نظرسنجیهای جدید در آمریکا نشان میدهد حس افتخار به میهن و وطنپرستی در بین آمریکاییها در حال از بین رفتن است و بسیاری از نوجوانان و جوانان این کشور دیگر احساسی نسبت به کشور خود ندارند. برای کسانی که بحثهای سیاسی موجود در جامعه سیاسی آمریکا را پیگیری میکنند و نیمنگاهی به فعالیت گروههای راستگرا در داخل آمریکا دارند و نگران این مساله هستند که شاید شکلگیری گروههای ملیگرا بتواند منافع آمریکا در نقاط مختلف دنیا را به خطر بیندازد، این خبر، تا حد زیادی متعجبکننده و شگفتآور است. با این حال نظرسنجی اخیر در آمریکا نشان میدهد نسل هزاره و نسل Z یعنی نسلهای نوجوان و جوان آمریکا علاقه چندانی به بحثهای مرتبط با افتخار به میهن یا میهنپرستی ندارند. براساس این نظرسنجی که توسط ۲ شرکت نظرسنجی I&I و TIPP صورت گرفته است، 67 درصد افرادی که درباره میزان میهنپرستی در عقاید و وجودشان از آنها سوال شده، پاسخ دادهاند به کشورشان افتخار میکنند. با این حال در این نظرسنجی که در روزهای منتهی به روز استقلال آمریکا (چهارم جولای) صورت گرفته، تنها 36 درصد افراد بین 18 تا 24 سال اعلام کردهاند به میهنشان افتخار میکنند و 35 درصد نیز اعلام کردهاند اصلا نسبت به آمریکایی بودن خود افتخار نمیکنند یا احساس افتخار بسیار کمی دارند.
نظرسنجی دیگری که توسط موسسه ایپسوس بین 1026 آمریکایی در فاصله روزهای 25 تا 28 ژوئن صورت گرفته نیز نشان میدهد این نتایج تا حد زیادی درست است. در کل، 69 درصد افراد شرکتکننده در این نظرسنجی بیان کردهاند به آمریکایی بودن خود افتخار میکنند. اما بالا بودن این میزان تنها در بین نسل X و نسل بیبی بومر (نسل به دنیا آمده بعد از جنگ دوم جهانی) دیده شده است که 71 تا 84 درصدشان اعلام کردهاند از اینکه آمریکایی هستند به خود افتخار میکنند اما زمانی که بحث به نسل Z یا نسل هزاره میرسد، این ارقام کاهش شدید داشته و به 52 و 58 درصد میرسد. این مساله نشاندهنده شکاف شدید بین نسلهای مختلف آمریکا در مساله نگاهشان به وطن یا میهن است.
این آمار باعث شد خبرنگاران میان نسلهای جدید آمریکا و جوانان بروند و از آنها سوال کنند: چرا به آمریکا و آمریکایی بودن خود افتخار نمیکنند. در ویدئویی که شبکه فاکسنیوز آن را منتشر کرد، خبرنگاری میان دانشجویان رفته و از آنها در این باره سوال میپرسد. یکی از دانشجویان در این باره میگوید: «من هر روز از اینکه آمریکایی هستم احساس شرم میکنم. تاریخ نژادپرستانه و استعماری ما و شرایط امروزی که ما در مقابله با پلیس و سیاست شاهد آن هستیم، همه باعث میشود من از آمریکایی بودن خود احساس شرم کنم».
تحلیلگر نشریه نیوزویک در این باره نوشته است: «ایالات متحده در حال تجربه یک «روز حساب» درباره گذشته و تاریخش است. بحثها درباره نژادپرستی و بیعدالتی نژادی توجه بسیاری از افراد در نسل جدید آمریکا را به خود جلب کرده است. این بحثها به دلیل اعتراضات گسترده به خشونت پلیس علیه اقلیتهای نژادی، بویژه سیاهپوستان و همچنین قتل جورج فلوید به دست پلیس به مساله اصلی جوانان آمریکایی تبدیل شده است. حوادثی از این دست و بحثهای رسانهها درباره نژادپرستی ساختاری و سیستماتیک در آمریکا، به علاوه تجربیات شخصی از بیعدالتی روا داشته شده علیه مردم در این کشور از دلایلی است که باعث شده نسل جوان آمریکا دیگر اعتمادی به ساختار و فضای سیاسی - اجتماعی آمریکا نداشته باشد و در عین حال به آمریکایی بودن خود افتخار نکند.
