مردم و دولت عراق رنج بسیاری را متحمل شده‌اند.
او افزود: من فکر نمی‌کنم این اجلاس دستاورد عملی داشته باشد، همه طرف‌هایی که در اجلاس بغداد شرکت می‌کنند به هدف و واقعیت شکننده عراق پی خواهند برد و از نظر من دولت عراق به جای مدیریت شکست‌ها با عملیات رسانه‌ای و دوری از حقایق، باید به مشکلات مردم که به حد انفجار رسیده است،رسیدگی کند.
ایاد العناز، تحلیلگر عراقی درباره حضور فعال فرانسه در اجلاس بغداد گفت: فرانسه به دنبال حضور گسترده و تاثیرگذار در صحنه سیاسی عراق است و این را می‌شود از رفتار «امانوئل مکرون» رئیس‌جمهور این کشور در رفتن به موصل، که بیشترین آسیب را از حضور تروریست‌ها دیده، مشاهده کرد.
عبدالباری عطوان، سردبیر نشریه معتبر و معروف رای الیوم چاپ لندن، با اشاره به حضور رئیس‌جمهور فرانسه در اجلاس همسایگان بغداد گفت: مشارکت امانوئل مکرون در این اجلاس و حتی تصدی مدیریت واقعی آن بدون اینکه یکی از کشور‌های همسایه عراق باشد و حدود پنج هزار کیلومتر با آن فاصله دارد، ترفندی است که حتی احمق‌ها را هم فریب نمی‌دهد.
عصری فیاض، یکی از تحلیلگران رای الیوم با انتقاد از غیبت سوریه در اجلاس بغداد گفت: دعوت نکردن از سوریه یک اشتباه بزرگ بود و پیامد‌های آن گریبان عراق را خواهد گرفت و این اقدام بر روابط دو کشور تاثیر خواهد گذاشت.
پیشتر منابع آگاه عراقی اعلام کرده بودند مکرون به عراق اجازه نداده است از بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه به اجلاس بغداد دعوت به عمل بیاید!
یکی از اهداف اجلاس بغداد برطرف کردن اختلافات منطقه‌ای و نزدیک کردن نظرات به یک دیگر بود و از قبل پیش‌بینی می‌شد در حاشیه این اجلاس نشست‌های دوجانبه و چند جانبه‌ای انجام می‌شود در همین خصوص «فواد حسین» وزیر امور خارجه عراق در کنفرانسی مطبوعاتی گفت: بغداد توانسته است کشور‌هایی را دور هم جمع کند که مشکلات و اختلاف‌های زیادی باهم داشتند و ما توانسته‌ایم فضایی را ایجاد کنیم که این کشور‌ها با هم و برای به ثبات رسیدن منطقه با یکدیگر گفتگو کنند.
وزیر خارجه عراق در ادامه افزود: دیدار‌های ایران و عربستان در این حاشیه این نشست در جریان است و دو طرف تمایل دارند به نتایج مثبتی دست یابند.
کمی بعد از شروع نشست غیرعلنی اجلاس بغداد سخنگوی ریاست جمهوری مصر نیز با منتشر کردن تصاویری از نشست مشترک «عبدالفتاح السیسی» رئیس‌جمهور این کشور و «شیخ تمیم بن حمد آل ثانی» امیر قطر بعد از ۴ سال خبر داد.
در ابتدای این اجلاس و قبل از آغاز رسمی آن «محمد بن زاید» نخست‌وزیر امارات و «شیخ تمیم بن حمد آل ثانی» هم با یکدیگر دیدار کردند.
مصر در نیمه سال ۲۰۱۷ در همراهی با عربستان و امارات، روابط خود را با قطر قطع کرد تا این عضو شورای همکاری خلیج فارس در یک محاصره کامل اقلیمی و سیاسی قرار بگیرد، اما پس از شکست سیاست تحریم و محاصره سعودی ها، در ۵ ژانویه ۲۰۲۱ دو کشور در خصوص از سرگیری روابط توافق کردند.
به سخره گرفتن اجلاس بغداد از سوی آمریکا و فرانسه
یکی از اصلی‌ترین اهداف اجلاس بغداد دخالت نکردن کشور‌های خارجی در امور داخلی عراق بود که بطور رسمی همه طرف‌های شرکت‌کننده در آن از فرانسه گرفته تا اردن، مصر، قطر، کویت و ایران بر آن تاکید داشتند، اما دقیقا ساعاتی بعد از این اجلاس امائونل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه در سخنانی عجیب گفت: آمریکا چه در عراق بماند و چه نماند، فرانسه قصد دارد در این کشور بماند!
و تنها چند روز بعد از این اجلاس «رابرت پالادینو» سفیر آمریکا در اقلیم کردستان عراق گفته است «واشنگتن قصد ندارد از عراق و اقلیم کردستان خارج شود و بین عراق و افغانستان تفاوت زیادی وجود دارد».
سخن آخر
بر اساس رأی و نظر کارشناسان عراق با دعوت نکردن از سوریه به دلیل اجازه ندادن فرانسه اشتباه بزرگی را مرتکب شده است و این اشتباه از اهمیت اجلاس بغداد کاست، اگر چه عراق به دنبال بازگرداندن نقش اساسی خود در منطقه است، ولی وابستگی آن به کشور‌های غربی تا حد زیادی نقش آن را تحت شعاع قرار می‌دهد.
همچنین به گزارش کارشناسان عراقی این کشور در وهله اول باید مشکلات داخلی خود را که ریشه در دخالت بیگانگان در آن مشهود است، برطرف نماید تا بتواند سیاست خارجی خود را نیز بهبود بخشد.
