تنها چند ساعت پس از سخنرانی سید «حسن نصرالله» دبیرکل حزب الله لبنان در مراسم عاشورای حسینی و اظهارات وی درباره آغاز حرکت کشتی حامل سوخت از سمت ایران به لبنان برای نجات مردم این کشور از محاصره خفقان آوری که توسط ایالات متحده و غربیها به آن تحمیل شده، دفتر ریاست جمهوری لبنان اعلام کرد که «دوروتی شیا» سفیر آمریکا در بیروت به مقامات لبنانی اعلام کرده که دولت آمریکا تصمیم گرفته تا از اردن به لبنان برق وارد کند.
در این زمینه ایالات متحده همچنین ادعا کرده که اردن از مصر گاز وارد میکند تا با تولید انرژی برق بیشتر آن را به شبکه برق میان اردن و سوریه و لبنان متصل کند و علاوه بر آن در موضوع انتقال گاز مصر از طریق اردن و سوریه به شمال لبنان نیز تسهیلاتی انجام خواهد شد.
بسیاری از کارشناسان این تصمیم آمریکا و تحرکات سفیر آن در بیروت را به عنوان یک رفتار قابل پیشبینی بعد از اعلام آغاز روند واردات سوخت از ایران به لبنان و افزایش محبوبیت حزب الله درمیان مردم این کشور که از بحرانهایی مانند آب و برق و سوخت رنج میبرند، تعبیر میکنند.
این در حالی است که آمریکا سالها لبنان را به بهانه تحریمها ضد سوریه از گزینه انتقال گاز از طریق این کشور محروم کرده بود اما امروز به عنوان میانجی در حل بحران انرژی لبنان وارد میدان شده است. اما چرا این میانجیگریها قبل از سخنان سید حسن نصرالله وجود نداشت؟
علاوه بر این دوروتی شیا به «میشل عون» رئیس جمهوری لبنان اعلام کرد که مذاکرات با بانک جهانی برای تامین بودجه مالی انتقال گاز از مصر به لبنان در جریان است. اما این به چه معناست؟ این امر یعنی غرق شدن لبنان در باتلاق بدهیهای بیشتر بر پایه اقتصاد رانتی که از چندین دهه گذشته تاکنون لبنان را وارد بحران کرده است.
البته این رفتار شتابزده آمریکاییها نیاز به توضیح چندانی ندارد و علت آن کاملا شفاف است. آمریکاییها با شنیدن خبر حرکت کشتی حامل سوخت از سمت ایران به لبنان که استکبار غرب در لبنان را از بین میبرد دچار جنون شده و همه تلاش خود را برای برهم زدن ابتکار تاریخی ایران برای حل بحران سوخت لبنان به کار بستهاند. اما با همه این وجود آمریکا باز هم به دنبال اجرای یک ابتکار سودآور برای لبنانیها نیست و طرحی را در نظر گرفته که لبنان را با گرفتن وامهای کلان از موسسات جهانی وارد بدهیهای بیشتر کند. این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد صادرات سوخت به لبنان را با ارز ملی این کشور مطرح کرده است.
در واقع آمریکا در حالی سعی میکند خود را به عنوان نجات دهنده لبنانیها معرفی کند که در صدد انجام یک تجاوز اقتصادی دیگر و تنگتر کردن حلقه محاصره لبنان است.
در این زمینه دکتر «عماد عکوش» کارشناس اقتصادی لبنان درباره تحرکات مشکوک سفیر آمریکا در بیروت در بازه زمانی کنونی اظهار داشت که لبنان سالها پیش توافقنامهای برای خرید گاز از مصر را امضا کرده بود اما متاسفانه این پرونده وارد پیچیدگیهای سیاسی شد و در آن زمان دولت وقت «سعد حریری» از پرداخت مبلغ مورد نظر برای خرید گاز خودداری کرد که همین موضوع تبدیل به بهانهای برای مصر جهت لغو قرارداد مذکور شد.
این کارشناس اقتصادی لبنان افزود توافق خرید گاز از مصر یک جانبه لغو شد که همین امر موجب گشت تا خسارت زیادی به لبنان وارد شود.
وی درباره موانع موفقیت توافق خرید گاز از مصر اشاره کرد که موضوع انتقال گاز از طریق خط لولهها در سوریه به دلیل تحریمهای آمریکا علیه سوریه تحت عنوان قانون سزار مختل شد. برای انتقال گاز از طریق سوریه به لبنان باید مذاکراتی با دولت دمشق انجام میشد اما تحریمهای ایالات متحده مانع همکاری میان لبنان و سوریه شد و در واقع آمریکا انتقال گاز از طریق خط لولههای سوریه به لبنان را وتو کرد.
عماد عکوش در ادامه درباره تغییر ناگهانی موضع آمریکا و سخنان دوروتی شیا درباره اجازه به لبنان برای استفاده از این خط لولهها اظهار داشت که سفیر آمریکا از این موضوع نیز فراتر رفته و درباره واردات برق از اردن نیز صحبت کرده است؛ در حالیکه خود آمریکاییها پیش از این مانع استفاده لبنان از گزینههای مذکور شده بودند.
وی ادامه داد، دولت آمریکا همه گزینههای پیشروی لبنان برای حل بحران انرژی را به بنبست رسانده بود و اکنون در تلاش برای ترغیب لبنان به اخذ وام از بانک جهانی است. اما نکتهای که باید لبنانیها به آن توجه داشته باشند این است که در حالی که ما میتوانیم سوخت ایران را به قیمت لیره لبنان دریافت کنیم چه دلیلی برای گرفتن وام از بانک جهانی و پرداخت هزینههای اضافی وجود دارد.
پرواضح است آنچه که آمریکا در مرحله کنونی دنبال میکند غرق کردن لبنان در بدهیهای بیشتر و قیمومیت موسسات جهانی بر آن است. در این شرایط لبنان تنها باید زمانی اقدام به اخذ وامهای خارجی کند که بخواهد از این مبالغ در راستای افزایش تولید و بهره وری برای همه مردم استفاده کند؛ زیرا در واقع این مردم هستند که باید این وام ها و بدهیها را بپردازند.
این کارشناس اقتصادی لبنان در ادامه سخنان خود گفت، واردات سوخت از ایران از جنبههای مختلف ملی و سیاسی و اقتصادی تاثیرات بسیار مثبتی بر وضعیت لبنان دارد. اولین تاثیر آن در نگرانی آمریکاییها و عجله این کشور برای معاف کردن لبنان از بسیاری از تحریمهای مندرج در قانون سزار دیده میشود و دیدیم که واشنگتن چگونه به سرعت اقدام به میانجی گری با مصر برای تامین گاز لبنان کرد. این تأثیر در سطح داخلی لبنان نیز قابل مشاهده است؛ جایی که بسیاری از ایستگاههای سوخت بعد از چند روز تعطیلی مجددا شروع به فعالیت کردند.
عکوش در پایان آغاز روند واردات سوخت از ایران به لبنان را به عنوان یک نقطه محوری در موضوع لغو تحریمها در لبنان مورد بررسی قرار میدهد و معتقد است که این موضوع در سطح منطقهای نیز میتواند تاثیر بزرگی بر کشورهایی که از تحریمهای آمریکا رنج میبرند داشته باشد تا این کشورها نیز اقدام به برخورد قاطع با تحریمها در راستای منافع مردم خود کنند. البته آثار و نتایج بسیار مهم رسیدن کشتی حامل سوخت از ایران به لبنان در مراحل بعدی کاملاً آشکار خواهد شد.