مساله بعدی دیگر فضای سیاسی حاکم بر آمریکا است. بحثهای تند بین گروههای سیاسی، بویژه درگیریهای همیشگی ۲ حزب جمهوریخواه و دموکرات بر سر قدرت و عمل نکردن این ۲ حزب به وعدههای اجتماعی و سیاسی خود، نوعی سرخوردگی در نسل جوان ایجاد کرده است. این مساله البته تنها به مسائل جاری در فضای سیاسی آمریکا یا دعوای ۲ حزب اصلی این کشور بر سر انتخابات سال 2020 برنمیگردد. یکی از کاربران توئیتر در پاسخ به درخواست نیوزویک برای نوشتن از اینکه چرا به آمریکایی بودن خود افتخار نمیکنید، نوشته است: «اگر تاریخ آمریکا را بخوانید از اینکه آمریکایی هستید خجالت میکشید. من مدتها از میراثی که دولت آمریکا برای نسل ما گذاشته است بدم میآمد اما حالا از این کشور بدم میآید و فکر میکنم اینجا گرفتار شده و گیر کردهام. چطور کسی میتواند تاریخ آمریکا را بخواند و به آمریکایی بودن خودش افتخار کند؟ این تاریخ مرا گیج میکند. حالم بد میشود». یکی دیگر از کاربران نیز نوشته است: «ما این کشور را براساس به رسمیت شناختن حقوق سیاهان و سرخپوستان بنا نکردهایم و کشور این طوری بنا شده است؛ با این حال گفتن ابتداییترین حرفها در این باره، مرا به دشمن آمریکا تبدیل میکند و مرا به این متهم میکنند که کورکورانه از آمریکا متنفرم». افرادی که به سؤالات این نشریه پاسخ دادهاند، تاکید کردهاند ««میهنپرستی» چیزی جز شستوشوی مغزی نیست. میهنپرستی ما با وقایع آمریکا همخوانی ندارد».
در دیگر جوابها میتوان مشاهده کرد که حوادث تاریخی و نژادپرستی آشکار و سیستماتیک در داخل آمریکا چطور جوانان آمریکایی را از کشور خود بیزار کرده است: «وقتی میلیونها نفر از ما تازه در چند سال اخیر از ماجرای کشتار تولسا (کشتار سیاهپوستان به دست سفیدپوستان افراطی در شهر تولسای اوکلاهما در سال 1922) با خبر شدهایم و هنوز هم کسانی هستند که با در نظر گرفتن جونتینث (روزی که اعلامیه آزادی بردگان برای بردگان ایالت تگزاس خوانده شد) به عنوان یکی از روزهای ملی آمریکا مخالفت میکنند و تاریخ سیاهان را سرکوب کرده و سعی دارند آن را به فراموشی بسپارند، چطور میتوانم به این آمریکا افتخار کنم؟»
در ادامه این گفتوگوها، فرد دیگری به نیوزویک گفته است: «مشکل بزرگی که هماکنون جامعه ما با آن درگیر است، نبود آموزشهای مناسب درباره تاریخ آمریکا است و اینکه چطور باید از این تاریخ بد جدا شویم و تاریخ جدیدی برای آمریکا بسازیم. من اعتقاد دارم عدم آموزش صحیح تاریخ آمریکا، باعث میشود تعصبات ما همچنان ادامه پیدا کند. بله! با اشاره نکردن و توجه نکردن به تاریخ، مطمئنا اجازه میدهیم تعصبات ما، همچنان ما را از هم دور نگاه دارد».
نکته جالب توجه در این صحبتها این است که فضای سیاسی آمریکا هماینک درگیر مساله نوع آموزش نوجوانان و جوانان درباره مسائل مرتبط با نژادپرستی است. جمهوریخواهان در ایالتهای جمهوریخواه مانع آموزش «نظریه انتقادی نژاد» در مدارس میشوند تا آمریکا با تاریخ و کارنامه سیاه خود در گذشته درباره نوع برخوردش با نژادهای مختلف روبهرو نشود.
البته محافظهکاران دلایل دیگری را برای این مساله بر میشمرند و در مقابل، معتقدند جنبشهایی مانند «جان سیاهان اهمیت دارد» با پایین کشیدن مجسمه پدران بنیانگذار آمریکا به بهانه اینکه آنها بردهدار بودند، ارزشهایی که این پدران برای آمریکا متصور شده بودند را از بین برده و حس میهنپرستی را در نسل جدید از بین بردهاند.
البته این تنها سن و سال و میزان سواد دانشگاهی در بین نسل جوان نیست که مشخصکننده میزان میهنپرستی آنهاست؛ نظرسنجیهای جدید نشان داده هر قدر سهم این نسل از ثروت آمریکا کمتر باشد، بیشتر از این کشور بدشان میآید و از آمریکایی بودن خود شرمسارند. بلومبرگ در گزارشی در سال گذشته میلادی خاطرنشان کرده بود نسل هزاره تنها مالک 2/4 درصد ثروت ملی است در حالی که نسل قدیمیتر 10 برابر این نسل سرمایه دارد و زمانی که همسن این نسل بودند نیز آنها 21 درصد ثروت آمریکا را در دست داشتند. همین مساله حس وطنپرستی و وطندوستی را از نسل جدید گرفته است.
ثمانه اکوان